Un o'r pethau oedd yn ein poeni ni’n fawr oedd bod y dyraniad untro nad yw'n rheolaidd o £117 miliwn o ganlyniad i benderfyniad Llywodraeth y DU i roi arian i bawb i sybsideiddio costau erchyll o uchel cwmnïau ynni wedi codi yn arwain at oblygiadau difrifol i sut mae teuluoedd bregus yn mynd i oroesi'r gaeaf nesaf, oherwydd mae cynllun cymorth tanwydd £200 Cymru wedi bod yn bwysig iawn i lawer o bobl, ac os nad yw hynny'n bodoli yn y flwyddyn ariannol nesaf, yna mae'n rhaid i ni feddwl o ddifrif iawn am sut rydyn ni'n mynd i alluogi teuluoedd i oroesi yn yr hyn a allai fod yn sefyllfa hyd yn oed yn fwy enbyd y flwyddyn nesaf. Felly, rydyn ni eisiau gweld rhywfaint o feddwl o ddifri ar sut rydyn ni'n mynd i wneud hyn, ac rydyn ni eisiau gweld hynny erbyn mis Gorffennaf eleni, oherwydd nid yw'n dda i ddim cynhyrchu cynllun pan fyddwch chi eisoes yng nghanol y gaeaf.

Rydyn ni'n credu bod y gronfa cymorth yn ôl disgresiwn wedi bod yn ddull pwysig ar gyfer sicrhau bod y rhai sydd mewn sefyllfaoedd enbyd, a all gael eu hachosi gan naill ai orfod ffoi rhag sefyllfa trais yn y cartref neu'n syml gan beiriant golchi yn torri i lawr—. Mae'r pethau syml iawn yma rwy'n credu wedi bod yn wych o bwysig i bobl, ac mae'r ffaith ei fod yn cael ei weinyddu gan yr holl asiantaethau cronfa gynghori sengl yn sicrhau bod pawb yn gallu cael gafael arni. Ond ychydig iawn o syniad sydd gennym ni beth fu effaith y gronfa hon, ac felly rydym ni wir yn teimlo bod angen i ni wybod pwy sydd wedi elwa ohoni ym mha rannau o Gymru, pa awdurdodau lleol sydd wedi llwyddo i'w hyrwyddo. Gan fod cyllidebau wedi'u cyfyngu gymaint yn y gyllideb eleni ac mae'n debygol o fod hyd yn oed yn anoddach yn un y flwyddyn nesaf, mae gwir angen i ni gael rhywfaint o eglurder ynglŷn â phwy yn union sy'n mynd i elwa a p’un a yw'r DAF yn mynd i fod yn ddigonol.

Rwy'n meddwl mai un o'r pethau sy'n ein poeni ni yw ei fod yn dal yn bryderus iawn nad yw llawer o bobl yn gwybod beth mae ganddyn nhw hawl iddo. Dim ond ddoe roeddwn i'n eistedd gyda rhai teuluoedd oedd â phlant ag anghenion arbennig. Yn syml, doedden nhw ddim yn gwybod am y cynllun cymorth tanwydd gwerth £200 y mae Llywodraeth Cymru yn ei weithredu, oherwydd yn syml iawn, doedd eu gweithiwr cymdeithasol ddim wedi trafferthu gofyn iddyn nhw a oedden nhw wedi ei gael, ac mae hynny'n sefyllfa annerbyniol, yn union fel mae'n annerbyniol i ymwelwyr iechyd ddweud nad oes ganddyn nhw amser i helpu teuluoedd i lenwi talebau Cychwyn Iach. Ar ba sail nad ydyn nhw’n canolbwyntio ar allu teulu i allu prynu bwyd sy'n maethu eu teuluoedd, yn hytrach na bwyd sothach sy'n gallu eu lladd? Felly, mae gwir angen i ni sicrhau bod pob gweithiwr rheng flaen, boed yn weinyddwr yr ysgol, y gofalwr, neu'r gweithwyr iechyd a chymdeithasol prysur hynny—mae'n gwbl hanfodol.

Cefais fy syfrdanu o glywed Peter Fox yn dweud bod y cynllun treialu incwm sylfaenol i bobl sy'n gadael gofal yn wastraff arian. Mae hwn yn fesur buddsoddi i arbed. Dyma ein cyfrifoldeb cyfunol. Dyna mae bod yn rhiant corfforaethol yn sefyll amdano. Felly, rydym ni’n cefnogi'r buddsoddiad i arbed yn y Pwyllgor Cydraddoldeb a Chyfiawnder Cymdeithasol, ac rwy'n credu bod croeso mawr i'r parhad a'r cynnydd yn yr arian hwnnw.

Rwyf i nawr eisiau cyfeirio at faterion sy'n gwbl hanfodol i les fy etholwyr fy hun yng Nghanol Caerdydd, gan godi yr hyn yr oedd Luke Fletcher yn ei ddweud am barhad y cynllun argyfwng bysiau, oherwydd mae Cyngor Caerdydd wedi rhoi gwybod i mi y gallai dod â'r cynllun argyfwng bysiau i ben, yn hytrach na chael yr arian pontio £20 miliwn hwnnw, arwain at doriadau o draean o'r holl lwybrau o leiaf, neu, fel arall, bysiau llai aml ar bob un o'r llwybrau. A bydd hefyd yn cael effaith ar ei allu i ddarparu cludiant ysgol i ysgolion. Felly, mae hwn yn fater difrifol iawn. Cafodd hyn ei drafod yn y Pwyllgor Newid Hinsawdd, Amgylchedd a Seilwaith, ac fe wnaeth y Dirprwy Weinidog gydnabod bod tlodi trafnidiaeth yn fater sy'n wirioneddol arwyddocaol. Mae'n rhaid i chi gofio, mewn rhannau o fy etholaeth i, nad oes gan dros hanner y cartrefi fynediad at gar ac mae'n debyg bod gan o leiaf 25 y cant o ddefnyddwyr bysiau anabledd neu salwch hirdymor, felly mae'n debyg nad yw mynd ar feic yn opsiwn iddyn nhw. Felly, rwy'n credu bod hwn yn fater arwyddocaol iawn ac yn rhywbeth mae angen i ni roi llawer mwy o sylw iddo. Mae angen i ni feddwl 'ie' am ddileu tlodi bwyd, 'ie' i gael atebion hirdymor i dlodi tanwydd, yn enwedig gyda'r angen i gyflwyno'r fersiwn nesaf o'r rhaglen Cartrefi Clyd, ond mae'n rhaid i ni hefyd edrych ar dlodi trafnidiaeth; mae wir yn atal pobl rhag cyrraedd eu gwaith neu eu haddysg.