2. Datganiad a Chyhoeddiad Busnes

Part of the debate – Senedd Cymru am 2:38 pm ar 7 Mawrth 2023.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rhys ab Owen Rhys ab Owen Plaid Cymru 2:38, 7 Mawrth 2023

(Cyfieithwyd)

Trefnydd, fe hoffwn i ddau ddatganiad, os gwelwch chi'n dda, am faterion ynglŷn â thai, ac rwy'n falch eich bod chi eisoes wedi nodi eich parodrwydd i roi un. Ond yn gyntaf, a wnaiff Llywodraeth Cymru roi datganiad llafar ynglŷn ag effaith y lwfans tai lleol yng Nghymru? Yn ddiweddar fe wnaeth Sefydliad Bevan ganfod bwlch sylweddol rhwng y lwfans tai lleol a'r rhent, a bod hynny'n arwain at dlodi a digartrefedd. Ac yng Nghymru, nid yw 70 y cant o'r tenantiaid rhent preifat sy'n cael cymorth gyda chostau eu tai drwy lwfans tai lleol yn cael digon i dalu am eu rhent; 70 y cant, dyna'r gyfran uchaf ym Mhrydain. Felly, a gawn ni edrych i mewn i hynny, os gwelwch chi'n dda, Trefnydd?

Yn ail, gan ailadrodd y pwyntiau a godwyd gan fy nghydweithwyr Janet Finch-Saunders a Jane Dodds, a gawn ni ddadl, os gwelwch chi'n dda, ynglŷn â diogelwch tân mewn blociau uchel o fflatiau yma, ac effeithiolrwydd cronfa diogelwch adeiladau Cymru? Fe gefais fy nharo, fel Jane Dodds, gan rai o'r sylwadau yn y cyfarfod hwnnw, yn enwedig o ran teuluoedd ifanc, fel fy un i, sy'n poeni am fagu eu plant yn eu cartrefi nhw, a phobl wedi ymddeol hefyd, sy'n ei chael hi'n anodd yn ariannol pan ddylen nhw wir fod yn mwynhau eu hymddeoliad. Roedd gwir ymdeimlad o rwystredigaeth yno ac, ar adegau, mynegwyd dicter yn y cyfarfod hwnnw, ac, yn gam neu'n gymwys, Trefnydd, maen nhw'n teimlo wir eu bod nhw'n cael eu hanwybyddu. Felly, fe fyddai dadl arall yn y Senedd ynglŷn ag effeithiolrwydd cronfa diogelwch adeiladau Cymru, yn fy marn i, yn mynd ffordd bell iddyn nhw allu teimlo eu bod nhw'n cael eu clywed a theimlo bod rhywun yn eu gwerthfawrogi nhw. Diolch yn fawr.