Weinidog, diolch yn fawr iawn am eich datganiad heddiw. Y pwynt cyntaf yr hoffwn i gytuno â chi yn ei gylch yw dangos gwerthfawrogiad i'r aelodau staff sy'n helpu i gynnal ein gwasanaethau GIG yn ystod y gaeaf, pan geir, rwy’n credu ein bod ni i gyd yn cydnabod, pwysau eithriadol, a hoffwn dalu fy nheyrnged iddyn nhw hefyd.

Mae hwn yn ddatganiad eithaf gobeithiol, ac rwy'n eithaf siŵr ei fod yn adlewyrchu yn eithriadol eich gobeithion o ran ein gallu ni i ymdrin â phwysau’r gaeaf, ond mae'n rhaid i mi ddweud wrthych chi, Weinidog, nid yw'n adlewyrchu'r dystiolaeth yr ydym wedi’i chlywed yn ystod ein sesiynau pwyllgor. Felly, un neu ddau o bwyntiau allweddol yr hoffwn eich holi chi yn eu cylch: rydych chi’n siarad am gael amrywiaeth o gamau cadarnhaol wedi’u cynllunio er mwyn cryfhau gwasanaethau ymhellach. A ydych chi wedi’ch llwyr fodloni fod y byrddau iechyd wedi gweithredu hyn? Oherwydd o fod yn siarad â meddygon teulu a siarad â nifer o glinigwyr o’r adrannau Damweiniau ac Achosion Brys, y colegau brenhinol, ac ati, rydym wedi sylwi eu bod yn llai argyhoeddedig y bu trafodaeth cwbl integredig ynglŷn â sut y gallwn ymdrin â phwysau’r gaeaf. Felly, hoffwn gael sicrwydd eich bod chi’n fodlon bod hyn dan reolaeth gan y byrddau iechyd, oherwydd, fel y dywedais, nid yw'n adlewyrchu'r hyn yr ydym wedi’i glywed.

Rwy’n awyddus i ddeall, Ysgrifennydd y Cabinet, o le y daw’r aelodau staff, o le y daw’r gwelyau ychwanegol hyn. Rydych chi’n sôn y gallai fod yna ragor o welyau mewn ysbytai ar gael ar gyfer ymdopi â phwysau’r gaeaf, rydych chi’n sôn am welyau cymunedol, ond mae gostyngiad gwirioneddol wedi bod yn nifer y gwelyau mewn ysbytai ac o fewn y gymuned, a hoffwn ddeall sut y caiff hynny ei gywiro mewn cyfnod o amser mor fyr, o gofio bod y gaeaf bron â chyrraedd. Un enghraifft y byddwn i’n ei rhoi i chi yw y bu gostyngiad o 30 y cant yn nifer y nyrsys ardal. Felly, sut yr ydym ni am lwyddo i gadw pobl yn y gymuned ac allan o'r ysbyty, i gael gofal gan feddygon teulu a chan wasanaethau eraill?

Gwnaethoch chi sôn am duedd gyffredinol o leihau’r oedi wrth drosglwyddo gofal, ond, Weinidog, bob mis, mae tua 450 o bobl yn aros mewn ysbytai i becynnau gofal cymdeithasol gael eu gweithredu fel y gallant adael yr ysbyty a pharhau â'u bywydau. Sut yr ydych chi’n cysoni’r rhif hwnnw sydd eisoes gennym ar gyfer mis Gorffennaf, mis Awst, mis Medi, mis Hydref—ac mae hynny cyn i bwysau’r gaeaf ein taro ni—pan fo’r cymysgedd o achosion yn newid yn sylweddol, fel yr ydych wedi cydnabod eich hun, a bod gennym ni lawer mwy o bobl hŷn, mwy o bobl bregus eu hiechyd, a mwy o bobl sy’n agored i niwed ac, wrth gwrs, llawer mwy o blant ifanc sy’n dod i’r ysbyty gydag anghenion difrifol?

A wnewch chi, efallai, egluro sut yr ydym ni am lwyddo i ymdrin â’r diffyg hwnnw, o gofio bod prinder hefyd o weithiwr cymdeithasol? Oherwydd mae popeth yn eich datganiad yn swnio'n hollol wych, ond rydym i gyd yn gwybod ein bod yn cael trafferth i gael digon o aelodau staff i fod yn rhan o’r system iechyd, ac nid wyf yn deall yn iawn sut y maen nhw wedi llwyddo i ddatrys hynny’n sydyn a bod hyn am weithio'n hynod effeithiol dros y tri neu bedwar mis nesaf.

A gaf fi hefyd ofyn i chi os ydych chi wedi gofyn i'r byrddau iechyd ystyried datblygu mwy ar y syniad o gael clinigwyr acíwt i fod yn gyfrifol am adrannau penodol megis yr adran orthopedeg, megis yr adran pediatreg, er mwyn gallu ailgyfeirio pobl o’r adrannau damweiniau ac achosion brys i leihau’r pwysau? Oherwydd mae’n ymddangos bod y dystiolaeth yn dangos ein bod yn gallu dargyfeirio tua 30 y cant o bobl i ffwrdd o’r adran damweiniau ac achosion brys at wasanaeth meddygon teulu y tu allan i oriau—ond, eto, nid yw’r gwasanaethau hyn yn gallu bod yn weithredol oni bai bod ganddyn nhw weithwyr cymdeithasol ar alwad, os oes ganddyn nhw’r ffisiotherapyddion, os oes ganddyn nhw’r gweithwyr iechyd meddwl i roi cefnogaeth.

Felly, datganiad gwych, cadarnhaol a gobeithiol iawn, rwy’n gwerthfawrogi eich bod wedi cael y trafodaethau â'r byrddau iechyd, ond rwy’n ei chael hi’n anodd iawn derbyn bod newid sylweddol wedi bod yng nghyfundrefnau’r ysbytai a'r gwasanaethau cymunedol sydd ar gael i ni, o ystyried y prinder o ran aelodau staff sydd gennym, sydd am ganiatáu inni ymdopi’n dda yn ystod y gaeaf mewn ffordd rwy’n ofni efallai y bydd y byrddau iechyd yn gobeithio y gallant wneud. Wedi'r cyfan, rydym wedi bod yn yr un sefyllfa bob blwyddyn, yn siarad am bwysau’r gaeaf. Mae profiad yn dechrau mynd yn drech na gobaith yn hyn o beth, ac rydym ni’n awyddus i ddod o hyd i rai atebion sy'n gwbl gynaliadwy ar gyfer y dyfodol. Diolch.