1. 1. Cwestiynau i’r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 22 Tachwedd 2016.
10. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am brinder meddygon teulu yng Nghymru? OAQ(5)0288(FM)[W]
Mae meddygon teulu a gofal sylfaenol yn parhau i fod yn allweddol i lwyddiant y gwasanaeth iechyd yng Nghymru. Rydym ni’n parhau i ymateb i’r heriau sy’n wynebu meddygon teulu nawr ac yn y dyfodol, ac mae ymgyrch, wrth gwrs, gyda ni sydd yn marchnata Cymru fel lle braf er mwyn cael gyrfa ac, wrth gwrs, i fyw ac i weithio.
Wel, Brif Weinidog, mae’r prinder yn argyfyngus mewn ambell i ardal—nid dros Gymru i gyd, rwy’n cytuno, ond mewn ambell i ardal, megis de sir Benfro, mae yna brinder difrifol am feddygon teulu. Mae yna ymgyrch i recriwtio mwy, rwy’n derbyn hynny, ond, yn y cyfamser, beth ydych chi’n ei wneud i sicrhau bod gofal sylfaenol ar gael i bawb mewn ardaloedd megis de sir Benfro drwy ddefnyddio fferyllfeydd, drwy ddefnyddio ymarferwyr nyrsio, drwy ddefnyddio dulliau eraill o gyflogi meddygon teulu yn uniongyrchol?
Mae’r Aelod, wrth gwrs, yn sôn am Dewis Doeth—Choose Well—sef ymgais sydd gyda ni er mwyn sicrhau bod pobl yn mynd i’r fferyllydd yn gyntaf, wedyn at nyrs mewn meddygfa deuluol a dim ond wedyn yn mynd at feddyg teulu. Mae hynny’n hollbwysig i dynnu pwysau bant o feddygon teulu. Lle mae meddygfeydd yn cau, mae’r byrddau iechyd yn eu cymryd nhw drosodd ac mae’r gwasanaeth yn dal i fynd. Ond, mae yna gwestiwn i’r proffesiwn yn y pen draw. Mae mwy a mwy o ddoctoriaid ifanc eisiau cael cyflog ac nid prynu i mewn i bractis, ac mae hynny’n rhywbeth bydd y proffesiwn yn gorfod delio ag ef dros y blynyddoedd nesaf.
Diolch i’r Prif Weinidog.