4. Dadl: Cyllideb Derfynol 2023-24

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:25 pm ar 7 Mawrth 2023.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Peter Fox Peter Fox Conservative 3:25, 7 Mawrth 2023

(Cyfieithwyd)

Pam mae Llafur a Phlaid wedi hoelio'u sylw'n llwyr ar wastraffu dros £100 miliwn ar fwy o wleidyddion yn y lle hwn, yn hytrach na mynd i'r afael â'r trafferthion go iawn y mae llawer o bobl Cymru yn eu hwynebu?

Mae angen i bethau fod yn wahanol. Yn hytrach na mwy o'r un polisïau o drethu a gwario a welwn ni gan Lafur, mae gan y Ceidwadwyr Cymreig gynllun i ganolbwyntio ar flaenoriaethau uniongyrchol y bobl. Rydym eisoes wedi amlinellu ein cynllun i glirio ôl-groniadau'r GIG gyda gwestai gofal, dod â blocio gwelyau i ben, agor ein hysbytai a rhoi diwedd ar warth y ciwiau o ambiwlansys y tu allan i adrannau damweiniau ac achosion brys Cymru. Byddem yn sefydlu hybiau llawfeddygol ar draws Cymru i roi diwedd ar yr amseroedd aros cywilyddus sydd yn y GIG o dan Lafur. Nid yn unig y mae pobl Cymru eisiau gweld rhywbeth yn cael ei wneud ynghylch argyfwng GIG Llafur ond maen nhw eisiau gweld mwy o gymorth gyda'r heriau costau byw. Dyna pam roeddem eisiau rhewi'r dreth gyngor i bobl ar draws Cymru, ond gwneud hynny drwy ddatgloi rhai o'r cronfeydd enfawr sydd yn cael eu cadw gan rai cynghorau ledled Cymru.

Rydym hefyd yn gwybod bod angen i ni weld twf yn ein heconomi a chefnogaeth i fusnesau. Rydyn ni wedi gwrando ar fusnesau. Mae gennym gynllun i ganiatáu i ficrofusnesau ffynnu, gan greu swyddi i bobl leol, gan adfer dyheadau Cymru; nid yn unig hynny, ond rydym eisiau helpu i ddiogelu'r busnesau hyn i'r dyfodol, gan helpu busnesau i chwarae eu rhan i gefnogi'r amgylchedd, gan ryddhau chwyldro gwyrdd yng Nghymru.

Rydym eisiau mynd i'r afael ag argyfwng tai Llafur yng Nghymru drwy ehangu'r cynllun Cymorth i Brynu, gan sicrhau y bydd yn cwmpasu tai gwag i'w hadnewyddu. Byddai hyn yn adfer 20,000 o gartrefi eraill i gyfleoedd tai. Do, rwyf wedi nodi'r amser, Dirprwy Lywydd, ac rwy'n ymddiheuro.

Felly, i gloi, Dirprwy Lywydd, rwy'n gwybod bod Llywodraeth Cymru, fel pob Llywodraeth, yn wynebu heriau sylweddol ar hyn o bryd, ond nid yw hynny'n esgus dros ddiffyg gweithredu. Dydyn ni ddim eisiau mwy o'r un polisïau economaidd diflas yr ydym yn eu disgwyl gan Blaid Cymru a Llafur, mae angen i ni chwilio am ffyrdd deinamig ac arloesol o wthio Cymru ymlaen, gan sicrhau y gall ein teuluoedd a'n busnesau ymdopi â'r costau cynyddol—