7. Dadl ar Adroddiad y Pwyllgor Deisebau — 'Cyfraith Mark Allen: Diogelwch dŵr ac atal boddi'

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:39 pm ar 7 Rhagfyr 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vikki Howells Vikki Howells Labour 4:39, 7 Rhagfyr 2022

(Cyfieithwyd)

Hoffwn ddechrau drwy egluro fy rhesymau dros siarad yn y ddadl hon heddiw. Fel y gŵyr yr Aelodau, cyn cael fy ethol, roeddwn yn athrawes, ac yn fy 16 mlynedd fel athrawes, bob haf, byddem yn cael gwasanaeth gyda Dŵr Cymru lle byddem yn amlinellu peryglon nofio mewn cronfeydd dŵr. Roeddem yn gwneud hyn yn ddiwyd bob blwyddyn, gan wybod ein bod wedi gwneud popeth y gallem i ddiogelu ein disgyblion. Fodd bynnag, un haf, cawsom y newyddion ysgytwol fod un o’n cyn-ddisgyblion, Daniel Clemo, cymeriad go iawn, dyn ifanc heini, cryf, llawn bywyd a bywiogrwydd, wedi boddi wrth nofio mewn cronfa ddŵr ar ddiwrnod braf. Rwy'n gwybod o'm profiad fy hun sut y dinistriodd y golled hon deulu Daniel, a chymaint fu'r ysgytwad i'r gymuned, a gwn fod angen inni wneud mwy, llawer mwy, i geisio atal marwolaethau o’r fath yn y dyfodol. A hoffwn ganmol dewrder teulu Mark Allen am eu gwaith diflino yn y maes hwn.

Gan droi at yr adroddiad ei hun, hoffwn ganmol y Pwyllgor Deisebau am y gwaith rhagorol hwn. Fel llawer ohonom, fe’m syfrdanwyd gan faint yr her—er enghraifft, fod nifer y marwolaethau drwy foddi damweiniol yn uwch na nifer y marwolaethau o amrywiaeth o achosion y gellir dadlau bod ganddynt broffil uwch, ac yng Nghymru, fesul pen o'r boblogaeth, fod y gyfradd o achosion o foddi ddwywaith cymaint â chyfartaledd y DU. Ond efallai hyd yn oed yn fwy iasol oedd y data ynghylch nifer y digwyddiadau nad ydynt yn arwain at farwolaethau. Yn ôl Diogelwch Dŵr Cymru, mae angen ymateb brys i dros 1,750 o ddigwyddiadau sy’n gysylltiedig â dŵr bob blwyddyn, a gallai pob un o’r rheini wrth gwrs arwain at farwolaethau'r bobl sydd mewn perygl, neu o bosibl, ein gwasanaethau brys. Felly, dengys hyn pa mor bwysig yw hi, er gwaethaf ei cholled bersonol, fod Leeanne wedi arwain yr ymgyrch hon, fel nad yw teuluoedd eraill yn dioddef.

Gan droi at y camau nesaf, rwy’n falch o weld argymhellion 3 a 6 yn arbennig. Mae addysg ac ymwybyddiaeth o'r perygl sy'n gysylltiedig â chrynofeydd dŵr yn hollbwysig er mwyn atal marwolaethau. Mae’n iawn ein bod yn ceisio dysgu'r wers hon i'n plant a’n pobl ifanc o oedran cynnar, a’n bod yn mabwysiadu agwedd gydol oes i sicrhau bod y neges honno’n cael ei chofio. Rwy’n falch fod Llywodraeth Cymru wedi derbyn y ddau argymhelliad hyn, a bod gwaith eisoes wedi’i wneud ar ddiogelwch cronfeydd dŵr ac wedi’i wneud mewn ffordd sy’n berthnasol ac yn hawdd cael mynediad ato, fel y gall gwaddol Mark Allen barhau, ac fel y gellir achub bywydau.