Mae [R] yn dynodi bod yr Aelod wedi datgan buddiant. Mae [W] yn dynodi bod y cwestiwn wedi'i gyflwyno yn Gymraeg.

Rwyf wedi derbyn trydydd cwestiwn brys o dan Reol Sefydlog 12.66, a chyn imi ofyn i Adam Price ofyn ei gwestiwn, rydw i eisiau diolch i’r Dirprwy Lywydd am ymateb yn gynhwysfawr i bwynt o drefn yn gynharach y prynhawn yma. Ni fyddwn ond yn ychwanegu y byddai’n deg dweud fy mod bob amser am dderbyn cwestiynau brys pan gredaf fod Aelodau yn haeddu cyfle i graffu ar ddatganiad gan y Llywodraeth sydd o bwys cyhoeddus. Fel y dywedodd y Dirprwy Lywydd, gall fod mwy o frys ar y craffu hwnnw ar drothwy toriad.

Mae’n bosibl y bydd yr Aelodau eisoes yn gwybod bod y Pwyllgor Busnes, yn y flwyddyn newydd, yn mynd i edrych ar ein gweithdrefnau o ran cwestiynau brys a chwestiynau amserol, ac fe fyddaf i’n awyddus iawn i glywed barn yr Aelodau ar y diwygio sydd ei angen ar ein cyfundrefn ni.

Felly, rwyf yn galw nawr ar Adam brys [Chwerthin.]—Adam Price i ofyn ei gwestiwn brys.

Diolch o galon, Lywydd—rwy’n credu.

A wnaiff y Gweinidog ddarparu rhagor o fanylion am y Cynllun Buddsoddi yn Seilwaith Cymru, gwerth sawl biliwn o bunnoedd, a gyhoeddwyd heddiw? EAQ(5)0100(EI)

Y bore yma, mewn digwyddiad brecwast busnes ym Maes Awyr Caerdydd, gwnaeth Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a’r Seilwaith araith yn manylu ar y cynnydd sy’n cael ei wneud gyda chynlluniau ar gyfer buddsoddi yn y seilwaith dros y pum mlynedd nesaf. Y buddsoddiad hwn, sy’n cynnwys gwelliannau mawr i’r M4, yr A55, yr A40 a’r A494, cyflwyno metro de Cymru, datblygu metro yng ngogledd Cymru, masnachfraint rheilffyrdd newydd, cronfa datblygu porthladdoedd, datblygu trydedd bont dros y Fenai, gwasanaethau bysiau gwell a mwy cynaliadwy, a mwy, fydd y mwyaf y mae Cymru wedi’i weld mewn cenhedlaeth.

Rwy’n ddiolchgar i’r Dirprwy Weinidog am sefyll yn y bwlch yma ac ateb y cwestiwn brys hwn, fod y Llywodraeth heddiw wedi cyhoeddi yr hyn a ddywedodd oedd y buddsoddiad mwyaf yn y seilwaith ers datganoli, ac eto, mewn democratiaeth, byddem wedi disgwyl y datganiad hwnnw, yr honiad mawr hwnnw, i gael ei wneud mewn senedd ac nid mewn maes awyr mewn brecwast busnes. Mae’n anghwrteisi eithafol i bob un o’r bobl a’n hetholodd. Rydym ar fin ail-enwi’r lle hwn; efallai y dylem alw ein hunain yn siambr wactod, oherwydd absenoldeb y craffu sy’n nodweddu fwyfwy y ffordd y mae’r Llywodraeth yn ein trin.

Fel y clywsom mewn termau—[Torri ar draws.] Fel y clywsom am yr adroddiad PISA anweledig yn gynharach, nid yw’n dderbyniol. Ceisiais ddod o hyd i fanylion, ceisiais ymchwilio i’r sylwedd y tu ôl i’r datganiad bachog, ac nid oes unrhyw fanylion. Rydym wedi cael y Llywodraeth hon o’r blaen yn cynhyrchu cynlluniau heb arian—yn awr, mae gennym arian heb gynllun. Felly, a gaf fi ofyn i’r Dirprwy Weinidog—[Torri ar draws.] A gaf gi ofyn i’r Dirprwy Weinidog: beth yw’r ffigur penodol? Beth yw’r ffigur penodol o ran buddsoddi yn y seilwaith? A all ddweud beth yw statws y cynllun cyllid trafnidiaeth cenedlaethol? A yw bellach yn ddiangen, neu a allwn ddisgwyl cynllun diwygiedig newydd yn syth? Beth yw statws y cynllun buddsoddi yn seilwaith Cymru, a ddiweddarwyd ddiwethaf ym mis Mehefin 2015? A yw bellach yn ddiangen a pha bryd y gallwn ddisgwyl cynllun newydd gan y Gweinidog? A allwn gael democratiaeth briodol lle y mae gennym graffu go iawn? Fel arall, bydd y lle hwn yn mynd yn ddiangen hefyd.

Wel, Lywydd, byddai unrhyw un yn meddwl ei bod yn tynnu at ddiwedd y tymor. [Torri ar draws.] Ac, yn wir, oherwydd ei bod—[Torri ar draws.] Ac oherwydd ei bod yn tynnu tuag at ddiwedd y tymor, y bore yma gwnaeth Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a’r Seilwaith araith i gynulleidfa o randdeiliaid busnes a thrafnidiaeth yng Nghymru lle y manylodd ar nifer o gyhoeddiadau a wnaed yn y Siambr hon mewn datganiadau ac mewn cynlluniau ar draws y tymor hwn. Gwnaeth hynny fel datganiad diwedd tymor, a gallaf roi eu manylion i chi eto.

Rydym wedi cyhoeddi ein cynigion ar gyfer comisiwn seilwaith cenedlaethol i Gymru, sydd bellach yn destun ymgynghoriad cyhoeddus. Rydym wedi lansio ymgynghoriad cyhoeddus ar gynlluniau trafnidiaeth Cymru a chanllawiau gwerthuso 2017; mae hwnnw’n destun ymgynghoriad cyhoeddus. Mae’r cynllun cyllid trafnidiaeth cenedlaethol, fel y dywedodd Adam Price, yn nodi rhaglen dreigl bum mlynedd uchelgeisiol ar gyfer prosiectau trafnidiaeth ar hyd a lled Cymru. Manylais arnynt yn fy ateb i’w gwestiwn gwreiddiol. Rwy’n hapus i wneud hynny eto, os yw’n dymuno. Mae’r rhain yn cynnwys gwaith i wella diogelwch a thagfeydd ar yr A55, yr A494 a’r A548, er enghraifft, a buddsoddiad o dros £200 miliwn yng nghoridor Glannau Dyfrdwy, a fydd yn un o’r rhai mwyaf arwyddocaol ers datganoli a bydd yn rhoi hwb aruthrol i’r economi a chynaliadwyedd trafnidiaeth yng ngogledd Cymru. Rydym eisoes wedi cyhoeddi’r prosiect ar gyfer prosiect gwella’r A40 rhwng Llanddewi Felffre a Phenblewin. Bydd y cynigydd a ffafrir yn cael ei gyhoeddi ym mis Ionawr, ac mae eisoes yn fater sydd gerbron y Cynulliad. Roedd Ysgrifennydd y Cabinet yn manylu ar yr holl waith da—[Torri ar draws.] Roedd Ysgrifennydd y Cabinet yn manylu ar yr holl—[Torri ar draws.] Roedd Ysgrifennydd y Cabinet yn manylu ar—

Gadewch i ni glywed yr ateb. Diolch yn fawr, Weinidog.

[Yn parhau.]—yr holl waith da y mae’r Llywodraeth wedi’i roi ar waith i sicrhau bod gennym system drafnidiaeth a seilwaith gynaliadwy a buddiol yn economaidd i Gymru, fel roedd yn iawn iddo ei wneud.

A gaf fi gefnogi safbwyntiau Adam Price yn llwyr? Mae’n warthus na allai Ysgrifennydd y Cabinet fod yma heddiw i gyflwyno i’r Siambr yr hyn a gyflwynodd yn ei araith y bore yma. Nid wyf—[Torri ar draws.] Ni chlywais yr araith honno y bore yma, ond yr hyn y byddwn yn ei ddweud wrth y Gweinidog yw hyn: mae gennyf ddau gwestiwn i chi heddiw—[Torri ar draws.] Ni chlywais yr araith a roddodd y bore yma.

Ni allaf glywed y cwestiwn, ac ni all y Gweinidog. A wnewch chi dawelu? Russell George.

Y ddau gwestiwn penodol sydd gennyf, Weinidog, yw: a gaf fi ofyn i chi amlinellu, Weinidog, pa brosiectau seilwaith fydd yn cael eu dynodi ar gyfer cefn gwlad Cymru, ac yn ail, pa brosiectau penodol y bydd Ysgrifennydd y Cabinet yn eu cyflwyno i ddarparu’r gwasanaeth rhwydwaith bysiau cynaliadwy y mae wedi ymrwymo iddo? Mae’n siomedig nad yw Ysgrifennydd y Cabinet yma ei hun nac wedi cyflwyno datganiad heddiw er mwyn i Aelodau’r Cynulliad allu ei holi’n iawn heddiw.

Mae Ysgrifennydd y Cabinet i ffwrdd ar fusnes brys yn Llundain, yn diogelu swyddi a gwasanaethau yng Nghymru. Ni allai fod wedi rhagweld mewn unrhyw fodd yr angen i fod yma i ateb cwestiwn brys ar yr hyn a oedd yn araith ddiwedd tymor ym Maes Awyr Caerdydd.

Fodd bynnag, rwy’n eithaf hapus i ddarllen, unwaith eto, y gyfres o brosiectau a adolygodd yn ystod ei araith. Mae’r buddsoddiad yn cynnwys gwelliannau mawr i’r M4, yr A55, yr A40, yr A494, cyflwyno metro de Cymru, datblygu metro yng ngogledd Cymru, masnachfraint rheilffyrdd newydd, cronfa datblygu porthladdoedd, datblygu trydedd bont dros y Fenai, gwasanaethau bysiau gwell a mwy cynaliadwy, y mwyaf y bydd Cymru wedi’i weld mewn cenhedlaeth. Dyna oedd prif bwyslais ei araith. Ar hyn o bryd rwy’n trefnu i’r araith gael ei rhoi ar y wefan; bydd yno ar ôl iddi gael ei chyfieithu.

Dychrynais innau braidd hefyd i weld y cyhoeddiad hwn yn cael ei wneud y bore yma, nid yn y lle hwn ond mewn adeilad arall sy’n eiddo i’r Llywodraeth i lawr y ffordd. A gaf fi ofyn chi—[Torri ar draws.]? A gaf fi ofyn i chi, Weinidog, gan gyfeirio’n benodol at y buddsoddiad sydd wedi’i gyhoeddi yng ngogledd Cymru, rydych wedi awgrymu mai mater syml yw hyn o ailgynhesu a microdonni buddsoddiad blaenorol a gyhoeddwyd yn y Siambr a thrwy’r tŷ hwn—nid wyf yn ymwybodol o’r buddsoddiad sylweddol rydych wedi cyfeirio ato mewn perthynas â diogelwch a thagfeydd ar yr A55? A allwch ddweud wrthym a fydd yn cynnwys ychwanegu llain galed i’r rhannau o’r A55 sydd heb un ar hyn o bryd, a fydd yn mynd i’r afael â’r problemau sylweddol rydym yn eu cael o hyd gyda llifogydd ar hyd yr A55, ac a fydd rhai o’r rhannau penodol o’r A55 lle y ceir tagfeydd yn ddyddiol, nid yn ardal Glannau Dyfrdwy yn unig, ond mewn mannau eraill, yn cael sylw hefyd o ganlyniad i’r buddsoddiad hwn?

Y gwaith y manylwyd arno ar gyfer yr A55 yng ngogledd Cymru yw gwella diogelwch a thagfeydd. Nid oedd araith Ysgrifennydd y Cabinet y bore yma yn cynnwys manylion o’r math y gofynnir amdanynt yn awr, ond rwy’n siŵr y bydd yn hapus i ysgrifennu atoch ynglŷn â hynny.

O ran y mater ei fod yn adeilad sy’n eiddo i’r Llywodraeth, rwy’n teimlo bod yn rhaid i mi ddweud, Lywydd, mai’r peth cyntaf a wneuthum fel cyfreithiwr ifanc pan ddeuthum i Gymru oedd gwerthiant gorfodol Maes Awyr Caerdydd o’r sector cyhoeddus oherwydd faint o arian a wnai, a phleser o’r mwyaf oedd bod ymysg Gweinidogion Llywodraeth a’i cymerodd yn ôl i mewn i’r sector cyhoeddus yn sgil methiant y sector preifat.

[Anghlywadwy.] Hoffwn ofyn i’r Dirprwy Weinidog, o ystyried y dicter a ddangoswyd gan Adam Price heddiw—byddai gwleidyddion yn y Siambr a’r cyhoedd, a bod yn deg, yn cael eu synnu, gan ein bod wedi cael gwybod yr holl ffordd drwy’r tymor seneddol hwn fod Plaid Cymru a’r Llywodraeth yn gweithio law yn llaw i ddatblygu’r prosiectau seilwaith hyn, ac yn wir, roedd y comisiwn seilwaith i fod i gael ei gyflwyno. Mae’n ymddangos nad oes fawr o ddeialog os o gwbl yn digwydd ar y prosiectau hyn, ac nid oes sylwedd o gwbl yn sail i’r hyn a gyhoeddodd Ken Skates ym Maes Awyr Caerdydd heddiw, ac nid yw’n ddim ond datganiad i’r wasg arall y mae mwy a mwy o bobl yn mynd i ddechrau gweld drwyddo? A wnewch chi ateb—? [Torri ar draws.] Wel, na, nid yw’n araith, gofyn rwyf fi—[Torri ar draws.] Gofyn rwyf fi—[Torri ar draws.] Gofyn rwyf fi—[Torri ar draws.] Gofyn rwyf fi—[Torri ar draws.] Gofyn rwyf fi i’r Dirprwy Weinidog gadarnhau sut y mae’r Llywodraeth yn gweithredu, yn gweithio, ac yn bwriadu cyflawni’r prosiectau hyn, yn enwedig pan ddywedir wrthym wythnos ar ôl wythnos fod yna grwpiau trawsbleidiol yn gweithio o fewn y Llywodraeth, ac nid yw’n ymddangos eu bod yn gweithio, mae’n amlwg, ac yn y pen draw, rydym yn byw ar sbin.

Byddwn wrth fy modd yn gwneud hynny. Fel y dywedais—ac rwyf wedi’i ddweud sawl gwaith erbyn hyn, ond rwy’n hapus i’w ddweud eto—y bore yma, mewn digwyddiad brecwast busnes i randdeiliaid trafnidiaeth a busnes, gwnaeth Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a’r Seilwaith araith yn manylu ar y cynnydd a wnaed ar gynlluniau ar gyfer buddsoddi yn y seilwaith sydd wedi cael eu dwyn yn briodol o flaen y Cynulliad hwn ac sy’n rhaid i’r Cynulliad eu craffu. Lywydd, ni fyddaf yn profi eich amynedd drwy ddarllen y prosiectau buddsoddi sylweddol iawn—[Torri ar draws.]

Diolch i chi, Weinidog, am beidio â phrofi fy amynedd, er bod y 10 munud olaf wedi gwneud hynny yn ôl pob tebyg. Buaswn yn dweud fy mod yn meddwl mai’r wers o’r 10 munud olaf yw, os yw polisïau Llywodraeth i gael eu pecynnu fel cyhoeddiadau, yna y lle gorau i wneud hynny yw yma yn y Siambr hon fel ein bod i gyd yn gallu craffu a chlywed y datganiadau hynny—[Torri ar draws.] Tawelwch.

Dyma fydd ein sesiwn bleidleisio olaf cyn y Nadolig ac yn 2016. A gaf fi ddymuno Nadolig llawen i chi gyd? Hyd yn oed ar ôl hynny.

Merry Christmas to you all. And, unless three Members wish for the bell to be rung, I will proceed directly to voting time.