Part of the debate – Senedd Cymru am 2:28 pm ar 14 Mawrth 2023.
A gaf i ofyn i chi, Trefnydd, am ddatganiad gennych chi'ch hun yn rhinwedd eich swydd yn Weinidog materion gwledig ynghylch brech y gwiwerod? Mae problemau enfawr gyda brech y gwiwerod; mae'n effeithio ar lawer o wiwerod coch, ein gwiwerod brodorol, yn Yr Alban, ac rwy'n pryderu'n fawr bod yn rhaid i ni wneud popeth o fewn ein gallu er mwyn atal achosion yn y fan yma. Bu achosion, wrth gwrs, ar Ynys Môn ychydig flynyddoedd yn ôl yn 2020 a 2021, ac fe gafodd 70 y cant i 80 y cant o boblogaeth y gwiwerod coch ei ddileu. Ar hyn o bryd mae deiseb wedi ei gosod gerbron y Pwyllgor Deisebau yn y Senedd. Mae tua 8,000 o bobl wedi llofnodi'r ddeiseb honno yn galw ar Lywodraeth Cymru i ryddhau rhai adnoddau er mwyn gallu buddsoddi yn natblygiad brechlyn ar gyfer brech y gwiwerod. Rydyn ni'n gwybod bod gennym ymchwilwyr rhagorol yma yng Nghymru a allai helpu i gyflawni'r nod hwnnw, a fyddai'n gam enfawr ymlaen i'n gwiwerod coch brodorol. Felly, a gaf i ofyn i chi, gan mai fi yw hyrwyddwr y wiwer goch yn y Senedd hon, a wnaiff Llywodraeth Cymru gymryd rhai camau yn y maes hwn, ac a fydd datganiad yn dod yn fuan?