Ddydd Sadwrn, fel rhan o Ddydd Sadwrn y Busnesau Bach, byddaf yn ymweld ag amrywiaeth o fusnesau bach sy’n cyfoethogi fy etholaeth, gan ddechrau gyda’r siop drin gwallt, Headmistress, yng nghanolfan siopa Maelfa yn Llanedern, sy’n dathlu 40 mlynedd o dorri a siapio gwallt trigolion lleol. Rwy’n siwr ei bod, yn ystod y cyfnod hwnnw, wedi gwrando ar yr holl lwyddiannau a’r siomedigaethau, gan gynnwys y genedigaethau, y marwolaethau a’r priodasau sy’n nodi’r cerrig milltir ym mywydau pobl. Wedyn, byddaf yn mynd draw at y cigydd rhagorol drws nesaf—y cigydd gorau yng Nghaerdydd o bell ffordd—dyn sy’n gwybod yn union o ble y daw ei holl gig a’i wyau, ac sy’n gwneud ei basteiod blasus ei hun. Beth sydd yna i beidio â’i hoffi am becyn stiw am £2.96 y kilo, y gall y teulu tlotaf ei fforddio hyd yn oed, yn ogystal â chig oen gwych y glastraeth, a thoriadau eraill ar gyfer achlysuron arbennig? Yna, byddaf yn cerdded ar draws y coridor i’r siop ffrwythau a llysiau, sy’n cael ei rhedeg gan aelod lleol arall o’r coridor. Bob dydd, am y 40 mlynedd diwethaf, mae hi wedi gadael ei chartref am 5 o’r gloch y bore i fynd i farchnad gyfanwerthu Heol Bessemer i wneud yn siŵr ei bod yn cael cynnyrch ffres am y gwerth gorau i’w chwsmeriaid. Mae hi’n dosbarthu eitemau swmpus fel sachau o datws i dai pobl nad oes ganddynt gar.

Mae’r bobl hyn yn darparu gwasanaeth i’w cymuned ac nid yr elw’n unig sy’n bwysig iddynt. Dyna un o hanfodion busnesau bach. Felly, byddaf yn ychwanegu fy llais at y rhai sy’n annog pobl i wario o leiaf £10 mewn siopau lleol ddydd Sadwrn. Mae’n rhaid i ni eu defnyddio neu byddwn yn eu colli, ac mae angen i bobl fod yn ymwybodol o’r cydlyniant cymunedol y maent yn ei gynnig y tu hwnt i allu warysau’r siopau mawr, ac er bod gan y rheini ran i’w chwarae yn darparu nwyddau sych neu bryniadau cyfanwerthol mawr, ni fyddant byth yn gallu atgynhyrchu agosatrwydd a chydlyniant cymunedol busnesau bach. Dyna pam y mae cyngor Llafur Caerdydd yn buddsoddi £1 filiwn i adfywio canolfan siopa Maelfa, ac rwy’n eu canmol am hynny.

Gan droi yn awr at gyfraniad Nick Ramsay, yr agwedd gwydr hanner gwag, hoffwn ddweud wrtho, o gymharu â chynllun Llafur Cymru, lle y bydd mwy na 70 y cant o fusnesau bach yng Nghymru yn cael cymorth naill ai drwy’r cynllun rhyddhad manwerthu neu’r cynlluniau eraill sydd ar gael—. Cymharwch hynny gyda Llywodraeth y DU, dan arweiniad eich plaid chi, lle na fydd ond traean o’r rhai sy’n talu ardrethi busnes yn cael peidio â thalu ardrethi o gwbl. Ni fydd dros 60 y cant yn talu yng Nghymru, felly rwy’n credu bod angen i ni gael rhywfaint o gydbwysedd yn y ddadl hon am y gefnogaeth aruthrol y mae Llywodraeth Cymru—[Torri ar draws.] Ydw, rwy’n hapus i wneud hynny.