7. Sut mae'r Llywodraeth yn sicrhau bod gweithwyr meddygol proffesiynol yn deall yr anawsterau y mae llawer o gleifion yn eu hwynebu yn dilyn defnyddio rhwyll mewn llawdriniaethau? OQ59241

Rhaid i fyrddau iechyd ddefnyddio canllawiau'r Sefydliad Cenedlaethol dros Ragoriaeth mewn Iechyd a Gofal ar ddefnyddio rhwyll er mwyn rhoi dewisiadau triniaeth addas i gleifion. Dylai cynlluniau gofal adlewyrchu dewisiadau ar sail gwybodaeth, wedi'u cyd-gynhyrchu rhwng clinigwyr a chleifion.

A gaf i ddiolch i'r Prif Weinidog am ei ateb? Mae'r ymgyrchydd ysbrydoledig ac yn un o fy etholwyr, Maxine Cooper, sy'n byw yng Nghei Connah wedi cysylltu â mi. Stori Maxine yw iddi gael ei gadael yn anabl yn dilyn mewnblaniad rhwyll lawfeddygol, ac ers hynny mae wedi gweithio'n ddiflino i godi proffil pobl sydd wedi dioddef, a hefyd i gefnogi eraill. Prif Weinidog, rwy'n llwyr gefnogi Maxine yn ei gwaith i rymuso'r rhai sydd wedi dioddef gyda rhwyll i sicrhau bod eu lleisiau yn cael eu clywed, ac mae hyn yn cynnwys hyfforddiant ar gyfer gweithwyr meddygol rheng flaen. A gaf i ofyn i'r Prif Weinidog pa ystyriaeth y mae Llywodraeth Cymru wedi ei rhoi i gyfle i bobl fel Maxine allu hysbysu'r gweithwyr proffesiynol hyn trwy eu prosesau hyfforddi?

Diolch i Jack Sargeant am ei ddiddordeb parhaus yn y pwnc hwn. Gwn ei fod wedi cyfeirio o'r blaen at waith ei etholwr a'r gwaith ymgyrchu y mae hi wedi'i wneud, a'i fod wedi cael sicrwydd gan y Gweinidog Iechyd ar y pryd ein bod yn disgwyl, ac yn wir wedi gweld, gostyngiad sylweddol yn nifer y gweithdrefnau rhwyll y wain sy'n cael eu cyflawni yng Nghymru. Er nad oes gwaharddiad llwyr arnyn nhw, dim ond pan fo dewis clir yn seiliedig ar wybodaeth yn cael ei wneud gan y claf y mae'r gweithdrefnau hynny'n mynd rhagddynt. Dyna pam y mae'r pwyntiau y mae Jack Sargeant wedi'u gwneud y prynhawn yma mor bwysig, Llywydd—mae'n rhaid inni fod mor glir ag y gallwn fod wrth ein clinigwyr bod rhaid i'r penderfyniadau hyn fod yn benderfyniadau ar y cyd sy'n cael eu hysgogi gan y dewisiadau yn seiliedig ar wybodaeth y mae menywod eu hunain yn eu gwneud.

Er mwyn i hynny ddigwydd, rydyn ni wedi bod yn gwneud dau beth ers i Jack ofyn ei gwestiynau blaenorol ar y materion hyn. Yn gyntaf yw sicrhau bod cyfleoedd hyfforddi newydd i'r rhai sydd â'r arbenigedd clinigol angenrheidiol, a sicrhau hefyd bod dull tîm amlddisgyblaethol iawn o weithredu'r canllawiau NICE hynny. Felly, rydyn ni'n gwneud yn siŵr bod y gymuned glinigol yn fwy hyddysg, ac rydyn ni wedi bod yn gweithio'n agos gyda defnyddwyr gwasanaethau a chynrychiolwyr cleifion, sy'n cynnwys grŵp Goroeswyr Rhwyll Cymru a Thriniaeth Deg i Fenywod Cymru. Mae'r Gweinidog yn bwriadu cyhoeddi strategaeth iechyd menywod i Gymru, a bydd y strategaeth honno'n cyfleu, yn ehangach, yr egwyddorion pwysig iawn hynny o sicrhau bod llais y claf, yn seiliedig ar wybodaeth ac yn awdurdodol, yn ysgogi'r penderfyniadau sy'n cael eu gwneud ochr yn ochr â nhw.