Part of the debate – Senedd Cymru am 6:40 pm ar 23 Tachwedd 2022.
Mae llwyddiant yr holl fentrau hyn yn deillio o'r wybodaeth a'r ysfa sy'n bodoli o fewn ein cymunedau. Mae angen i gefnogaeth ar gyfer deor a meithrin hyn fod yn hirdymor ac yn strwythurol. Felly, hoffwn alw ar Lywodraeth Cymru i ystyried heno sut y gallai ehangu a dyfnhau ei chefnogaeth i fusnesau, mentrau cymdeithasol a chwmnïau cydweithredol sy'n eiddo i'r gymuned.
Gall Llywodraeth Cymru dynnu sylw yn gwbl briodol at y cymorth y mae'n ei roi i Cwmpas. Ond ceir nifer o sefydliadau llai eraill, sydd eu hunain yn fentrau cymdeithasol, ac sydd hefyd yn darparu cefnogaeth ac arweiniad hollbwysig i gymunedau sy'n ceisio sefydlu busnesau sy'n eiddo i'r gymuned. Maent yn cynnig cyfranddaliadau cymunedol neu'n rheoli'r broses o drosglwyddo asedau. Mae hyn yn cynnwys, er enghraifft, PLANED yn sir Benfro, sy'n darparu portffolio eang o gefnogaeth gymunedol ac sydd wedi gweithio gyda chymunedau i gynhyrchu mwy nag £1 filiwn o gyllid i gefnogi prynu a chadw asedau cymunedol. Fodd bynnag, mae wedi gwneud hyn heb gyllid craidd, sy'n golygu ansicrwydd i weithwyr a chyfyngiad ar ddyfnder y gefnogaeth y gall ei chynnig. Mae dibyniaeth ar gyllid grant tymor byr yn cyfyngu ar y gallu i gynllunio a chyflawni prosiectau dros y tymor hwy. Fy nghwestiwn cyntaf i Lywodraeth Cymru heno yw a oes cyllid craidd ar gael i sefydliadau fel hyn, ac os oes, pa fathau o arian craidd sydd ar gael. Mae'r cwestiwn hwn yn bwysicach fyth wrth i gefnogaeth ariannol allweddol sydd ar gael drwy gyllid strwythurol Ewropeaidd ddechrau dirwyn i ben.