Part of the debate – Senedd Cymru am 6:28 pm ar 24 Ionawr 2023.
Diolch yn fawr, Sioned Williams, a diolch eto am gydnabod yr heriau yr ydym yn eu hwynebu ond hefyd y cyfrifoldebau yr ydym yn eu cymryd fel cenedl noddfa, ac fel uwch-noddwr. Mae hwn wedi bod yn gyfrifoldeb pwysig, a dyna pam, yn wir, yr ydym yn darparu'r gefnogaeth gofleidiol honno, sef yr hyn a oedd bob amser yn un o amcanion allweddol y llwybr uwch-noddwr, ac rydym yn darparu'r gefnogaeth gofleidiol honno o'r eiliad y mae gwestai yn cyrraedd o Wcráin, ac mae wedi bod yn ein canolfannau croeso. Ond hefyd, mewn cyfnod mwy diweddar, rydym wedi gweld rhai ffoaduriaid yn cyrraedd o Wcráin, rhai gwesteion, yr ydym hefyd wedi llwyddo i ddod o hyd i westeiwyr iddyn nhw, oherwydd fel y dywedais i yn fy natganiad, mae'r llwybr lletya wedi profi'n fuddiol iawn i lawer o westeion o Wcráin sydd wedi dod i Gymru, gan ffoi rhag goresgyniad ac erchyllterau Putin, sydd, wrth gwrs, yn parhau. Mae gennym ni y cyfrifoldeb hwnnw.
Fel y nodais yn fy natganiad, rydyn ni'n gwybod bod mwy o fisâu wedi'u cymeradwyo—mae 8,700 o fisâu wedi'u caniatáu, fel y dywedais i, i gyd, i bobl o Wcráin sydd â noddwyr yng Nghymru, ac mae gennym 6,300 o Wcreiniaid drwy gynllun Cartrefi i Wcráin gyda ni nawr. Felly, rwy'n credu ein bod yn ymwybodol iawn, a dyna pam, yn wir, o ran y gyllideb ddrafft ar gyfer y flwyddyn nesaf, mae'r £40 miliwn, yn seiliedig ar ein hymrwymiad. Nid yw hyn yn rhywbeth oedd gennym yn ein cyllideb o'r blaen; mae'r cyllid rydym wedi'i roi i'r cynllun uwch-noddwr a'r cyllid rydym wedi'i roi i mewn i ddarparu'r holl wasanaethau hynny, y gwasanaethau cofleidiol hynny, wedi bod yr hyn yr ydym ni fel Llywodraeth Cymru wedi ei weld fel blaenoriaeth. Rydym wedi costio ac amcangyfrif y gost o ran y rhai ychwanegol yr ydym yn rhagweld y bydd yn cyrraedd. Mae wedi bod yn araf iawn, y nifer yn cyrraedd. Mewn gwirionedd, rydym hefyd yn gweithio gyda Llywodraeth y DU i wirio'r data ynghylch y niferoedd sy'n dod, oherwydd efallai na fydd rhai yn dod o ganlyniad i'r llwybr uwch-noddwr. Ond mae'n drysau ni ar agor. Rydym yma i gefnogi'r rhai fydd yn cyrraedd.
Rydym yn cael tariff integreiddio gan Lywodraeth y DU i helpu gyda'r gefnogaeth gofleidiol honno, ac wrth gwrs mae hyn ynghylch yr amser sy'n cael ei dreulio yn ein canolfannau croeso. Ond mae mwyafrif llethol y tariff hwnnw'n cael ei drosglwyddo i awdurdodau lleol i roi cymorth. Fel y dywedais i, hefyd, mewn ymateb i Mark Isherwood, ar ôl i bobl symud ymlaen i lety tymor hwy, bydd gweddill y tariff yn symud gyda nhw, ymlaen i'r awdurdod lleol perthnasol. Rwy'n credu bod gostyngiad tariff o £10,500, sef yr hyn oedd e' pan gyrhaeddon nhw yn 2022, i £5,900, fel y dywedais i, yn gibddall, mae'n wrthgynhyrchiol, bydd yn lleihau cyllid hanfodol tra bod gwasanaethau cyhoeddus dan straen. Bydd y taliad o £350 y mis sef y 'diolch' i'r gwesteiwyr ar gael i Lywodraeth Cymru ar gyfer pob aelwyd Wcreinaidd sy'n cael ei llety o dan y llwybr uwch-noddwr, ond mae'n rhaid i mi ddweud bod y materion hyn o ran y toriadau, y ffaith nad yw'r £500 yn cael ei dalu tan fydd 12 mis o'r trefniant lletya wedi mynd heibio, dyma'r eitemau sy'n mynd i fod ar yr agenda ar gyfer ein cyfarfod yr wythnos nesaf gyda Gweinidog Llywodraeth y DU, Felicity Buchan.