7. Datganiad gan Weinidog y Gymraeg ac Addysg: Cyfrifiad 2021 — Y Canlyniadau o ran y Gymraeg

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:57 pm ar 24 Ionawr 2023.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Alun Davies Alun Davies Labour 5:57, 24 Ionawr 2023

Rwy'n croesawu'r datganiad gan y Gweinidog y prynhawn yma, a dwi'n meddwl ei fod e'n bwysig bod y Gweinidog yn ymateb i ganlyniadau'r cyfrifiad a dwi'n falch ei fod e wedi, a dwi'n croesawu'r gweithgareddau mae wedi eu datgan y prynhawn yma. Dwi'n credu ei fod e'n bwysig ei fod e'n ymateb yn y ffordd mae wedi. Mae yna dri peth hoffwn i ddweud wrtho fe heddiw—tri blaenoriaeth, efallai, yn ffordd well o esbonio fy hun. 

Yn gyntaf, addysg. Rydyn ni wedi trafod addysg yn barod yn y sesiwn yma. Mae addysg yn hollbwysig pan ŷm ni'n dod i sicrhau ein bod ni'n creu siaradwyr newydd, yn rhoi cyfle i bobl sydd yn dod o deuluoedd di-Gymraeg i ddysgu'r iaith a magu hyder yn y Gymraeg, a hefyd dysgu'r plant amboutu'r iaith a rhoi cyfle i blant gael gafael ar yr iaith. So, mae addysg yn hollbwysig. 

Yr ail beth yw cymunedau. Rydyn ni yn gwybod am y pwysau sydd ar y Gymraeg mewn sawl un o'r cymunedau lle mae'r Gymraeg yn draddodiadol wedi bod y brif iaith, yn iaith gref, ac mae'n bwysig ein bod ni'n amddiffyn dyfodol y cymunedau Cymraeg. 

Y trydydd peth—dwi ddim eisiau torri ar draws y Llywydd fan hyn—yw hybu'r Gymraeg, achos mae yna sawl person dwi'n ei adnabod—mae Mike wedi trafod hyn—sydd â'r gallu i ddefnyddio'r Gymraeg ond sydd ddim â'r hyder ambell waith i ddefnyddio'r Gymraeg. Mae yna sawl cyd-destun hefyd lle mae pobl wedi dod i arfer defnyddio'r Saesneg, a dwi yn meddwl bod yn rhaid inni greu y math o ddiwylliant lle mae pobl yn teimlo'n ddigon cyfforddus i ddefnyddio'r Gymraeg lle maen nhw wedi defnyddio Saesneg o'r blaen, ond hefyd rhoi cyfleoedd gwahanol a newydd i bobl ddefnyddio'r Gymraeg. A dwi'n lot fwy hyderus nag efallai rai pobl yn y Siambr fan hyn, a dwi wedi gweld newid trwy fy mywyd i mewn agweddau tuag at y Gymraeg. Dwi'n hollol sicr ein bod ni'n gallu cyrraedd targed o filiwn o siaradwyr, a hefyd ein bod ni'n gallu creu'r Cymru ddwyieithog mae pob un ohonom ni'n cytuno rydyn ni eisiau ei gweld, ond dydyn ni erioed wedi ei gweld yn y gorffennol. So, daliwch ati, Weinidog—dwi'n hyderus iawn yn eich gallu.