Amgylcheddau Trefol Mewnol

Part of 1. Cwestiynau i’r Gweinidog Newid Hinsawdd – Senedd Cymru am 2:10 pm ar 23 Tachwedd 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Lee Waters Lee Waters Labour 2:10, 23 Tachwedd 2022

(Cyfieithwyd)

Wel, bûm yn arwain ymarfer i edrych ar beth y gallwn ei wneud i helpu canol trefi; beth yw'r rhwystrau i'w gwella? Rydym i gyd yn gwybod, yn ein hardaloedd ein hunain, am gyflwr truenus llawer o ganol trefi a'r pwysau enfawr sydd arnynt—pwysau sydd ond yn mynd i waethygu gyda phrisiau ynni cynyddol. Ac rwy'n bryderus iawn na cheir cynnig gan Lywodraeth y DU i fusnesau gogyfer â'r cynnydd sylweddol iawn yn eu biliau ynni. Roeddwn yn siarad â pherchennog siop sglodion ym Mhorth Tywyn yr wythnos o'r blaen, ac fe ddywedodd wrthyf fod eu biliau ynni wedi codi 300 y cant. Mae'n anodd iawn gweld sut y gall busnesau fel hynny gynnal codiadau o'r fath am yn hir iawn.

Felly, rwy'n ofni y bydd gennym ganol trefi mewn cyflwr hyd yn oed yn fwy truenus dros y misoedd nesaf wrth i fusnesau gau am na allant gynnal y cynnydd anghynaladwy yn eu biliau ynni. Hoffwn annog Llywodraeth y DU i roi pecyn at ei gilydd i helpu gyda hynny.

Byddwn yn cyhoeddi canlyniadau argymhellion y grŵp gweithredu ar ganol trefi yn fuan. Ond un o'r pethau y gwnaethom edrych arnynt oedd profiad Treforys, fel rhan o'r gwaith hwnnw—yr astudiaeth a wnaed gan yr Athro Karel Williams o werth y stryd fawr hir iawn honno, a'r hyn y mae pobl leol yn ei werthfawrogi mewn gwirionedd. Ymhell o fod yn seilwaith, o'r math y mae'n sôn amdano, canfuwyd eu bod yn gwerthfawrogi seilwaith cymdeithasol.  Felly, cyflwr y parc, cyflwr y toiledau—pethau sydd wedi cael eu taro'n sylweddol gan doriadau cyni yn ystod y 10 mlynedd diwethaf, ac a fydd yn cael eu taro hyd yn oed ymhellach gan y toriadau cyni rydym yn eu disgwyl o ganlyniad i'r gyllideb.

Felly, mae'n anodd iawn gwella pethau pan fo gwasanaethau cyhoeddus yn cael eu taro, fel sydd wedi digwydd o dan y Llywodraeth Geidwadol hon. Ond rydym wedi cynnig cyfres o argymhellion ymarferol ynglŷn â phethau y gallwn eu gwneud, gan weithio gydag awdurdodau lleol, i helpu canol trefi i ailadeiladu.