A gaf i ddiolch i Lywodraeth Cymru am gyflwyno'r ddadl hon? Rwy’n gobeithio y bydd gweinyddiaethau gwledydd eraill y DU yn rhoi croeso yr un mor gynnes i'r siarter derfynol ag y gwnaeth Llywodraeth Cymru. Mae darllen datganiadau yr Ysgrifennydd Gwladol a'r Gweinidog wedi bod mor galongynhesol ag agor cerdyn Sain Folant Hallmark. Rydym hyd yn oed wedi clywed y Gweinidog yn cymeradwyo'r setliad ariannol cryf ar gyfer dyfodol S4C. Rwyf yn cael fy nhemtio i ofyn i chi, 'Pwy ydych chi, a beth ydych chi wedi'i wneud â'r Alun Davies go iawn?' [Chwerthin.] Yr hyn yr wyf yn hoffi meddwl sydd wedi digwydd, fodd bynnag, yw cam ymlaen o ran aeddfedrwydd y berthynas rhwng y ddwy Lywodraeth. Wyddoch chi, gadewch i ni fod ychydig bach yn hael yn y fan yma. Ar y mater hwn, sydd yn amlwg yn fater nad yw wedi’i ddatganoli, mae’r ddwy Lywodraeth wedi bod yn awyddus i ddangos pa mor dda y maent yn gweithio gyda'i gilydd, a gall DCMS, efallai, ddangos y ffordd i rai o adrannau Llywodraethol eraill y DU ynghylch sut i weithio gyda Llywodraeth Cymru a Swyddfa Cymru.

Mae'r Ceidwadwyr Cymreig yma yn y Cynulliad hefyd yn croesawu'r gwelliannau yn y siarter ddrafft a’r cytundeb. Nid fyddaf yn ailadrodd bob un ohonynt eto. Rwy'n meddwl bod canolbwyntio o’r newydd ar hawliau cenhedloedd i gynrychiolaeth deg, yn nau ystyr y gair, yn brawf diddorol i’r Cynulliad. Wrth gefnogi holl welliannau Plaid, rwy’n mynd i ganolbwyntio ar yr olaf ohonynt.

Mae'r Ceidwadwyr Cymreig wedi galw am atebolrwydd deuol ers sawl blwyddyn bellach, ac rydym yn croesawu'r memorandwm cyd-ddealltwriaeth rhwng y ddwy Lywodraeth. Ond beth sy'n digwydd nesaf? A fydd astudiaeth achos o werth a ffurf atebolrwydd heb gyfrifoldeb uniongyrchol? Oherwydd nid oes gan Lywodraeth Cymru unrhyw gyfrifoldeb uniongyrchol am y BBC, nac unrhyw ddarlledwr; nid oes gan y Cynulliad unrhyw gyfrifoldeb ychwaith. Eto i gyd mae Llywodraeth y DU wedi rhoi’r dasg o gymeradwyo aelod Cymru o fwrdd newydd y BBC i Lywodraeth Cymru. Nawr, rwy’n gwerthfawrogi nad yw cymeradwyo yr un fath â phenodi, ond mae mewn gwirionedd yn golygu feto ar benodiad, ac mae hyn yn edrych yn debyg i ddatganoli cyfrifoldeb i Lywodraeth Cymru am benderfyniad ar faes y derbynnir y bydd cyn bo hir yn faes cymhwysedd a gedwir yn ôl. Os felly, byddai’r Ceidwadwyr Cymreig, ar yr adeg hon, fel yr ydych wedi clywed, yn eithaf brwdfrydig dros y syniad o gael gwrandawiad cadarnhau ar gyfer yr aelod hwnnw o'r bwrdd, gan ganiatáu i'r Cynulliad graffu ar benderfyniad gan Lywodraeth Cymru neu, yn well fyth, mewn gwirionedd, i fod yn rhan o’r broses o wneud y penderfyniad hwnnw.

O ran gosod adroddiadau a rhoi tystiolaeth i bwyllgorau’r Cynulliad—hoffwn i chi ystyried pedwar peth, Weinidog. Y cyntaf—ac nid wyf yn credu ein bod yn mynd i anghytuno ar hyn—yw y dylai pob darlledwr perthnasol ateb i'r Cynulliad hwn mewn cysylltiad â rhwymedigaethau gwasanaeth cyhoeddus, sydd yn anochel yn ymdrin â meysydd pwnc datganoledig. Rwy’n sylweddoli mai trafod y siarter ydym ni heddiw, wrth gwrs, ond yr wyf yn deall o ddadleuon yn y pedwerydd Cynulliad fod yna awydd i’r gofyniad hwn beidio â chael ei gyfyngu i'r BBC. Os yw rhoi mwy o ystyriaeth i'r genedl yn mynd i fod yn un o ofynion trwydded y BBC, yna dylai fod felly ar gyfer darlledwyr gwasanaeth cyhoeddus eraill hefyd. Efallai mai mater i Ofcom yw hwn, maes o law, ond roeddwn yn falch o glywed Bethan yn cadarnhau y bydd aelod Cymru ar fwrdd Ofcom hefyd.

Yn ail, mae'r targed ar gyfer mwy o gynhyrchu y tu allan i Lundain, cryfhau diben cyhoeddus y genedl i adlewyrchu effaith a chyfraniad y BBC i’r economi greadigol yng Nghymru, a’r cadarnhad ynglŷn â chynyrchiadau yn Gymraeg, wrth gwrs, eisoes yn siarad yn uniongyrchol â chymhwysedd derbyniedig y Cynulliad i graffu ar ddatblygiad economaidd Cymru a'r Gymraeg. A fydd gan y BBC yr hawl i wrthod ateb unrhyw gwestiynau nad ydynt wedi’u cyfyngu’n llym i’r pynciau datganoledig hynny? A gawn ni ein cywilyddio i wisgo rhyw fath o 'Welsh Not’ ar gyfer pwerau a gadwyd yn ôl o amgylch ein gyddfau os ydym yn llithro dros y llinell? Rwyf wir yn gobeithio na fydd hynny’n digwydd.

Yn drydydd, beth sy'n digwydd i adroddiadau craffu y Cynulliad? Rwyf wedi codi hyn gyda Bethan o'r blaen. Roeddwn yn falch iawn o weld yr Ysgrifennydd Gwladol, mewn gwirionedd, yn cyfeirio'n benodol at ein hadroddiadau yn ei datganiad, ond rwy’n credu bod mwy o waith i’w wneud o hyd i egluro sut y gall ein canfyddiadau ddwyn yr un pwysau â rhai'r Pwyllgor Dethol ar Faterion Cymreig, y pwyllgor dethol diwylliant, neu'r pwyllgor Tŷ’r Arglwyddi priodol. Wrth gwrs, rydym ni eisiau craffu ar y BBC, nid dim ond BBC Cymru. Mae'n rhwydwaith nad yw wedi adlewyrchu Cymru i weddill y DU—diffyg sylfaenol o ran ei diben gwasanaeth cyhoeddus i addysgu, yn fy marn i.

Yn olaf, o ran annibyniaeth. Weinidog, fe wnaethoch chi ddechrau â hynny. Fi yw'r cyntaf i wingo wrth glywed sôn am unrhyw fath o ymyrraeth wleidyddol yn hyn o beth, felly mae angen rhywfaint o gymorth arnaf gydag adran 3 y siarter. Mae hon yn datgan bod yn rhaid i'r BBC fod yn annibynnol ar bob mater— penderfyniadau golygyddol a chreadigol, yr amseroedd a'r modd y mae'n cyflenwi ei hallbwn. Nawr, byddwn i’n dweud bod yr amseroedd sgrinio a'r llwyfannau a ddewisir yn berthnasol wrth graffu ar benderfyniadau sy'n honni eu bod yn gwella’r gynrychiolaeth o Gymru ar y rhwydwaith, yn enwedig o ystyried bod y cynulleidfaoedd yn lleihau. Felly, a fyddai cwestiynau ar y meysydd pwnc hynny, ac unrhyw argymhellion dilynol yn seiliedig ar hynny, yn cael eu hystyried fel ymyrraeth ag annibyniaeth, fel y’i diffinnir gan y siarter?

Rwy'n credu bod atebolrwydd heb gyfrifoldeb uniongyrchol yn dir newydd, ac rwyf yn edrych ymlaen at droedio’r tir hwnnw, ond rwy’n gobeithio nad yw'n mynd i fod yn tynnu sylw oddi wrth y pwynt hanfodol: y dylai'r BBC gynrychioli pob rhan o'r DU yn deg, a phob rhan o Gymru yn deg. Ni ddylent ofni craffu o unrhyw ffynhonnell os ydynt yn gwneud pethau'n iawn. Diolch.