Part of the debate – Senedd Cymru am 5:35 pm ar 1 Mawrth 2023.
Mae’r ddadl hon wedi gwneud imi feddwl am sgwrs ddiweddar a gefais mewn digwyddiad, ac e-bost dilynol a gefais gan etholwr. Roeddwn mewn digwyddiad, a chawsom drafodaeth ynglŷn â beth mae bod Gymro yn ei olygu. Dywedais, yn fy marn i—a dim ond yn fy marn ostyngedig i—os ydych yn galw Cymru'n gartref, ac yn teimlo fel Cymro, yna o'm rhan i, rydych chi'n Gymro. Dyma'r e-bost a gefais, a'r teitl oedd, 'Diolch personol':
'Hoffwn ddiolch yn bersonol i chi am sgwrs a gawsom mewn digwyddiad yn ddiweddar. Soniais fod Brexit wedi dileu fy hunaniaeth Ewropeaidd, ac er fy mod wedi byw yng Nghymru ers dod yn oedolyn a bod fy nheulu yma, gan imi gael fy ngeni yn Llundain, roeddwn yn teimlo na allai rhywun ddod yn Gymro am nad oedd mecanwaith cyfreithiol ar gyfer gwneud hynny. Fe ddywedoch chi'n garedig nad oedd unrhyw beth o'i le ar hunanadnabod fel Cymro. Yr wythnos diwethaf, wrth lenwi’r gwaith papur ar gyfer symud tŷ, cefais fy nghyfle cyntaf i ddatgan fy mod yn Gymro ar ddogfen ffurfiol. Diolch yn fawr iawn am eich anogaeth'.
Weinidog, hoffwn wybod sut y gallwn annog mwy o bobl i deimlo’n hyderus ac i hunanadnabod fel Cymry, ni waeth ble y cawsant eu geni. Diolch yn fawr.