1. Pa gamau mae'r Gweinidog yn eu cymryd i wella gwasanaethau cyswllt toresgyrn yng Nghymru? OQ58875

Mae'n ddrwg gennyf, rwy'n achub fy nŵr nawr. Diolch yn fawr iawn. Rwyf wedi amlinellu fy nisgwyliad y dylai pob claf yng Nghymru gael mynediad teg at wasanaethau cyswllt toresgyrn, ac rydym yn gweithio gyda'r byrddau iechyd i gyflawni hyn.

Diolch. Mae osteoporosis, fel rwy'n siŵr y byddwch yn deall ac yn gwybod yn well na fi, yn effeithio ar fwy na 180,000 o bobl yng Nghymru, a gall gwasanaethau cyswllt toresgyrn helpu i drawsnewid ansawdd bywyd llawer o bobl hŷn yng Nghymru a sicrhau arbedion costau i'r GIG. Ar hyn o bryd, dim ond dwy ran o dair o bobl yng Nghymru dros 50 oed sydd â mynediad at y gwasanaethau cyswllt toresgyrn, o'i gymharu â 100 y cant yn yr Alban a Gogledd Iwerddon. Gallai ymestyn a gwella ansawdd y gwasanaeth ryddhau'r 73,000 o ddiwrnodau gwely acíwt mewn ysbytai a'r 16,500 o ddiwrnodau gwely adsefydlu yr amcangyfrifir y byddant yn cael eu llenwi gan gleifion sydd wedi torri clun dros y pum mlynedd nesaf, gan sicrhau arbedion enfawr i'r GIG. Er enghraifft, mae Cymdeithas Frenhinol Osteoporosis yn dweud y byddai darparu gwasanaeth cyswllt toresgyrn llawn yn ardal bwrdd iechyd Aneurin Bevan yn costio ychydig dros £343,000 y flwyddyn. Dros bum mlynedd, byddai 337 o doriadau clun a 114 o doriadau asgwrn cefn yn cael eu hatal, gan arbed amcangyfrif o £6.6 miliwn i'r GIG. Felly, a ydych yn cytuno, Weinidog, fod gennym gyfle gwirioneddol yma i wella bywydau pobl ledled Cymru? A wnewch chi ymrwymo i fuddsoddi yn y gwasanaethau cyswllt toresgyrn i sicrhau darpariaeth o 100 y cant ledled Cymru? Diolch.

Diolch yn fawr iawn, Natasha, a diolch am y cyfle i dynnu sylw at y ffaith eich bod chi, mewn tywydd oer, mewn tywydd rhewllyd, mewn eira, yn fwy tebygol o ddisgyn. Hoffwn ofyn, yn arbennig, i'r rhai sy'n fwy bregus i dalu sylw arbennig ar yr adeg hon o'r flwyddyn, oherwydd y peth olaf sydd ei angen arnom yw mwy o bwysau ar ein GIG ar hyn o bryd. Felly, diolch am hynny.

Rwy'n credu ei bod yn bwysig iawn ein bod yn gwneud popeth yn ein gallu mewn perthynas ag atal er mwyn sicrhau ein bod yn gwella'r sefyllfa o ran toresgyrn yng Nghymru. Rydym yn gwybod bod disgwyl i un o bob dwy fenyw ac un o bob pum dyn dros 50 oed dorri asgwrn yn ystod eu hoes, felly mae hynny'n llawer o bobl. Ac felly, mae angen inni roi rhai mesurau ar waith. Roeddwn yn falch iawn o fod wedi mynychu'r gynhadledd ar Ddiwrnod Osteoporosis y Byd ym mis Hydref lle gwnaethom hi'n glir iawn ein bod yn disgwyl gweld gwelliant sylweddol yn hyn o beth. Rydym mewn sefyllfa lle mae lefel y ddarpariaeth yng Nghymru oddeutu 72 y cant ar hyn o bryd, ac mae lefel y ddarpariaeth yn Lloegr oddeutu 57 y cant, ond rwy'n benderfynol o gyrraedd 100 y cant, a dyna beth oedd pwrpas y gynhadledd honno. Roedd yn ymwneud mewn gwirionedd â gofyn i bobl edrych ar arferion gorau a gwneud yn siŵr fod byrddau iechyd o ddifrif ynghylch eu cyfrifoldebau yn y maes hwn.