Part of the debate – Senedd Cymru am 3:15 pm ar 22 Mawrth 2023.
'Un Fodrwy i'w rheoli nhw i gyd / Un Fodrwy i ddod o hyd iddyn nhw / Un Fodrwy i ddod â nhw ynghyd ac yn y tywyllwch yn eu rhwymo / Yn Nhir Mordor lle mae'r Cysgodion yn gorwedd.'
Ddirprwy Lywydd, er nad wyf wedi darllen yr adnod lawn, bydd adnod y Fodrwy yn cael ei darllen gan lawer o bobl, nid yn unig yng Nghymru ond ledled y byd ddydd Sadwrn wrth i bobl ddathlu Diwrnod Darllen Tolkien. Pam 25 Mawrth? Dyma'r dyddiad a ddewiswyd ar gyfer dinistrio'r fodrwy, gan gwblhau taith Frodo. Mae Diwrnod Darllen Tolkien wedi’i drefnu gan Gymdeithas Tolkien ers 2003 fel ffordd o ddathlu a hyrwyddo bywyd a gwaith J.R.R. Tolkien drwy ddarllen hoff ddarnau.
Roedd gan Tolkien ddealltwriaeth ddofn a chariad at y Gymraeg, a chwaraeodd yr iaith ran allweddol yn dylanwadu ar enwau pobl a lleoedd yn y canol-fyd. Un o'r enghreifftiau mwyaf adnabyddus o ddylanwad yr iaith, gellir dadlau, oedd ar un o ieithoedd yr Ellyllon, Sindarin, yn arbennig ei system rifo ramadegol a'i threigladau.
Dywedodd Tolkien,
'Cyfansoddwyd enwau pobl a lleoedd yn y stori hon yn bennaf ar batrymau a fodelwyd yn fwriadol ar rai'r Gymraeg…. Efallai fod yr elfen hon yn y chwedl wedi rhoi mwy o bleser i fwy o ddarllenwyr nag unrhyw beth arall ynddi.'
Felly, boed ein bod yn teithio o Bag End i Erebor neu o Hobbiton i Mordor a'r Cracks of Doom—