Rwy’n diolch yn fawr iawn am y cwestiynau hynny a hefyd yn diolch i chi am y sesiwn adeiladol iawn a gawsom gyda’r pwyllgor lle gwnaethom archwilio mewn cryn fanylder yr agweddau ar weithgarwch corfforol y gwnaethoch chi gyfeirio atynt. Gwnaethoch chi ofyn am yr ystadegau—y ffigur £51 miliwn fel cost i’r GIG bob blwyddyn o ran y diffyg gweithgarwch corfforol. Rhoddwyd y ffigur hwnnw i ni gan Iechyd Cyhoeddus Cymru. Maen nhw wedi gwneud ymarfer cwmpasu, gan edrych ar gost economaidd amrywiol bethau megis trais yn y cartref, iechyd meddwl, diffyg gweithgarwch corfforol, ysmygu a llawer o agweddau eraill hefyd mewn dogfen newydd o'r enw 'Gwneud Gwahaniaeth'. Mae'n ddogfen fyrrach, ond yn ddogfen sy’n seiliedig ar dystiolaeth gadarn, sy’n edrych ar yr amrywiol agweddau hyn. Er bod hyn dim ond yn ymwneud â chost yr anweithgarwch corfforol i'r GIG yn benodol, yn amlwg ceir cost llawer mwy o ran costau i'r economi, er enghraifft, costau i ansawdd bywyd unigolion ac yn y blaen, hefyd. Felly, dim ond edrych ar un o'r agweddau yn unig oedd hyn.

Soniasoch am bwysigrwydd cael plant i gymryd diddordeb mewn teithio llesol yn gynnar iawn, iawn yn eu bywydau, ac rydym yn cytuno’n llwyr â hynny. Credaf fod ein rhaglen eco-ysgolion yn allweddol er mwyn cyflawni hynny. Mae dros 860 o ysgolion yng Nghymru eisoes wedi ennill gwobr ryngwladol y Faner Werdd am y gwaith y maent wedi bod yn ei wneud yn rhan o’r rhaglen eco-ysgolion ac, yn rhan o hynny, maen nhw wedi bod yn edrych ar bethau—ceir diwrnodau cerdded i'r ysgol, er enghraifft, a rhaglenni bws cerdded. Mae gan ysgolion swyddogion iau ar gyfer diogelwch ar y ffyrdd, ac mewn rhai o'r ysgolion hynny byddant yn gwneud tocynnau parcio pwrpasol i roi ar geir rhieni sydd efallai wedi parcio’n flêr ac yn amhriodol ar balmentydd ac ati, y tu allan i ysgolion. Credaf efallai fod derbyn neges gan blentyn sydd wedi’i hysgrifennu â llaw yn llawer mwy pwerus na gwleidyddion a phobl eraill yn dweud wrth rieni lle y dylent a lle na ddylent barcio ac yn y blaen. Yn fy marn i, mae gan blant swyddogaeth bwysig iawn yn yr agenda benodol hon.

Rydym hefyd yn ceisio gwneud yn siŵr bod plant yn ddiogel ar y ffyrdd, a hynny o oedran ifanc iawn, a dyna pam, drwy adran Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a’r Seilwaith, rydym yn nodi a chreu llwybrau diogel i ysgolion ar gyfer cerdded a beicio, ac mae hynny'n ganolog iawn i'r Ddeddf teithio llesol. Mae bron £800,000 hefyd yn cael ei dalu i awdurdodau lleol ar gyfer hyfforddiant yn ymwneud â phlant sy'n cerdded, ac mae 17,000 o blant ysgolion cynradd wedi elwa ar hynny. Ei fwriad yw helpu plant i fagu’r hyder i gerdded i'r ysgol, ond hefyd sicrhau eu bod yn deall yr hyn y mae angen iddynt ei wneud i gadw eu hunain yn ddiogel wrth gerdded. Mae dros £0.5 miliwn hefyd yn cael ei dalu i awdurdodau lleol ar gyfer hyfforddiant beicio o safon genedlaethol, sydd hefyd o fudd i 15,000 o ddisgyblion ysgolion cynradd y flwyddyn. Mae Caerdydd hefyd yn derbyn grant ar hyn o bryd i dreialu rhai dulliau newydd o ddarparu hyfforddiant diweddaru i blant, oherwydd gallwn addysgu hyn ar adeg benodol, ond wedyn rydym eisiau gweld a oes budd mewn gwirionedd o gynnig hyfforddiant diweddaru ac efallai hyfforddiant manylach sy'n fwy addas i’w hoedran nhw wrth iddynt fynd yn hŷn.

Ynglŷn â’r mater yn ymwneud â seilwaith, rydym wedi nodi’n glir—a gwnes i siarad gyda’m cydweithiwr, Ysgrifennydd y Cabinet, yn gynharach am hyn heddiw hefyd—pa mor bwysig yw hi fod teithio llesol wrth wraidd y prif brosiectau seilwaith a phob prosiect seilwaith, mewn gwirionedd, gan fod gennym Ddeddf yng Nghymru yn benodol i hyrwyddo teithio llesol. Felly, dylid gwneud hynny drwy ganolbwyntio ar drafnidiaeth integredig mewn cyd-destun ehangach, gan gynnwys cyfleoedd cerdded a beicio hefyd.