Part of 3. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 3:07 pm ar 8 Chwefror 2023.
A gaf fi ddiolch i’r Gweinidog am ei hateb, a diolch iddi eto am ei harweinyddiaeth ar ran Llywodraeth Cymru yn dwyn y materion hyn i sylw Llywodraeth y DU?
Mae Llywodraeth y DU, Ofgem a’r llysoedd wedi gwylio’r sgandal genedlaethol hon yn datblygu ers dros flwyddyn, gan ymddiried mewn cyflenwyr ynni ac asiantau casglu dyledion yn ôl pob golwg i wneud y peth iawn. Mae miloedd o warantau ar gyfer gosod mesuryddion rhagdalu gorfodol wedi'u pasio heb eu craffu; yr unig wiriad yw bod yr asiantau casglu dyledion yn dweud nad oes unrhyw un yr effeithir arnynt yn agored i niwed. Gwyddom nad yw hynny’n wir. Yr wythnos diwethaf, byddai pob un ohonom wedi gweld y lluniau o'r canlyniadau: pobl yn mynd i mewn i dai pobl agored i niwed, gan dorri i mewn iddynt yn aml, a gosod mesuryddion rhagdalu gorfodol. Mae'r llysoedd bellach wedi gwahardd hyn o'r diwedd, ond i mi, mae'n llawer rhy hwyr i'r miloedd sydd eisoes wedi gorfod newid.
Weinidog, mae angen iawndal ystyrlon, mae angen gwaharddiad ar newid mesuryddion o bell, a chaniatáu i’r rheini sydd eisoes wedi newid—wedi gorfod newid—newid yn ôl yn rhad ac am ddim. Yn eich cyfarfodydd gyda Llywodraeth y DU, os byddant yn derbyn eich gwahoddiad a’ch galwadau, a wnewch chi fynegi pwysigrwydd a brys y galwadau rwyf wedi’u gwneud heddiw? Ac a wnewch chi ymchwilio hefyd i weld a allai Llywodraeth Cymru a'r Senedd hon gefnogi datblygiad rheolau tebyg i'r rheini a roddwyd ar waith ar gyfer dŵr yn ôl yn y 1990au—rheolau nad ydynt yn caniatáu datgysylltu a thorri cyflenwad pobl, pobl ar draws ein cymdeithas yng Nghymru a'r Deyrnas Unedig?