11. Dadl Fer: Mewn undod mae nerth: Mentrau cymdeithasol a busnesau dan berchnogaeth cymunedau yng Nghymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:45 pm ar 23 Tachwedd 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mabon ap Gwynfor Mabon ap Gwynfor Plaid Cymru 6:45, 23 Tachwedd 2022

Diolch yn sydyn i Cefin am ddod â'r drafodaeth yma ger ein bron unwaith eto. Mae'n dda gweld hwn yn cael ei gyflwyno ar lawr y Senedd a chydnabyddiaeth o waith y pwyllgor Llywodraeth Leol a Thai.

Roeddwn i eisiau cymryd y cyfle, os yn bosib, i dalu teyrnged i dad ysbrydol mentrau cymunedol Cymru, y diweddar Carl Clowes, a fu farw yn gynharach eleni. Carl Clowes, wrth gwrs, wnaeth sefydlu Antur Aelhaearn yn Llanaelhaearn nôl yn 1974, ac yntau wedi adnabod y gwendid cymunedol yna yn dilyn cau nifer o weithfeydd lleol a'r angen i dynnu'r gymuned ynghyd a chreu mentrau lle roedd gan y gymuned berchnogaeth, gan ddod â balchder yn ôl i'r gymuned honno. Aeth Carl ymlaen wedyn i sefydlu gymaint o bethau eraill, fel Nant Gwrtheyrn, hefyd. Felly, dwi eisiau cydnabod hynny.

Ac i orffen, mae yna fentrau cydweithredol eraill bellach ar y gweill yn Nwyfor Meirionnydd. Rwyf eisiau tynnu sylw at Fenter Gwesty'r Tŵr ym Mhwllheli sydd ar gychwyn, Menter yn Aberdyfi, ac yn olaf Menter y Glan ym Mhennal. Os oes unrhyw un eisiau prynu cyfranddaliad ym Menter y Glan, Pennal, maen nhw'n chwilio i gasglu £250,000. Maen nhw wedi cael £220,000, efo cefnogaeth pobl fel Matthew Rhys, felly dwi'n eich annog chi i fynd a chefnogi Menter y Glan ym Mhennal hefyd. Diolch.