6. Datganiad gan y Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol: Amrywiaeth mewn Democratiaeth — Canlyniadau Arolwg

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:48 pm ar 10 Ionawr 2023.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rebecca Evans Rebecca Evans Labour 5:48, 10 Ionawr 2023

(Cyfieithwyd)

Rwy'n ddiolchgar iawn am y pwyntiau yna. Hoffwn i gydnabod y gwaith anhygoel y mae ein cynghorau ieuenctid yn ei wneud ledled Cymru a myfyrio ar rai trafodaethau y cefais i'n ddiweddar gydag Un Llais Cymru ynglŷn â'r swyddogaeth bosibl i gynghorau tref a chymuned ieuenctid; mae gennym ni rai eisoes yn dechrau ymddangos ar draws Cymru. Yr hyn a ddywedwyd wrthyf yw, yn ogystal ag ymgysylltu â phobl ifanc â'r materion lleol, ei fod wir yn darparu ffrwd o bobl dalentog a brwd, wedi ymgysylltu o fewn y gymuned a fydd yn gynghorwyr tref a chymuned y dyfodol. Felly, rwy'n credu po fwyaf y gallwn ni ei wneud i hyrwyddo a chefnogi'r gwaith hwnnw, gorau oll. Mae'r gwaith yr ydych chi wedi'i wneud gyda Chwarae Teg wedi bod yn bwysig iawn. Rydw i wedi bod yn fentor fy hun yn y gorffennol ac fe ges i lawer o'r profiad hwnnw hefyd, ac rwy'n gobeithio bod y person yr oeddwn i'n ei fentora wedi cael hynny hefyd, ond roeddwn i wir yn ei chael hi'n werthfawr iawn. Rwy'n gwybod ein bod ni i gyd yn awyddus i barhau i gefnogi'r mathau hynny o fentrau.

Ac o ran cwotâu rhywedd—, cafodd hyn ei godi gan Llyr Gruffydd, ac ni wnes i ymateb i hynny ar y pryd—rydym ni'n archwilio sut y gallen nhw gael eu cyflwyno i'r system etholiadol ar gyfer y Senedd, yn amlwg, ac rydym ni'n parhau i weithio gyda'r pleidiau gwleidyddol i annog a chefnogi ymgeiswyr o gefndiroedd mwy amrywiol i sefyll mewn etholiadau Cymreig datganoledig. Ond mae cynghorau tref a chymuned a chynghorau sir yn wahanol, yn yr ystyr eu bod nhw'n cael eu cynnal ar sail y cyntaf i'r felin. Felly, byddai'n ei gwneud hi'n anoddach, rwy'n credu, i ni ddod o hyd i ffordd i gyflwyno'r cwotâu hynny. Yn sicr, mae yna rywbeth y mae angen i ni ei archwilio i'r eithaf, ond rwy'n credu bod hynny wir yn creu'r angen i ni, mewn gwirionedd, fod yn ystyried beth arall y gallwn ni ei wneud ar sail gwleidyddiaeth plaid hefyd.

Ac rwy'n credu bod y pwynt olaf, mewn gwirionedd, a oedd yn ymwneud â sut yr ydym ni'n ymgysylltu â phobl ifanc—mae angen i ni ei wneud drwy'r flwyddyn yn ein holl swyddogaethau gwahanol. Felly, i mi mae'n bwysig iawn fy mod i'n ymgysylltu â phobl ifanc ac yn clywed eu barn nhw drwy amrywiaeth o fforymau gwahanol pan ydym ni'n gosod cyllideb Llywodraeth Cymru. Yn y gorffennol, rydw i wedi ymgysylltu â myfyrwyr economeg ac wedi cael trafodaethau gyda nhw. Mae fy swyddogion wedi mynd i mewn i ysgolion a siarad am gyllidebau. Rydw i wedi mynd i ysgol hefyd ac wedi siarad â nhw am gyfraddau Cymreig o dreth incwm a phethau felly. Felly mae pethau fel yna, rwy'n credu—yr ymgysylltu gydol y flwyddyn—yn bwysig iawn hefyd.