6. Dadl y Ceidwadwyr Cymreig: Y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:13 pm ar 22 Mawrth 2023.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Baroness Mair Eluned Morgan Baroness Mair Eluned Morgan Labour 5:13, 22 Mawrth 2023

(Cyfieithwyd)

Heddiw, mae'n gwneud ei orau glas i'n perswadio na wnaeth gamarwain ASau yn fwriadol ynghylch yr holl bartïon yn Rhif 10 yn ystod y cyfyngiadau symud. Mae'r dechneg hon, galw am bleidlais o ddiffyg hyder, wedi dod yn weithred ddiobaith i dynnu sylw gan wrthbleidiau nad ydynt yn gallu sefyll dros bobl Cymru. Rydych yn gofyn am atebolrwydd; dyma fi heddiw, fel rwy'n ei wneud bob wythnos. A gadewch imi fod yn glir: ni welwch yr un tryloywder ac atebolrwydd yn Lloegr, lle mae 18 o ymddiriedolaethau ysbyty yn yr hyn sy'n cyfateb i fesurau arbennig, ond o'r hyn y gallaf ei weld, nid yw Llywodraeth y DU byth yn dod â datganiad i'r Senedd.

Mewn perthynas â Betsi Cadwaladr, mae'n ymddangos bod y gwrthbleidiau'n ein beio am weithredu eu gofynion. Dywedwyd wrthym, 'Mae angen newid ar fyrder ar y brig.' Roeddech chi'n galw am ddechrau o'r newydd. Wel, dyma fe. Dyma'r dechrau newydd. Cafodd Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr ei roi yn ôl dan drefn mesurau arbennig. Cafodd y cadeirydd a'r aelodau annibynnol eu newid. Rhoddais gamau cyflym a phendant ar waith i fynd i'r afael â'r pryderon sylweddol a ddaeth i'r amlwg o gyfres o adroddiadau annibynnol.

Ond mae'n rhaid imi ddweud fod y gri o 'awyrgylch wenwynig', 'anhrefn' a 'chamweithrediad' ar frig sefydliad yn syndod gan Blaid Cymru wedi'r hyn a glywn am eu plaid hwy. Byddai hyder pobl leol yn eu gwasanaeth iechyd yn cael ei helpu'n aruthrol pe bai'r Siambr hon yn cefnogi ein huchelgais i ddatrys problemau'r bwrdd iechyd yn y gorffennol yng ngogledd Cymru. A pheidiwch â chymryd fy ngair i am hynny, am ba mor bwysig fydd ffrynt unedig; cysylltodd nyrs flaenllaw yn y bwrdd â mi yn ddiweddar gan ddweud,

'Diolch am sefyll drosof fi a fy nghydweithwyr. Mae'r ffocws cyson ar y negyddol a'r diffyg cydnabyddiaeth i'r gwaith caled yn cael effaith sylweddol ar ysbryd staff a recriwtio'.

Felly, a gawn ni wneud hynny? A gawn ni gyd-dynnu? A gawn ni sefyll gyda'n gweithlu yng ngogledd Cymru? Nid ydynt eisiau brygowthan gwleidyddol na gweithredoedd gwag—maent eisiau ein cefnogaeth. A hoffwn fanteisio ar y cyfle hwn—