2. Cwestiynau i Weinidog y Gymraeg ac Addysg – Senedd Cymru ar 11 Ionawr 2023.
1. Pa gamau fydd y Gweinidog yn eu cymryd i wella canlyniadau addysgol disgyblion ysgol yn 2023? OQ58911
Mae cyflwyno Cwricwlwm Cymru yn parhau i fod yn ganolog i'n diwygiadau i wella ansawdd ac ymgysylltiad â dysgu mewn ysgolion a lleoliadau. Byddwn yn parhau i hyrwyddo hyn yn weithredol, ochr yn ochr â'n ffocws ar sgiliau trawsgwricwlaidd a chyfannol fel sylfaen i bob dysgu.
Diolch. Mae etholwr, sy'n bennaeth gwyddoniaeth a thechnoleg mewn ysgol yng Nghymru, wedi cysylltu â mi yn ddiweddar i wrthwynebu cynigion i integreiddio ffiseg, cemeg a bioleg fel un cymhwyster. Mae fy etholwr yn credu'n gryf fod y cynigion hyn yn amddifadu disgyblion o ddewisiadau ac yn gwanhau ansawdd addysgu gwyddoniaeth yng Nghymru yn ddifrifol drwy leihau ehangder addysg wyddonol myfyriwr. Un o'r rhesymau pam fod graddau gwyddoniaeth y DU yn cael eu parchu mor eang drwy'r byd yw am eu bod mor arbenigol, ac yn llai eang nag mewn llawer o wledydd eraill. Aiff fy etholwr ymlaen i ddweud bod y cynigion hyn yn fygythiad i economi Cymru, sy'n galw am swyddi medrus iawn, ar gyflogau da yng Nghymru, ac mae llawer ohonynt yn dibynnu ar addysg wyddonol o ansawdd uchel, a fyddai'n cael ei beryglu gyda'r cynlluniau hyn ar waith. Mae'r Sefydliad Ffiseg a'r Gymdeithas Gemeg Frenhinol hefyd wedi mynegi pryderon, ac maent yn nodi eu bod yn ofni y bydd y gwyddorau craidd yn colli eu hunaniaeth gan olygu bod pobl yn colli cyfle i ddatblygu diddordeb mawr mewn gwyddoniaeth a fyddai'n eu harwain at yrfaoedd boddhaus yn y dyfodol. Weinidog, beth y gallwch chi ei ddweud wrth fy etholwr, wrth gydweithwyr yn y proffesiwn addysgu, cyrff proffesiynol, a rhieni yng Nghymru sy'n pryderu y bydd y cynigion hyn yn peri niwed difrifol i addysg wyddonol yma yng Nghymru? Diolch.
Mewn gwirionedd, barn y ddau sefydliad y cyfeirioch chi atynt yw bod y cynnig y mae Cymwysterau Cymru wedi ei gyflwyno yn debygol o gynyddu nifer y bobl ifanc sy'n dysgu gwyddoniaeth ac yn mynd yn eu blaenau i astudio pynciau gwyddoniaeth, technoleg, peirianneg a mathemateg. Dyna'r farn y maent wedi'i mynegi wrthym ni mewn gwirionedd. Mae Cymwysterau Cymru yn ymgynghori ar y mater hwn ar hyn o bryd, felly byddwn yn annog eich etholwr i gyfrannu at yr ymgynghoriad. Mae'n bwysig fod pob llais yn cael ei glywed wrth inni nesáu at y cwestiwn o ail-lunio ein cymwysterau yng Nghymru.
Ar hyn o bryd mae un o bob pum ysgol yng Nghymru yn dysgu tri phwnc gwyddonol ar wahân ar lefel TGAU, felly nid yw'r mwyafrif llethol ohonynt yn gwneud hynny. Nid yw'r cynigion y mae Cymwysterau Cymru wedi eu cyflwyno'n cyfuno'r gwyddorau. Byddant yn cadw eu hunaniaeth ar wahân, ond byddant yn cael eu dysgu mewn ffordd sy'n galluogi cysylltiadau rhyngddynt, sy'n bwysig iawn i'r rhai sy'n mynd ymlaen i astudio'r gwyddorau allu deall y cyd-destun llawnach yn yr ystod ehangaf o wyddorau. Dyna'r mecanwaith y mae Cymwysterau Cymru yn ei argymell. Mae Cymwysterau Cymru wedi gwneud cryn dipyn o waith gyda sefydliadau addysg uwch i sicrhau eu bod yn deall eu safbwyntiau. Mae'r gwaith hwnnw'n parhau ar ddechrau'r flwyddyn hon, ond byddwn yn annog eich etholwr i gymryd rhan yn y drafodaeth y mae Cymwysterau Cymru yn awyddus i'w hysgogi.