Gwasanaethau Atal Digartrefedd

Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:31 pm ar 13 Rhagfyr 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 1:31, 13 Rhagfyr 2022

(Cyfieithwyd)

Wel, Llywydd, mae bod o dan fygythiad o fod yn ddigartref ar unrhyw adeg o'r flwyddyn yn straen aruthrol, fel y bydd unrhyw un yn y Siambr hon sy'n gwneud gwaith achos rheolaidd yn gwybod. Ond mae wynebu hynny dros gyfnod y Nadolig, pan ydych chi'n ofni efallai na fydd gwasanaethau ar gael, yn fwy heriol fyth, rwy'n siŵr, i unrhyw un. Ceir dwy agwedd ar hyn, Llywydd, wrth gwrs. Ceir y galw ar y naill ochr, ac mae'r galw yn y system wedi codi'n ddiwrthdro dros y flwyddyn galendr hon. Ym mis Ionawr, cyflwynodd 1,100 o bobl eu hunain i awdurdodau lleol fel rhai o dan fygythiad o fod yn ddigartref neu'n ddigartref mewn gwirionedd. Cododd i 1,200 ym mis Chwefror, i 1,300 ym mis Mawrth. Roedd yn 1,400 erbyn mis Awst, 1,500 ym mis Medi, ac rwy'n credu y bydd y gyfres nesaf o ffigurau yn dangos ei fod wedi codi i dros 1,600. Mae'r hwn yn ymchwydd enfawr i'r galw sy'n ei gwneud hi'n anoddach fyth i awdurdodau lleol gyflawni eu cyfrifoldebau, ac mae'n rhaid mai rhan o'r ateb i hynny yw cynyddu'r cyflenwad o dai fforddiadwy. Mae gennym ni ymrwymiad o 20,000 o gartrefi carbon isel i'w rhentu'n gymdeithasol yn ystod tymor y Senedd hon. Rydym ni'n gweithredu i fuddsoddi £65 miliwn mewn llety trosiannol, drwy gynnwys £30 miliwn o hynny yn yr ardal o Gymru a gynrychiolir gan Luke Fletcher, fel buddsoddiad o £30 miliwn mewn cynllun prydlesu i Gymru, ond, hefyd—ac mae'n bwynt pwysig y mae'r Aelod yn ei wneud—y buddsoddiad rydym ni'n ei wneud i gynorthwyo awdurdodau lleol i ddefnyddio tai gwag unwaith eto. A cheir rhai enghreifftiau arwyddocaol iawn o hynny ledled Cymru—un rhagorol yn sir Benfro a'r ardal a gynrychiolir gan ein cyd-Aelod Paul Davies, lle llwyddodd yr awdurdod lleol, gyda chymorth Llywodraeth Cymru, i ddefnyddio nifer fawr o eiddo'r Weinyddiaeth Amddiffyn ar gyfer y boblogaeth gyffredinol. Ac mae'r gwaith a wnaed yng nghymunedau'r Cymoedd, dan arweiniad fy nghyd-Weinidog Lee Waters, yn enghraifft arall o sut y gallwn ni, ochr yn ochr â'n hawdurdodau lleol, fuddsoddi mewn gwneud yn siŵr bod tai sydd fel arall yn sefyll yn wag yn cael eu defnyddio'n fuddiol.