4. Dadl: Cyllideb Derfynol 2023-24

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:39 pm ar 7 Mawrth 2023.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Laura Anne Jones Laura Anne Jones Conservative 3:39, 7 Mawrth 2023

(Cyfieithwyd)

Diolch. Dydw i ddim yn credu fy mod i lawr i siarad, ond fe wnaf siarad, oherwydd rwy'n credu ei bod hi'n bwysig iawn fy mod i'n siarad ar addysg. Ni allaf gredu bod Plaid Cymru newydd sefyll i fyny a dweud eu bod nhw'n mynd i gefnogi cyllideb sydd, mewn termau real, yn torri ar addysg—toriad o £6.5 miliwn i addysg mewn termau real. Mae hynny'n warthus. Mae'r Llywodraeth hon wedi colli cyfle gyda'r gyllideb hon. Mae wedi colli cyfle i wyrdroi'r difrod sydd wedi'i achosi i blant Cymru dros y 23 mlynedd diwethaf. Rydych chi wedi gwneud popeth na ddylech chi ei wneud o ran addysg, pan ddylech chi fod yn canolbwyntio ar gael y pethau sylfaenol yn iawn, yn hytrach na chanolbwyntio ar stwff sy'n ceisio hawlio'r penawdau. Nid yw'r Llywodraeth Lafur hon wedi gwneud—[Torri ar draws.] Nid dim ond esgeuluso addysg Gymraeg sydd yma, mae wedi ei niweidio i bob pwrpas drwy'r toriadau mewn termau real. A fyddai'r Gweinidog yn cytuno â mi, yn wahanol i'r hyn a ddywedodd y Prif Weinidog yn gynharach, nad yw bod ar waelod tabl PISA dros y ddau ddegawd diwethaf yn adlewyrchiad da o gyflwr addysg yng Nghymru, ac, mewn gwirionedd, mae angen i ni gael y pethau sylfaenol hynny'n iawn. Mae'n gwbl hanfodol; nid yw'r ffaith ein bod ni wedi gwella ychydig bach yn yr ychydig feysydd hynny o PISA yn rhywbeth i fod yn falch ohono. Dylem ni fod yn agos i'r brig; fe ddylem ni fod ar frig y DU. Dylem gael gweledigaeth yma sydd wedi'i gosod, pryd rydych chi'n cynyddu'r gyllideb addysg, gan sicrhau ein bod yn cael y pethau sylfaenol hynny'n iawn, gan sicrhau ein bod yn darparu'r addysg orau yng Nghymru, ac, a dweud y gwir, dylech fod â chywilydd mawr oherwydd y gyllideb hon.