3. A wnaiff y Prif Weinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am weithredu 'Cwricwlwm i Gymru—Cwricwlwm am Oes'? OAQ(5)0286(FM)

Gwnaf. Fel y nodir yn 'Cwricwlwm i Gymru', rhoddwyd y fframwaith cymhwysedd digidol ar gael i ysgolion a lleoliadau ar 1 Medi, ac mae datblygiad y cwricwlwm ehangach a threfniadau asesu ar y trywydd iawn i fod ar gael o fis Medi 2018, i gefnogi dysgu ac addysgu o fis Medi 2021.

Gyda hynny mewn golwg, a wnaiff y Prif Weinidog, wrth baratoi ar gyfer y cwricwlwm newydd, ateb sut y bydd Llywodraeth Cymru yn sicrhau bod gan yr holl athrawon a chynorthwywyr addysgu ddealltwriaeth o addysgeg briodol sy'n gysylltiedig â'r ystafell ddosbarth gynhwysol?

Rydym ni wedi ymrwymo i greu system addysg gynhwysol i bob dysgwr, a gall cyflawni’r diwygiadau hynny ddigwydd dim ond os oes gennym ni system o'r fath a gweithlu sy'n croesawu addysg gynhwysol ac yn cyflawni ar gyfer pob dysgwr ym mhob ystafell ddosbarth. Felly, byddwn yn gweithio gyda'r proffesiwn addysgu, wrth gwrs, i wneud yn siŵr bod y lefel cywir o gymorth a hyfforddiant ar gael iddyn nhw i sicrhau bod hynny'n cael ei wireddu.

Brif Weinidog, un o nodweddion eich Llywodraeth yw bod ysgolion da iawn, sy'n darparu'r cwricwlwm cenedlaethol, wedi bod yn cau ar draws y wlad, yn enwedig yn ardaloedd gwledig Cymru. Nawr, rwy’n sylwi bod cymorth ychwanegol, sydd ar y ffordd, a rhai newidiadau o ran y ffordd y bydd yn rhaid i awdurdodau lleol feddwl am eu hysgolion yn y dyfodol. Ond beth fyddwch chi’n ei ddweud wrth bobl yn fy etholaeth i sy’n gefnogwyr Ysgol Llanbedr, sydd o dan fygythiad o gael ei chau am yr ail dro, ac a wnewch chi ymyrryd yn bersonol i sicrhau dyfodol yr ysgol honno, sydd â nifer gynyddol o ddisgyblion, gan fod rhieni yn rhoi eu ffydd yng ngallu’r ysgol honno i gyflawni ar ran eu plant?

Mae’r Aelod yn gwybod yn iawn mai penderfyniad i’r awdurdod lleol yw hwn, a dylai gyfeirio ei ddicter at yr awdurdod lleol ac nid at Lywodraeth Cymru. Mae'n gwybod yn iawn mai dim ond o dan amgylchiadau penodol yn unig y mae Llywodraeth Cymru yn ymyrryd. Tybed a yw wedi gwneud y sylwadau hynny i'r awdurdod lleol; rwy'n siŵr y byddai ei etholwyr eisiau cael gwybod. Ond, yn gyffredinol, fel y mae’r Ysgrifennydd addysg wedi ei gyhoeddi eisoes, rydym ni’n edrych ar ffyrdd o helpu a chefnogi ysgolion gwledig, ac yn edrych ar fodelau newydd i’w galluogi i ddarparu’n well ac i aros ar agor yn y dyfodol—rhai ohonyn nhw—ac awgrymaf iddo fynd at ei awdurdod lleol a gwneud awgrymiadau o'r fath iddyn nhw.

Un o’r elfennau canolog, wrth gwrs, o ddiwygio’r cwricwlwm, yw rôl yr ysgolion arloesi. Ond mae yna gonsýrn yn cael ei fynegi’n gynyddol nawr bod ysgolion sydd ddim yn ysgolion arloesi yn teimlo eu bod nhw y tu fas i’r broses yna. Mae’r undebau athrawon yn sicr wedi dweud mai breuddwyd gwrach yw sefyllfa lle mae’r trefniant newydd yn cael ei adeiladu gan y proffesiwn ar gyfer y proffesiwn, ac mae hyd yn oed y Cyngor Gweithlu Addysg yn dweud bod perig nawr ein bod ni’n wynebu sefyllfa dau ‘tier’, lle mae rhai yn teimlo eu bod nhw tu mewn, a rhai yn teimlo bod nhw tu fas. Beth mae eich Llywodraeth chi yn ei wneud i sicrhau bod pawb yn teimlo perchnogaeth o’r cwricwlwm newydd er mwyn sicrhau ei fod yn cael ei ddelifro ar amser?

Wel, rŷm ni’n gwybod, wrth gwrs, ei bod yn hollbwysig i sicrhau bod gyda ni ffordd effeithiol o weithio gyda’r proffesiwn. Rŷm ni yn delio gyda hyfforddi a hyfforddiant, er enghraifft, ond nid gyda thelerau a phae. Mae hynny’n mynd i newid, wrth gwrs, yn y dyfodol. Rhyw fath o wahaniaeth artiffisial yw e rhwng hyfforddi athrawon a thalu athrawon, yn fy marn i. Wrth wneud hynny, bydd yn rhwyddach inni weithio gyda’r proffesiwn yn y pen draw i greu pecyn sydd yn gynhwysfawr iddyn nhw.