Part of the debate – Senedd Cymru am 5:03 pm ar 14 Mawrth 2023.
Diolch, Dirprwy Lywydd. Gweinidog, tybed a allech chi fynd i'r afael â sefyllfa a ddigwyddodd yn fy etholaeth yng Nghil-y-coed, lle, ym mis Hydref y llynedd, ysgrifennodd deintydd o'r GIG at ei 10,000 o gleifion y GIG yn dweud wrthyn nhw ei fod yn lleihau'r nifer i 2,500 yn effeithiol o 1 Ionawr eleni, a byddai'n rhaid i bob un o'r 10,000 hynny ailymgeisio am le yn y GIG pe baen nhw eisiau lle. Felly, arweiniodd hynny at sefyllfa o bryder mawr ymysg y gymuned leol, a'r sefyllfa nawr yw bod y rhan fwyaf o'r bobl yr effeithiwyd arnyn nhw, nad ydynt wedi aros yn y practis hwnnw fel cleifion y GIG, yn gorfod teithio sawl milltir i gael mynediad at ddeintyddiaeth y GIG, neu maen nhw wedi cofrestru fel cleifion preifat. Erbyn hyn, bydd gan rai ohonyn nhw anghenion deintyddol heb eu diwallu am nad ydyn nhw, gan eu bod yn bobl agored i niwed, mewn sefyllfa i deithio'r pellter sydd ei angen ar gyfer triniaeth y GIG ac, wrth gwrs, dydyn nhw ddim yn gallu talu'n breifat.
Un mater arall, Gweinidog, sef bod gen i ferch 13 oed sydd wedi cael gwybod y bydd yn rhaid iddi aros tair blynedd i gael sythwr dannedd wedi'i osod, tybed a allech chi sôn rhywbeth am y sefyllfa honno. Diolch.