Diolch, Ddirprwy Lywydd. Hoffwn roi munud o fy amser i Andrew R.T. Davies.

Mae ‘bywyd drwy lens wahanol’ yn crynhoi profiadau pobl â dyslecsia i raddau helaeth. Mae eu ffordd o weld y byd yn wahanol am fod ganddynt ddyslecsia, a ddiffinnir fel set gymhleth o broblemau gwybyddol, sy’n effeithio ar bobl mewn gwahanol ffyrdd ac i raddau gwahanol.

Fy nod yw defnyddio’r ddadl hon heddiw er mwyn darparu rhagor o wybodaeth am y cyflwr a thynnu sylw at rai o brofiadau pobl ddyslecsig, ac rwyf am awgrymu ffyrdd o wella effeithiolrwydd y ddarpariaeth bresennol.

Gall dyslecsia effeithio ar bobl o bob oed, ond fel arfer bydd yn ymddangos gyntaf yn ystod plentyndod. Yn y blynyddoedd a fu, byddent wedi dweud wrth ddisgyblion eu bod yn dwp, yn methu darllen yn iawn, yn ddiog, ac yn sicr, fod eu llawysgrifen yn flêr. Fodd bynnag, mae’n dod yn fwy cyffredin fod diagnosis o ddyslecsia yn cael ei wneud yn gynnar, a’i ganfod yn gynnar yn y ffordd hon sy’n galluogi’r ymyrraeth sydd mor hanfodol i greu llwybr addysgol llwyddiannus ar gyfer plentyn dyslecsig. Mae dyslecsia ar bron i 10 y cant o boblogaeth y DU; mewn termau real mae hynny’n fwy na 6.3 miliwn o bobl. O gymhwyso’r ffigur ar gyfer Cymru, gallem ddweud yn ddiogel fod dros hanner miliwn o bobl yn byw gyda dyslecsia yma. Gall dyslecsia gael effaith ddifrodus ar addysg disgyblion a’u cyfleoedd mewn bywyd. Rydym eisoes yn wynebu heriau gydag un o bob 10 disgybl sy’n gadael yr ysgol gynradd heb gyrraedd y lefelau gofynnol ar gyfer darllen ac un o bob chwe oedolyn yn dal i fod â sgiliau darllen plentyn 11 oed. Yr hyn sy’n peri pryder hefyd yw bod disgyblion gydag anghenion addysgol arbennig oddeutu 10 gwaith yn fwy tebygol o gael eu gwahardd yn barhaol na disgyblion heb unrhyw anghenion addysgol arbennig.