Part of the debate – Senedd Cymru am 6:22 pm ar 11 Hydref 2016.
Diolch i’r Ysgrifennydd Cabinet am ei datganiad heddiw, a hefyd am y sgwrs ffôn a gawsom ni yn gynnar bore ddydd Gwener a’i pharodrwydd hi i ymweld â’r ardal brynhawn ddydd Sadwrn. Fe soniodd hi ei bod yn fodlon gyda pha mor gyflym oedd yr ymateb, ond a gaf i ofyn am ychydig mwy o wybodaeth ynglŷn â’r amserlen? Yn union pryd hysbyswyd Cyfoeth Naturiol Cymru gan y cwmni am y lleihad yn y pwysedd o fewn y biben? Pryd ymwelodd staff NRW â’r safle yn gyntaf? Pryd y gwnaethant ddyfarnu bod yr arllwysiad yn un mwy difrifol? Pryd y caewyd y biben? A phryd gorffennodd y gwaddod o olew a oedd yn yr adran yma o’r biben rhag gollwng ymhellach?
Fe gaewyd falfiau ynysu—‘isolation valves’—yn ôl y wybodaeth sydd gen i, yn ardal Llandeilo a Llangain. A all yr Ysgrifennydd esbonio pam na chaewyd y falf sydd, mae’n debyg, yn nes at yr ardal yn Nantgaredig, a fyddai o bosib wedi arbed degau o filoedd o litrau o olew rhag cael ei ollwng?
A ydy’r Ysgrifennydd yn cytuno bod angen ymchwiliad llawn i’r hyn a achosodd yr anffawd yma? A all hi gadarnhau hefyd fod pwerau NRW yn cynnwys yr hawl i ddod ag erlyniadau gerbron os oes tystiolaeth o esgeulustra? Pryd oedd y tro olaf, er enghraifft, i’r biben yma gael ei harchwilio? Ac, wrth gwrs, mae’r cwmni yma yn gwmni proffidiol, gyda £4 biliwn o incwm y flwyddyn, felly a allwn ni gael sicrhad y byddan nhw yn talu iawndal i’r trigolion a’r ffermwyr lleol sydd wedi cael eu heffeithio?
A ydy’r biben wedi cael ei chofrestru o dan Reoliadau Diogelwch Piblinellau 1996, ac os nad ydy, pam?
And finally, on the matter of the A48, she will appreciate and has already referred to, of course, the effect that this will have locally on residents who are already having to cope, on Friday night, for example, with the closure in one direction—a severe impact. Have all the alternatives not been looked at here in terms of the remedial work that needs to happen on the pipeline? We've heard, for instance, that work is not ongoing round the clock. Surely, we should be looking at that before closing what is, after all, the main arterial route for the whole of west Wales in both directions. So, is she satisfied that all other alternatives were looked at, and can she confirm that at least one of the relevant agencies actually opposed the proposal to close the route in both directions when it was first put to them?