4. Cwestiynau i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru ar 31 Ionawr 2023.
6. Beth mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud i wella gwasanaethau iechyd ym Mhreseli Sir Benfro? OQ59024
Mae Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda yn gyfrifol am ddarparu gwasanaethau gofal iechyd o safon uchel, sy’n ddiogel a chynaliadwy, i'w phoblogaeth leol, a hynny ar sail y dystiolaeth a'r cyngor clinigol gorau a diweddaraf.
Diolch am yr ymateb yna, Gweinidog. Fel gwyddoch chi, fe geir pryderon ynglŷn â gwasanaethau gofal iechyd sylfaenol yn Solfach yn fy etholaeth i, yn dilyn y newyddion bod y partner yn y practis meddyg teulu wedi cyhoeddi ei bod hi'n ymddeol. Mae Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda wedi cynnal rhywfaint o ymgysylltu â'r cyhoedd am y datblygiad hwn ac wedi ysgrifennu at yr holl gleifion sydd wedi cofrestru yn y feddygfa, ac mae hynny'n hynod bwysig, gan ei bod hi'n rhaid ymgynghori â'r gymuned leol ynglŷn â'i barn am y ffyrdd y gellir parhau i gyflwyno'r ddarpariaeth yn y dyfodol. Mae hyn wrth gwrs yn dilyn meddygfa Neyland a Johnston yn fy etholaeth i, sydd dan reolaeth y bwrdd iechyd erbyn hyn oherwydd ymddeoliad yn y practis hwnnw hefyd. Gweinidog, mae pobl yn fy etholaeth i yn poeni bod gallu gweld y meddyg teulu yn mynd yn gynyddol anodd mewn rhannau o sir Benfro. A wnewch chi ddweud wrthym ni beth mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud i fynd i'r afael â'r mater hwn? Pa waith a ydych chi'n ei wneud gyda'r bwrdd iechyd lleol i sicrhau bod pobl yn gallu gweld meddyg teulu yn lleol ble bynnag y maen nhw'n byw yn sir Benfro?
Diolch yn fawr iawn. Rwy'n ymwybodol iawn o'r sefyllfa yn Solfach. Nid wyf i'n gallu mynd ymhell iawn o gartref heb i rywun godi'r mater gyda mi pan fyddaf i yno. Rwy'n falch o ddweud fy mod i wedi cyfarfod â chadeirydd a phrif weithredwr bwrdd iechyd Hywel Dda ddydd Iau, ac fe lwyddais i drafod y mater hwn gyda nhw. Fel nodwyd, bu ymgysylltu â'r gymuned yn barod. Mae hi'n anodd iawn, oherwydd yn amlwg fe allem ni roi'r holl fesurau yr ydym ni'n eu dymuno ar waith, ond y peth allweddol yw sut byddwch chi'n denu meddyg teulu yno. Mae yna her wirioneddol o ran meddygfeydd un meddyg. Mae'n rhaid i ni, efallai, feddwl yn greadigol ynglŷn â sut i fynd ati i lenwi'r swyddi hyn sy'n beth anodd iawn. Rwy'n gwybod i ni fod â her wirioneddol yn y gorffennol o ran denu rhywun, er enghraifft, i Wdig, pan wnaethon ni gynnig gwobr ariannol gwerth £20,000 i rywun am ddod ond ni ddaeth neb wedyn. Nid yw hi'n hawdd datrys pethau fel y rhain. Nid ydych chi'n gallu gorfodi pobl i fynd i'r mannau hyn. Ond yn amlwg, ein dull ni yw ceisio sicrhau nad yw'r meddygon unigol yn gweithio ar eu pennau eu hunain a bod ganddyn nhw dîm o'u cwmpas nhw. Ond hyd yn oed wedyn, yr hyn yr ydym ni'n ei ganfod sy'n gweithio orau yw pan fydd gennych chi gymuned o feddygon teulu yn gweithio gyda'i gilydd. Yn amlwg mae hynny'n anodd mewn lleoedd fel Solfach, felly mae'n rhaid i ni geisio bod yn greadigol a gweithio gyda'r gymuned. Ond rwy'n gwybod y bydd y bwrdd iechyd yn gwneud pob ymdrech i weld beth all ei roi yn ei le erbyn dyddiad y terfyniad sef 31 o fis Mawrth.