– Senedd Cymru am 6:20 pm ar 7 Mawrth 2023.
Grŵp 7 yw'r grŵp nesaf o welliannau ac mae'r grŵp yma yn ymwneud â'r dyletswydd partneriaeth gymdeithasol. Gwelliant 43 yw'r prif welliant, yr unig welliant yn y grŵp yma. Dwi'n galw ar Joel James i gynnig y prif welliant.
Diolch, Llywydd. Hoffwn siarad am welliant 43 a gyflwynais. Diben y gwelliant hwn yw cael eglurder ynghylch yr amserlen y gall corff cyhoeddus fwrw ymlaen â bodloni nodau llesiant os na chyrhaeddwyd consensws gyda chynrychiolwyr staff. Rwy'n credu ei fod yn bwynt pwysig iddo gael ei ddiffinio yn y Bil. Er fy mod i'n siŵr y bydd cyrff cyhoeddus yn gwneud pob ymdrech i hwyluso amcanion llesiant staff, mae'n ddigon posibl y byddan nhw'n cael ceisiadau na allan nhw, am ryw reswm neu'i gilydd, ymrwymo iddyn nhw, ac mae'n gwbl briodol na ddylai hyn ganiatáu i gyrff cyhoeddus gael eu hatal rhag cyflawni eu dyletswydd statudol. Nid yw cyfnod o 90 diwrnod i gyrraedd consensws yn feichus na chyfyngol ac mae'n caniatáu mecanwaith i gorff cyhoeddus beidio â chael ei atal rhag bwrw ymlaen â nodau llesiant y cytunwyd arnyn nhw. Diolch.
Y Dirprwy Weinidog i gyfrannu—Hannah Blythyn.
Diolch. Mae adran 16 y Bil yn sefydlu dyletswydd partneriaeth gymdeithasol statudol sy'n ei gwneud hi'n ofynnol i gyrff cyhoeddus, i'r graddau y mae'n rhesymol, geisio consensws neu gyfaddawd, yn bennaf gyda'u hundebau llafur cydnabyddedig, wrth osod a chyflawni eu hamcanion llesiant o dan Ddeddf llesiant cenedlaethau'r dyfodol. Pan nad oes gan gorff cyhoeddus undeb llafur cydnabyddedig, mae'n rhaid iddo geisio consensws neu gyfaddawd gyda chynrychiolwyr eraill ei staff. Nid yw'r Bil yn ei gwneud hi'n ofynnol dod i'r cytundeb hwnnw. Mae'r gwelliant hwn yn ddiangen felly. Mae'n ceisio mynd i'r afael â phroblem nad yw'n bodoli, ac ni fydd y Llywodraeth yn ei gefnogi. Diolch.
Joel James i ymateb.
Diolch, Llywydd. Trwy beidio â chael amserlen wedi'i nodi yn y Bil, rwy'n credu yn y pen draw y bydd Llywodraeth Cymru yn dod i ddifaru'r penderfyniad hwn. Pan fydd gofynion yn cael eu gwneud ar gyrff cyhoeddus gan undebau llafur neu gynrychiolwyr staff na allant eu hwyluso, bydd y corff cyhoeddus yn methu â chyflawni ei ddyletswydd statudol, a bydd rhywbeth mor syml â methu â chytuno ar nodau llesiant yn golygu ei bod hi'n bosibl iawn y gallai cyrff cyhoeddus yng Nghymru ddod yn atebol am dalu iawndal yn wyneb esgeuluso eu dyletswydd o ofal i'r staff. Diolch.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 43? A oes unrhyw wrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae yna wrthwynebiad, felly pleidlais ar welliant 43. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 15, neb yn ymatal, 41 yn erbyn. Felly, mae'r bleidlais ar welliant 43 wedi ei golli.