4. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am effaith bancio stryd fawr ar fusnesau yn Ynys Môn? OAQ(5)0090(EI)[W]

Er nad yw bancio wedi ei ddatganoli, ac er mai mater masnachol i’r banciau yw cau canghennau, rydym yn awyddus i sicrhau bod busnesau ac unigolion ledled Cymru yn cael mynediad at gyfleusterau bancio, gan gynnwys peiriannau codi arian a mannau talu arian i mewn a chyfleusterau casglu. Rydym wedi rhoi mesurau ar waith i gefnogi hyn.

Bydd y Gweinidog yn ymwybodol, rwy’n siŵr, o gyhoeddiad NatWest ynglŷn â’u bwriad i gau tair cangen ar Ynys Môn fis Mehefin nesaf yng Nghaergybi, yn Amlwch ac ym Mhorthaethwy, gan adael ond un banc yn unig i fod ar agor am oriau cyfyngedig yn Amlwch, a heb fanc o gwbl yn nhref ffyniannus Porthaethwy. Mae hyn yn dilyn nifer o fanciau’n cau yn ddiweddar, gan adael rhannau helaeth o’r ynys heb unrhyw wasanaethau bancio. Bydd y Gweinidog yn gwybod pa mor bwysig yw’r gwasanaethau hyn i fusnesau. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet ymuno â mi i gondemnio’r modd y mae banciau mawr y stryd fawr i’w gweld yn cefnu ar rannau helaeth o Gymru, ac a wnaiff ymrwymo i wneud popeth yn ei allu, gan weithio gyda Llywodraeth y DU, i geisio atal rhagor o’r gwasanaethau hanfodol hyn rhag cael eu colli?

A gaf fi ddweud wrth yr Aelod fy mod yn cydymdeimlo â’i sefyllfa a sefyllfa ei gymunedau ar hyn o bryd? Yn fy etholaeth i, De Clwyd, un banc yn unig sydd ar ôl—un banc yn unig. Banc Barclays yw hwnnw. Felly, dros y pum mlynedd diwethaf, rwyf wedi bod drwy ymgynghoriadau, fel y’u gelwir, dro ar ôl tro, sydd bob amser yn gorffen gyda banc yn cau. Credaf ei bod yn hollol hanfodol fod argymhellion adolygiad Griggs yn cael eu rhoi ar waith a’n bod yn ymbellhau oddi wrth ymgynghoriadau artiffisial a thuag at ymgynghoriadau ystyrlon a allai arwain at gadw gwasanaethau bancio.

O ran yr hyn y gallwn ei wneud fel Llywodraeth Cymru, yn ogystal â mynnu bod argymhellion adolygiad Griggs yn cael eu rhoi ar waith, credaf fod angen i ni sicrhau bod swyddfeydd post yn parhau i ddarparu cyfleusterau bancio. Ar hyn o bryd, credaf fod oddeutu 95 y cant o gwsmeriaid yn gallu cael mynediad at eu cyfleusterau bancio drwy swyddfeydd post, felly mae’n hanfodol bwysig ein bod yn cefnogi’r rhwydwaith hwnnw hefyd. Credaf ei bod yn hollol hanfodol fod NatWest yn gwrando nid yn unig arnoch chi, ond hefyd, rwy’n siŵr, ar y bobl y byddwch yn mynd â hwy i’r banc, yn enwedig cwsmeriaid busnes, gan fod cwsmeriaid busnes yn aml yn ei chael hi’n anodd cael gafael ar yr ystod lawn o wasanaethau sydd ar gael yn y swyddfa bost y maent yn disgwyl gallu cael mynediad atynt yn eu cangen leol. Byddwn yn fwy na pharod i gyfarfod â’r Aelod i drafod unrhyw gymorth ychwanegol y gallwn ei roi, ond unwaith eto, rwy’n cydymdeimlo â’r Aelod ynglŷn â hyn a byddwn fwy na pharod i weithio gydag ef i ddod o hyd i atebion ar gyfer y tair cymuned yr effeithiwyd arnynt gan benderfyniad NatWest.