Grŵp 4 yw'r grŵp nesaf o welliannau. Mae'r grŵp yma'n ymwneud â gweithgynhyrchu cynhyrchion plastig untro gwaharddedig. Gwelliant 57 yw'r prif welliant yn y grŵp yma, a dwi'n galw ar Delyth Jewell i gynnig y prif welliant ac i siarad i'r grŵp. Delyth Jewell.

Cynigiwyd gwelliant 57 (Delyth Jewell).

Diolch, Llywydd. Pwrpas fy ngwelliant arweiniol 57 a gwahanol welliannau canlyniadol iddo fyddai, fel y nodir, i wahardd gweithgynhyrchu'r eitemau a restrir yn y ddeddfwriaeth hon, yn ogystal â'u cyflenwi. Byddai'r ddeddfwriaeth hon wedyn yn cyd-fynd â deddfwriaeth yr Alban, ond gellid dadlau bod yr egwyddor yn y fan yma yn ein poeni ni yng Nghymru yn fwy fyth oherwydd y cyfrifoldeb byd-eang sydd wedi'i gynnwys yn Neddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015.

Y syniad y tu ôl i'r gwelliannau hyn fyddai sicrhau nad oes modd gweithgynhyrchu cynhyrchion yng Nghymru ac yna eu hallforio i rannau eraill o'r byd. Mae'n ymddangos i mi y byddai methu â gwahardd gweithgynhyrchu eitemau yn anfwriadol yn dileu'r camau ymlaen yr ydym yn eu cymryd yn feiddgar yn y Bil hwn. Rydym yn siarad yn aml yn y Siambr hon am yr angen i sicrhau nad ydym yn adleoli ein cydwybod. Gyda gwastraff plastig, mae'r egwyddor hon yn ymddangos yn arbennig o berthnasol. Gallai rhannau eraill o'r byd barhau i foddi mewn plastig a wnaed yma yng Nghymru oni bai ein bod ni'n fwy rhagnodol. Dylem fod yn falch, wrth gwrs, o'r brand 'Gwnaed yng Nghymru'. Ni ddylai fod yn rhywbeth sy'n dod â chywilydd arnom ni.

Oherwydd Deddf cenedlaethau'r dyfodol, mewn sawl ffordd byddwn i'n dadlau y byddai'r gwelliannau hyn mewn egwyddor yn clymu'r Bil hwn gydag egwyddorion cyfreithiau eraill. Byddent yn helpu i nodi beth ddylai datganiadau mor bwysig olygu yn ymarferol. Rwyf yn gobeithio y cânt gefnogaeth. Diolch.

Nawr, cyflwynais welliant 16, gan y byddai hwn yn mewnosod adran newydd ar wyneb y Bil yn ei gwneud yn ofynnol i Weinidogion Cymru weithredu a chynnal rhestr o weithgynhyrchwyr cynhyrchion plastig untro yng Nghymru. Fe wnes i gyflwyno hwn yng Nghyfnod 2, ac, yn amlwg, rwyf wedi ei gyflwyno eto.

Yn ystod Cyfnod 2, dywedodd y Gweinidog y gallai'r gwelliant hwn helpu i wella ymgysylltiad â'r diwydiant. Nawr, rwy'n gwerthfawrogi bod y Gweinidog wedi dweud bod mwy i hyn na chynnal rhestr yn unig. Fodd bynnag, mae deall y diwydiant yn mynd i fod yn bwysig, oherwydd, fel y dywedodd y Gweinidog, rydym yn bwrw ymlaen â'n cynlluniau ar gyfer plastig. Rwy'n gwybod eich bod wedi bod yn amwys yma am reswm, ond, pa bynnag gynlluniau sydd gennych, bydd yn effeithio ar y diwydiant gweithgynhyrchu. Mae gan yr Alban a Lloegr restrau mwy cynhwysfawr na Chymru. Mae angen i ni ddal i fyny. Mae'n hen bryd cyflwyno'r ddeddfwriaeth hon. Yn sicr nid ydym ni eisiau syrthio ymhellach ar ei hôl hi.

Mae gwelliant 30 yn ganlyniadol i welliant 16. Byddai'r gwelliant hwn yn mewnosod gwelliant 16 yn adran 'Dod i rym' y Bil. Diolch.

Mae pob gwelliant yn y grŵp hwn yn ymdrin â'i gwneud yn drosedd i weithgynhyrchu, yn ogystal â chyflenwi neu gynnig cyflenwi, cynnyrch plastig untro gwaharddedig yn rhan Atodlen y Bil.

Yn ystod Cyfnod 2, cafodd gwelliannau tebyg ynglŷn â gweithgynhyrchu cynhyrchion untro eu cyflwyno a'u gwrthod gan aelodau'r Pwyllgor Newid Hinsawdd, yr Amgylchedd, a Seilwaith. Roedd hyn ar y sail bod y Bil yn ymdrin â gwahardd cyflenwi cynhyrchion plastig untro. Felly, mae'r gwelliannau y tu allan i'r cwmpas. Sefydlwyd cwmpas y Bil adeg ei gyflwyno ac nid yw wedi newid.

Nawr at y cynigion yn y grŵp hwn. Mae'r gwelliannau hyn yn ceisio cyflwyno newidiadau i sawl adran o'r Bil. Gan ddechrau gyda gwelliant 43, a gynigiwyd gan Delyth Jewell, diben y gwelliant hwn yw mewnosod adran newydd sy'n creu trosedd newydd i gwmpasu gweithgynhyrchu unrhyw un o'r cynhyrchion plastig untro sy'n ymddangos yn yr Atodlen. Mae gwelliant 44, a gynigiwyd hefyd gan Delyth Jewell, yn ganlyniadol i welliant 43, ac, yn adlewyrchu'r troseddau arfaethedig o gyflenwi a chynnig cyflenwi, ac y byddai'n gosod cosb o ddirwy am weithgynhyrchu cynnyrch plastig untro gwaharddedig.

Mae gwelliannau 45, 46, 47, hefyd gan Delyth Jewell, hefyd yn ganlyniadol i 43, ac yn ymwneud â phwerau newydd i awdurdodau lleol. Yn eu tro, byddent yn caniatáu i awdurdodau lleol ymchwilio i'r drosedd newydd arfaethedig o weithgynhyrchu, caniatáu iddyn nhw erlyn y drosedd hon a chymryd camau i leihau nifer yr achosion.

Mae gwelliannau 48, 49, 50, 51, 52 a 53 hefyd yn ymwneud â phwerau i awdurdodau lleol, hefyd gan Delyth, ac yn ganlyniadol i welliant 43. Maen nhw'n adlewyrchu'r pwerau sydd eisoes wedi'u cynnig yn y Bil ynglŷn â'r troseddau cyflenwi a chynnig cyflenwi mewn cysylltiad â'r drosedd arfaethedig o weithgynhyrchu hefyd. Byddent yn rhoi'r pwerau i awdurdodau lleol gael mynediad at, archwilio ac ymafael yn y deunydd o'r safle yn ystod eu hymchwiliad.

Byddai gwelliant 54 gan Delyth Jewell, ac yn ganlyniadol i welliant 43, yn ymestyn pŵer Gweinidogion Cymru i wneud darpariaeth drwy reoliadau ar gyfer sancsiynau sifil mewn cysylltiad â'r drosedd newydd arfaethedig o weithgynhyrchu. Byddai gwelliant 56, hefyd gan Delyth Jewell ac yn ganlyniadol i welliant 43, yn darparu ar gyfer y drosedd newydd arfaethedig o weithgynhyrchu i ddod i rym ddiwrnod ar ôl i'r Bil gael y Cydsyniad Brenhinol. Mae gwelliant 58 yn darparu ar gyfer esemptiad mewn cysylltiad â gweithgynhyrchu bagiau siopa y bwriedir eu defnyddio i gyflenwi o dan esemptiadau penodol, tra byddai gwelliant 59 yn gwahardd cynhyrchu cynhyrchion ocso-ddiraddadwy, yn ogystal â'u cyflenwi, drwy ddiwygio tabl 1.

Gan symud ymlaen, felly, i'r gwelliannau yn y grŵp hwn a gynigiwyd gan Janet Finch-Saunders, mae gwelliant 16 yn gosod dyletswydd ar Weinidogion Cymru i gynnal rhestr o weithgynhyrchwyr cynhyrchion untro yng Nghymru, ac mae gwelliant 30, sy'n ganlyniadol i hwn, yn cynnig y byddai'r ddyletswydd hon yn dod i rym ar y diwrnod ar ôl y Cydsyniad Brenhinol.

Llywydd, fel y dywedais eisoes, cynigiwyd gwelliannau tebyg yn ystod Cyfnod 2 a'u gwrthod gan y pwyllgor. Roedd hyn oherwydd eu bod yn mynd at galon yr egwyddorion sy'n sail i'r ddeddfwriaeth hon, sydd eisoes wedi'u sefydlu. Mae'r Bil hwn yn canolbwyntio ar leihau niwed amgylcheddol drwy gyfyngu ar gyflenwi cynhyrchion plastig untro diangen i ddefnyddwyr. I raddau helaeth mae gweithgynhyrchu cynhyrchion plastig untro a gwmpesir gan y Bil yn digwydd y tu allan i Gymru. Nid wyf o'r farn y byddai budd sylweddol o wahardd gweithgynhyrchu. Rwyf o'r farn y byddai hyn yn dyblu'n ddiangen gofynion adnoddau i reoleiddwyr archwilio ochr weithgynhyrchu'r gadwyn gyflenwi hefyd ar gyfer yr un cynhyrchion, ar adeg pan fo cyllid cyhoeddus ar gyfer rheoleiddwyr yn dod o dan bwysau difrifol.

Am y rhesymau hyn, ni allaf argymell unrhyw un o'r cynigion hyn. Ond, Llywydd, gallaf eich sicrhau chi ac Aelodau yma fod gennym gynlluniau ar waith i adeiladu ar ein perthynas gadarnhaol bresennol â gweithgynhyrchwyr wedi'u lleoli yma yng Nghymru i edrych ar atebion nad ydyn nhw'n ddeddfwriaethol i gyflawni nodau ein polisi. Bydd hyn yn cynnwys cymorth grant posibl, cynlluniau arloesol a chyfrifoldeb estynedig cynhyrchwyr. Nid y Bil hwn yw'r unig ddarn o ddeddfwriaeth na'r unig bŵer y gofynnir i'r Senedd edrych arno yn hyn o beth a byddwn yn hapus i ymgysylltu ymhellach â'r Senedd ar y materion dan sylw mewn cysylltiad â gweithgynhyrchwyr a leolir yma yng Nghymru. Diolch.

Delyth Jewell i ymateb. 

Diolch, Llywydd, a diolch, Gweinidog. Rwyf yn derbyn y pwynt yr oeddech chi'n ei wneud yn y fan yna am y camau y mae'r Llywodraeth yn eu cymryd o ran cyfrifoldeb estynedig cynhyrchwyr, o ran y sgyrsiau yr ydych chi'n eu cael gyda gweithgynhyrchwyr. Wrth gwrs mae croeso i'r rheini. Rwyf yn derbyn y pwynt am gwmpas y Bil hwn, ond byddaf yn gwthio'r gwelliannau hyn i bleidlais, oherwydd rwy'n credu y byddai peidio â chymryd y cyfle hwn i gwmpasu gweithgynhyrchu'r eitemau hyn yn gyfle a gollwyd gyda chymaint o ganlyniadau byd-eang. Felly, rwy'n ddiolchgar am esboniad y Gweinidog, ond byddaf yn dal i roi'r rhain i bleidlais, os gwelwch yn dda.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 57? A oes unrhyw wrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae yna wrthwynebiad. Ac felly fe gymerwn ni bleidlais ar welliant 57. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 41 yn erbyn. Ac felly mae gwelliant 57 wedi ei wrthod.

Gwelliant 57: O blaid: 13, Yn erbyn: 41, Ymatal: 0

Gwrthodwyd y gwelliant