Part of the debate – Senedd Cymru am 5:52 pm ar 18 Ionawr 2023.
Diolch yn fawr, Lywydd. Nid oeddwn yn siŵr beth oedd Plaid Cymru yn gobeithio'i gyflawni drwy wneud i Lywodraeth Cymru ddatgan argyfwng iechyd yng Nghymru, felly, rwy’n falch fy mod bellach yn ymwybodol o dri phrif bwynt yr hyn roeddech am inni ganolbwyntio arno, ac rwy'n ddiolchgar amdanynt. Felly, un ohonynt oedd helpu i ganolbwyntio ar ddod o hyd i ffyrdd arloesol o fynd i’r afael â’r problemau a wynebwn, a chanolbwyntio ein holl bwerau gwario ar y materion sydd o bwys, a’r prif un yw datrys anghydfodau cyflog yn ogystal ag edrych ar strwythurau’r Llywodraeth.
Gadewch imi ymateb i'r pwyntiau hynny yn eu trefn. Yn gyntaf oll, dod o hyd i ffyrdd arloesol o fynd i'r afael â'r problemau a wynebwn—rydym yn gwneud hynny. Mae gennym £144 miliwn yn y gronfa integreiddio rhanbarthol sy'n gwneud hynny'n union—edrych am ffyrdd arloesol o wneud pethau. Ac yna, yr holl bwynt i mi yw bod yn rhaid i chi wedyn wneud yr hyn sy'n gweithio ar raddfa fwy. Felly, er enghraifft, rydym yn edrych mewn ffordd arloesol ar y ffordd y mae Caerdydd yn ymdrin â'u hamseroedd aros hir mewn adrannau damweiniau ac achosion brys ar hyn o bryd, ac mae'n eithaf llwyddiannus, ac rydym nawr yn ceisio gwneud hynny ar raddfa fwy a gwneud hynny ledled Cymru gyfan. Mae gennym gapasiti newydd o welyau cymunedol—mae hynny, unwaith eto, yn ddull arloesol. Ac rwyf wedi dweud dro ar ôl tro fod y chwe nod ar gyfer gofal brys a gofal argyfwng yn dechrau dwyn ffrwyth go iawn: mae gennym lwyth o fesurau eleni nad oeddent ar waith y llynedd.
Cefais fy synnu'n fawr wrth glywed am strwythurau’r Llywodraeth. Nid wyf yn siŵr a yw ailstrwythuro'n syniad da yng nghanol cyfnod anodd iawn. Rydym yn canolbwyntio'n llwyr ar y gwaith sydd i'w wneud, ond yr hyn a ddywedaf wrthych yw fy mod yn derbyn bod angen inni gael dadl fwy cynhwysfawr ar adeg pan ydym yn gwybod fod gofal yn mynd yn fwy cymhleth a phan fo gennym boblogaeth sy'n heneiddio.