6. Datganiad gan y Gweinidog Newid Hinsawdd: Diogelwch Adeiladau

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:32 pm ar 21 Mawrth 2023.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie James Julie James Labour 4:32, 21 Mawrth 2023

(Cyfieithwyd)

Diolch yn fawr, Jane Dodds, am y set yna o gwestiynau. Yr un olaf yn gyntaf. Ni allwn ni ymyrryd mewn achosion llys presennol; allwn ni ddim. Felly, os oes achos llys presennol yn mynd yn ei flaen, bydd yn rhaid i hynny ddilyn ei lwybr drwy'r llysoedd. Nid oes gennyf i unrhyw fanylion o gwbl o fy mlaen ynglŷn â pha achosion llys, na pha gam maen nhw arni, nac unrhyw un o'r dadleuon cyfreithiol y byddai angen i chi fod â dealltwriaeth ohonyn nhw i allu gwneud—. Nid oes  gennym ni ddim hawl i ymyrryd yn hynny, felly, mae gennyf ofn na allaf wneud dim am hynny. 

Rydyn ni wedi pwyso ar y datblygwyr i adfer yr holl adeiladau yr ydym ni'n ymwybodol ohonyn nhw, ond rwy'n ymwybodol o ddau adeilad o leiaf sydd mewn ymgyfreitha helaeth a fydd, mae'n debyg, yn gorfod gweld yr ymgyfreitha hwnnw hyd at ei ddiwedd, beth bynnag yw'r diwedd hwnnw. Nid oes gennyf i unrhyw syniad a oes modd cyrraedd setliad neu unrhyw beth arall, mae gennyf ofn. Yn rhannol, dyna pam nad oedden ni eisiau gweithredu'r adrannau sy'n cael eu trafod drwy'r amser, oherwydd pan fydd pobl yn dechrau gweithredu achos llys o dan yr adrannau hynny, yna mae'n dod hyd yn oed yn fwy cymhleth nag o'r blaen. Ac mewn gwirionedd, mae hyn yn ffordd syml iawn o wneud hynny—ein bod ni'n ymyrryd â'r datblygwyr, rydyn ni'n rhoi perthynas gytundebol i'n hunain gyda'r datblygwr hwnnw, ac mae'r datblygwr wedyn mewn perthynas gytundebol gyda ni, Llywodraeth Cymru, ac yna, os nad ydyn nhw'n cyflawni'r trefniant cytundebol hwnnw i'n boddhad ni, yna mae gennym ni seiliau cyfreithiol da i fynd ar eu holau nhw. A dyna'r union sefyllfa yr ydyn ni wedi bod eisiau mynd i mewn iddi, ac mae wedi cymryd amser i ni wneud hynny, ond rwy'n falch iawn ein bod ni yno nawr. Ac yna, fel y dywedais i wrth Mabon ap Gwynfor, yna bydd angen i ni hefyd sicrhau bod y gwaith yn cael ei wneud yn iawn gan bobl fedrus gyda'r gadwyn gyflenwi gywir, a'r cyfan.  

A dim ond i gael y rhif yma'n gywir—rwy'n credu bod Mabon wedi sôn am rif—. Byddwch yn amyneddgar â mi am eiliad. Oes, mae gennym ni dros 270 o ddatganiadau o ddiddordeb ar 163 safle. Felly, gallwch chi weld nad oes gennym ni'r gadwyn gyflenwi a'r gweithlu i wneud pob un ohonyn nhw’n sydyn, felly bydd yn rhaid i ni drefnu hynny'n ofalus. Byddwn ni'n ceisio cymryd agwedd y gwaethaf yn gyntaf, ac ati. Felly, mwy o fanylion am hynny i ddilyn, ond rydyn ni'n gofyn i'r datblygwyr wneud hynny mor gyflym â phosibl, a dyna pam rwy'n falch fy mod i wedi rhoi'r benthyciadau yn eu lle hefyd, oherwydd nid ydw i eisiau unrhyw esgusodion eraill. Felly, nid oes esgus; mae'r arian yno, mae'r arolwg yn cael ei wneud, rydyn ni'n gwybod beth sydd angen i'r gwaith ei wneud—y cyfan sydd angen i ni ei wneud nawr yw sicrhau bod y contractwyr medrus yn eu lle ac yn gallu cael y cyflenwadau sydd eu hangen arnyn nhw i wneud y gwaith, a byddwn ni'n gwneud hynny fel y cam nesaf.