Un o'r pethau rwy'n siomedig i beidio â gallu ei wneud yw gwneud dyraniadau cyfalaf sylweddol pellach. Roedd hynny'n destun gofid mawr, nad oedd cyfalaf pellach o ganlyniad i ddatganiad yr hydref. Bydd ein cyllideb gyfalaf 8.1 y cant yn is yn 2024-25 nag yn y flwyddyn bresennol. Ac, wrth gwrs, mae'r Sefydliad Dros Gydweithio a Datblygu Economaidd, Comisiwn Twf Economeg Llundain a Chomisiwn Seilwaith Cenedlaethol Llywodraeth y DU ei hun i gyd wedi dweud mai buddsoddi mewn seilwaith a buddsoddi mewn sgiliau yn wir yw'r ffordd y dylem ni fod yn tyfu'r economi a buddsoddi ar hyn o bryd. Felly, mae hynny'n arbennig o bryderus.

Gwnaed rhai pwyntiau diddorol ynglŷn â rhyddhau tir, felly dim ond i gadarnhau bod Llywodraeth Cymru yn rhyddhau tir o bryd i'w gilydd. Er enghraifft, yn y flwyddyn ariannol hon, bu rhyddhau tir o fewn portffolio'r economi; fe welwch chi fanylion am hynny yn y gyllideb atodol, a gyhoeddir ym mis Chwefror. Rydym ni yn caffael ac yn rhyddhau tir o bryd i'w gilydd. Er hynny, o ran tir Llywodraeth Cymru rydym ni'n mynd ati mewn ffordd wahanol yn dilyn sefydlu'r gyfadran tir, ac mae hynny'n ymwneud yn fawr ag edrych ar y tir y sydd gan Lywodraeth Cymru ac yn bennaf yn gofyn i ni'n hunain a ellid defnyddio'r tir hwn ar gyfer tai, a ellid defnyddio'r tir hwn i helpu i ddatblygu ein tai cymdeithasol yng Nghymru. Rydym ni'n gwneud rhywfaint o gynnydd gyda hynny hefyd.

Gan droi at yr ymarfer ail-flaenoriaethu y bu inni ei gynnal, bydd cyd-Aelodau wedi fy nghlywed yn dweud i hynny ryddhau £87.4 miliwn o'n cynlluniau presennol. Roedd hynny wir yn ymwneud â chanolbwyntio ar yr ardaloedd hynny lle rydyn ni'm meddwl fod yr angen fwyaf. Mae hynny wedi bod yn ymarfer poenus iawn i bob cyd-Aelod, ac rwy'n gwybod y bydd pwyllgorau yn craffu ar hynny'n fanylach. Ond dim ond meddwl oeddwn i y byddwn i'n rhannu gyda chi sut hwyl gawsom ni ar yr ymarfer yna. Rhoddwyd rhywfaint o amddiffyniad i rai ardaloedd rhag ail-flaenoriaethu. Roedden nhw'n cynnwys y grant cymorth refeniw ar gyfer awdurdodau lleol yn y prif grŵp gwariant cyllid a llywodraeth leol, y GIG a chyllid gofal cymdeithasol o dan y prif grŵp gwariant iechyd a gwasanaethau cymdeithasol, a rhan o'r prif grŵp gwariant addysg hefyd. Roedd hynny'n bwysig i ni oherwydd dyna'r meysydd lle rydych chi'n gweld y darparu gwasanaethau rheng flaen, sef yr union beth rydym ni'n ceisio ei gefnogi drwy'r ail-flaenoriaethu.

Mae rhai Gweinidogion wedi edrych ar feysydd sy'n cael eu harwain gan y galw lle roedd posib cael cyllid dros ben, a rhyddhau cyllid, yn dibynnu ar y niferoedd y credent sy'n derbyn y gwasanaeth. Mae dewisiadau eraill wedi bod ynghylch adolygu contractau; gellid terfynu neu ailosod rhai ohonynt. Roedd ein contract e-gaffael, er enghraifft, yn dod i ben, ac roeddem yn gallu ail-lunio hynny ar gost ratach. Mae Gweinidogion wedi mynd ati mewn ffyrdd eraill hefyd fel ystyried cyhoeddi math o ostyngiad cynhwysfawr ar draws rhannau eraill o'r prif grŵp gwariant  hefyd. Felly, bu dulliau gwahanol o'n cael ni i ble rydyn ni heddiw. Ond yn anochel, rwy'n credu bod hynny'n ein harwain ni wedyn at rai anawsterau  gwirioneddol o ran edrych ar sut y byddwn ni'n cyflawni pethau.

Fe welwch chi yn y gyllideb, ac yn llif prosiectau strategaethau buddsoddi yn seilwaith Cymru, sydd oddi tano, bod meysydd lle bydd yn rhaid i ni gyflawni o bosibl dros gyfnod hirach, neu beidio â chyflawni cymaint. Gallai'r amodau economaidd presennol effeithio ar gymunedau dysgu cynaliadwy, er enghraifft, gan gynnwys chwyddiant uchel ac, wrth gwrs, oedi yn y cadwyni cyflenwi sy'n effeithio ar y sector adeiladu. Rydym ni yn parhau i fod yn ymrwymedig i fuddsoddi mwy na £1.5 biliwn yn y cam cyflwyno nesaf, ond wrth gwrs, gall yr amodau economaidd olygu ein bod yn darparu llai ar gyfer yr arian hwnnw yn y pen draw. Felly, mae'r rheiny dim ond i roi ychydig o flas, mewn gwirionedd, o'r dewisiadau anodd rydym ni wedi gorfod eu gwneud a beth allai'r goblygiadau fod.

Wrth feddwl ymlaen nawr i'r gyllideb derfynol, ni allaf weld unrhyw le ar gyfer dyrannu cyllid pellach yn seiliedig ar y ffordd yr ydym ni wedi ystyried cronfeydd wrth gefn ar gyfer y flwyddyn nesaf. Yr hyn y gallwn ni ei wneud, wrth gwrs, yw gwneud newidiadau rhwng y gyllideb ddrafft a'r gyllideb derfynol, gan feddwl am yr argymhellion a gyflwynir o'r pwyllgorau a'r sylwadau a gawn gan gyd-Aelodau yn y Senedd, ac, wrth gwrs, sefydliadau y tu allan iddi. Oherwydd ein dull o weithredu, fel y bydd cyd-Aelodau yn cofio, a nodwyd gennym ar ddechrau'r adolygiad gwariant tair blynedd, oedd peidio â chynnal terfyn gwario adrannol heb ei ddyrannu yn y flwyddyn ariannol nesaf, ond i reoli pwysau'r flwyddyn o gronfa wrth gefn Cymru. Fe welwch o'r cynlluniau a gyhoeddwyd heddiw bod cynlluniau ar gyfer y flwyddyn nesaf eisoes yn tynnu £38 miliwn o'r dyraniad blynyddol posibl o £125 miliwn, felly mae pethau'n dynn dros ben, ac, wrth gwrs, rydym yn cynnal ein gor-raglen cyfalaf. Y flwyddyn nesaf, bydd hynny'n £98.5 miliwn, felly ni fydd unrhyw gyfalaf cyffredinol ar gael i'w dyrannu. Rwy'n bwriadu gwneud dyraniadau mewn perthynas â chyfalaf trafodion ariannol rhwng y drafft a'r gyllideb derfynol, fodd bynnag. Felly, eto, bydd hynny'n faes i drafod ymhellach.

O feddwl am y setliad llywodraeth leol yn benodol, roedd rhai cwestiynau penodol yn y fan yna. Hoffwn wneud y pwynt bod y £227 miliwn ar gyfer y flwyddyn nesaf yn amlwg yn gyllid ychwanegol, ond mae hynny'n cynnwys y £117 miliwn a gawsom mewn cyllid canlyniadol yn natganiad yr hydref mewn perthynas ag addysg. Mae hefyd yn cynnwys cyfran llywodraeth leol o'r £70 miliwn o ran y cyflog byw gwirioneddol i weithwyr gofal cymdeithasol. Nid yw'r cyfan yn mynd i lywodraeth leol, wrth gwrs, gan fod peth yn mynd trwy'r prif grŵp gwariant iechyd hefyd. Wedi dweud hynny, rwy'n credu y gallai'r setliad cyffredinol fod ychydig yn fwy hael nag yr oedd llywodraeth leol yn ei ddisgwyl, neu'n sicr ddim cynddrwg ag yr oedd llywodraeth leol yn ei ofni, ond, wrth gwrs, cyhoeddir manylion hynny yfory.

Mae llywodraeth leol wedi bod yn glir iawn ar hyd yr amser mai ei phwysau mawr yw addysg a gofal cymdeithasol, felly rydym ni'n disgwyl i lywodraeth leol fod eisiau rhoi cyllid ychwanegol i'r meysydd penodol hynny. Un o'r rhesymau pam fod pethau'n wahanol yma yw oherwydd, wrth gwrs, rydym ni'n parhau i ariannu ysgolion trwy lywodraeth leol, yn hytrach na chyllido ysgolion yn uniongyrchol fel maen nhw dros y ffin. Ond hyd yn oed gyda hynny, rydym ni wedi darparu cyllid ychwanegol drwy'r prif grŵp gwariant addysg ar gyfer y gwaith maen nhw'n ei wneud ar y recriwtio a chodi'r agwedd safonau ar bethau, cyllid ychwanegol ar gyfer y grant amddifadedd disgyblion, gan gydnabod pa mor bwysig yw hynny i deuluoedd a allai fod yn ei chael hi'n anodd, a hefyd cyllid ychwanegol mewn perthynas â darparu ein gwaith anghenion dysgu ychwanegol hefyd, sy'n bwysig iawn.

O ran iechyd pethau, targedir y codiad o £165 miliwn at ddiogelu gwasanaethau craidd y GIG. Mae'n golygu y bydd rhywfaint o ailganolbwyntio gwariant mewn meysydd eraill, er enghraifft, megis sefydlu pwyllgor gwaith y GIG. Byddai effaith hynny yn lleihau o ran cwmpas a chapasiti dros y tymor byr i'r tymor canolig. Mae hynny'n enghraifft arall o'r penderfyniadau a wnaed gan gyd-Aelodau, ond mae'n ymwneud yn fawr â chydnabod effaith chwyddiant ar y GIG.

Roeddwn yn falch iawn o wneud y cyhoeddiad o ran trethi annomestig i gefnogi busnesau ledled Cymru. Yn amlwg, rydym ni wedi rhewi'r lluosydd, rydym ni wedi darparu rhyddhad trosiannol i gefnogi busnesau ar draws y sylfaen dreth sydd wedi cael eu heffeithio gan yr ailbrisio ym mis Ebrill 2023. Wna i ddim yn siarad gormod am hynny, oherwydd gallaf weld bod fy amser yn brin, ac mae gennym ni'r eitem nesaf o fusnes y prynhawn yma i drafod hynny, ond rydym ni hefyd yn ymestyn ac yn gwella'r rhyddhad presennol ar gyfer manwerthu, hamdden a lletygarwch. Yr hyn y byddaf yn ei ddweud ynghylch hynny yw ei fod yn costio mwy i ni wneud yr un peth yng Nghymru oherwydd natur ein sylfaen dreth, ond roeddem yn gallu darparu'r hyn sy'n becyn da iawn, iawn, ac mae hynny'n tynnu ar rywfaint o gyllid yr oeddem ni eisoes wedi'i ddyrannu o fewn y gofod ardrethi annomestig.

Ac yna, yn olaf, gallaf gadarnhau bod yr arian canlyniadol a gawsom ni gan Lywodraeth y DU mewn perthynas â gofal cymdeithasol ac addysg i gyd wedi'i drosglwyddo'n llawn ac, mewn gwirionedd, wedi mynd y tu hwnt i'r cyllid canlyniadol a gawsom ni, oherwydd gwn fod hynny o ddiddordeb arbennig i lawer o gyd-Aelodau. Buaswn yn gallu mynd ymlaen am byth, ond mae fy amser ar ben. Diolch.