6. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am y modd mae Estyn yn archwilio ysgolion yng Nghymru? OAQ(5)0019(EDU)

Diolch i chi, Mike. Mae Estyn yn gorff annibynnol ac mae’r Prif Arolygydd Addysg a Hyfforddiant yng Nghymru yn gyfrifol am arolygu ysgolion. Bydd arolygwyr yn llunio barn ar y safonau, y ddarpariaeth a’r arweinyddiaeth mewn ysgol yn seiliedig ar fframwaith arolygu cyffredin Estyn.

Diolch i chi am eich ymateb, Ysgrifennydd y Cabinet. Yn ogystal ag arolygiadau Estyn, mae ysgolion hefyd yn cael eu hasesu’n flynyddol gan y consortiwm rhanbarthol o dan y drefn ‘gwyrdd/ambr/coch’—sy’n fwy adnabyddus fel y system goleuadau traffig. Pam eu bod yn cynhyrchu canlyniadau gwahanol, a pha rai y dylai rhieni dalu fwyaf o sylw iddynt?

Wel, diolch i chi, Mike. A gaf fi fanteisio ar y cyfle hwn i’ch canmol ar yr arweinyddiaeth yn yr ysgolion lle rydych yn llywodraethwr sydd wedi cael canlyniadau cadarnhaol iawn gan Estyn yn ogystal â bod wedi gwella eu sgoriau categoreiddio ysgolion mewn gwirionedd, gan symud o gael eu categoreiddio’n felyn yn 2014 i wyrdd yn 2015? Felly, llongyfarchiadau mawr i chi, Mike, a’ch cyd-lywodraethwyr, yn yr ysgolion penodol hynny yn Abertawe. Mae’r consortia rhanbarthol ac Estyn yn edrych ar setiau ychydig yn wahanol o feini prawf, ond byddem am wneud yn siŵr fod y cymwyseddau, y sgiliau, a’r ddarpariaeth sy’n cael eu barnu gan Estyn a’r consortia rhanbarthol mor gyson ag y gallant fod. Yr hyn sydd angen i rieni ei wneud wrth edrych ar gategoreiddio ysgolion ac adroddiadau Estyn yw edrych ar yr ysgol yn ei chyfanrwydd. Mae Estyn yn rhoi darlun o ysgol, mae’r system gategoreiddio yn rhoi darlun arall, ond mewn gwirionedd mae ymweld ag ysgol ac edrych ar ethos yr ysgol honno—wyddoch chi, mae angen i rieni neu ddarpar rieni edrych ar ysgolion yn eu cyfanrwydd, yn hytrach nag edrych ar un darn penodol o wybodaeth yn unig.

David Melding.

Mae’n ddrwg gennyf.

Cwestiwn 7, Sian Gwenllian.