7. 6. Datganiad: Band Eang Cyflym Iawn yng Nghymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:06 pm ar 11 Hydref 2016.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie James Julie James Labour 5:06, 11 Hydref 2016

(Cyfieithwyd)

Iawn, wel, diolch ichi am hynna, a diolch yn fawr iawn i chi am eich sylwadau caredig. Rydym yn falch iawn o'r ffaith ein bod wedi sicrhau bod Cymru yn un o'r arweinwyr mewn cysylltedd digidol ar draws Ewrop, ac mae'n fater o gryn bryder i ni ein bod yn cael pobl i fanteisio ar y buddion gan ein bod erbyn hyn wedi gwario'r arian i’w gyflwyno.

Yn nhermau busnes yn manteisio, un o'r rhesymau pam yr ydym wedi dod â’n marchnata yn ôl yn fewnol yw ein bod eisiau ei dargedu.  BT oedd yn gwneud hynny o'r blaen, ond, yn amlwg, mae wedi ei ddal yn eu cyflwyno masnachol yn ogystal, ac rydym yn awyddus iawn i bwysleisio'r pwynt yr oeddwn yn ei wneud yn gynharach i Dai Lloyd, fod llawer o ISPs ar gael; gallwch chwilio o gwmpas, gallwch gael gwell gwasanaeth ar gyfer eich busnes ac yn y blaen. Ond hefyd, mae ein hymgynghorwyr busnes yn cynnal sesiynau ledled Cymru ochr yn ochr â hyn i ddangos manteision band eang i fusnesau nad yw hyd yn hyn wedi ei gael.

Ac os caf fi adrodd yr hanesyn bach hwn i chi, oherwydd byddwch yn ei werthfawrogi, rwyf yn aml yn cwrdd â phobl sy'n dweud nad oes ganddynt unrhyw beth, ‘Dim ond 1 Mb yr wyf i ei eisiau —os gwelwch yn dda, unrhyw beth', ac rwyf i’n dweud, 'Wel , na, nid ydym eisiau gwneud hynny. Rydym yn awyddus i fynd â chi i’r pwynt lle y gallwch wneud pethau sydd eu hangen ar eich busnes.' 'Na, na, hoffem gael dim ond y gallu i lawrlwytho pethau.' Rwyf bob amser yn defnyddio'r gyfatebiaeth o bobl nad oes ganddynt drydan eisiau digon o drydan i gael bwlb golau yng nghanol eu tŷ, ond, mewn gwirionedd, cyn gynted ag y maen nhw wedi cael y bwlb golau, maen nhw’n sylweddoli faint o bethau eraill y dylent fod wedi gofyn amdanynt a, gan na chafodd y tŷ ei weirio yn y lle cyntaf, mae wedyn yn llawer mwy costus. Felly, mae'n gyfatebiaeth debyg —ni fydd 1 Mb yn rhoi fawr iawn o gwbl i chi; ni allwch gael gwasanaethu cwmwl, er enghraifft, oddi ar 1 Mb.

Felly, beth mae ein cyngor busnes yn awr yn ei wneud yw rhoi rhyw fath o ddewislen i chi o ran pa wasanaeth sydd ei angen arnoch i wneud beth. Felly, wyddoch chi, os ydych yn lleoliad gwesty yng Nghymru, a’ch bod ond eisiau cynnig y gwasanaethau rhyngrwyd hynny sy'n rhoi talebau 2 am 1 i chi ac yn y blaen—mae llawer o gwmnïau sy'n gwneud hynny—oherwydd eich bod eisiau llenwi eich lleoliad ar beth fu hyd yma yn ddyddiau anodd eu llenwi—dydd Mawrth a dydd Mercher, er mwyn dadl—yna, gwych, gallwch wneud hynny. Gallwch fynd ar-lein a gallwch gael pobl i archebu yn y ffordd honno ac yn y blaen, ac mae llawer o bobl yn manteisio ar hynny. Ond, ar ôl i chi lenwi eich gwesty, byddwch yn sylweddoli y bydd y bobl sydd yno eisiau cael teledu ar eu dyfeisiau, byddant eisiau lanlwytho eu lluniau, byddant yn awyddus i ddweud wrth eu ffrindiau pa mor wych ydyw, ac os na allant wneud hynny yn eich ystafelloedd, oherwydd nad oes gennych unrhyw Wi-Fi, oherwydd nad oes gennych ddigon o fand eang i alluogi pobl i fewngofnodi i gyd ar unwaith, yna byddant yn rhoi sylw cas iawn ar TripAdvisor am eich gwasanaeth a byddwch yn dioddef oherwydd hynny. Ac felly yr hyn yr ydym yn ceisio gwneud i bobl ei weld yw’r hyn sydd ar gael iddyn nhw cyn iddyn nhw gael y band eang yn y lle cyntaf, yn hytrach na’u bod yn aros i’w gael ac yna ceisio ei uwchraddio, oherwydd mae hynny’n ddrutach. Felly, dyna ddiben yr ymyrraeth busnes. Dim ond un enghraifft fach yw honna; mae llawer iawn o rai eraill y gallem fynd i mewn iddynt. Felly, dyna beth yw pwrpas y sbardun manteisio. Dyna beth y mae'r marchnata ar ei gyfer, ac mae wedi’i dargedu'n fanwl, a gobeithio y bydd yr Aelodau'n ei weld yn digwydd yn eu hardaloedd nhw, ar eu gorsafoedd radio lleol. Bydd gennym hysbysfyrddau wedi’u gosod ac yn y blaen. Bydd llawer o sefydliadau busnes yn yr ardal yn cael eu gwahodd. Felly, rwy’n gobeithio’n fawr iawn y byddwch yn gweld hynny'n digwydd.

Ac yna, yn olaf, o ran y gwahaniaeth daearyddol, yn eich geiriau chi, byddaf yn ateb hyn eto, er fy mod wedi ei ateb ar gyfer pob Aelod hyd yn hyn. Nid ydym yn rheoli’r contractau ar gyfer ardal awdurdod lleol; rydym yn rheoli'r contract ar gyfer Cymru. Felly, mae’n rhaid i BT gyrraedd y nifer o safleoedd yng Nghymru y mae arnynt eu hangen. Nid oes gennyf unrhyw reolaeth dros ble mae hynny. Nid wyf yn gwybod pam mae hi’n anoddach ei gael yn Nhorfaen, ond gallai fod yn rhywbeth tebyg i fod y pibellau wedi eu blocio, gallai’r cypyrddau fod yn llawn, nid oedd y llinell rhwydwaith ffôn blaenorol wedi bod yn gweithredu ar y cyflymder llawn. Does gen i ddim math o syniad; mae bob math o faterion sy'n codi yn y contract hwn. Nid natur wledig yw'r unig broblem yma; weithiau mae'r strydoedd yn broblem, weithiau mae problemau gyda, wyddoch chi, pob math o rwystrau ac yn y blaen. Ond mae’n rhaid iddynt gyrraedd y nifer o safleoedd ar gyfer Cymru yr ydym wedi'u gosod, ac yna byddwn yn defnyddio’r arian cyfran o enillion i gyrraedd y gweddill. Felly, nid oes gwahaniaeth a yw'r ganran yn Nhorfaen yn is ar hyn o bryd. Ar ddiwedd y weinyddiaeth hon, bydd yn 100 y cant.