<p>Cwestiynau Heb Rybudd gan Arweinwyr y Pleidiau</p>

Part of 1. 1. Cwestiynau i’r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:56 pm ar 31 Ionawr 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Carwyn Jones Carwyn Jones Labour 1:56, 31 Ionawr 2017

(Cyfieithwyd)

Rwy'n credu iddo eistedd i lawr pan glywodd y geiriau 'Nigel Farage' yn cael eu hynganu yn y Siambr—meistr diplomyddiaeth megaffon a rhywun sy'n gynrychiolydd Donald Trump ar y ddaear ar hyn o bryd. O’m safbwynt i, mae’r geiriau yr wyf i wedi eu dewis, rwy’n credu, wedi bod yn briodol ac rwy’n meddwl eu bod yn amlwg i'r rhan fwyaf o bobl ym Mhrydain. Fel y dywedais ddoe, os bydd amgylchiadau'n newid, mae’n bosibl y gallai’r amgylchiadau yn ymwneud â’r ymweliad newid hefyd, er, o ystyried digwyddiadau’r ychydig ddiwrnodau diwethaf—wel, gall yr Aelodau wneud eu penderfyniadau eu hunain am yr hyn sydd wedi bod yn digwydd yn yr Unol Daleithiau. Nid oes gennym ni unrhyw eglurder gwirioneddol o hyd o ran yr hyn y mae'n ei olygu, hyd yn oed i ddeiliaid pasbort Prydain, er gwaethaf yr hyn a ddywedodd Boris Johnson ddoe. Rwy'n meddwl bod problemau i’r Prif Weinidog. Y cwestiwn cyntaf yw: pryd oedd hi’n gwybod am hyn? Os mai dydd Gwener oedd hynny, a wnaeth hi gyflwyno sylwadau? Pryd oedd hi'n gwybod am yr amodau a oedd ynghlwm wrth y gorchymyn gweithredol ac, os felly, a wnaeth hi gyflwyno sylwadau ar ran dinasyddion Prydain a deiliaid pasbort Prydain? Pam, pan gafodd ei holi am y gorchymyn, mai’r cwbl a ddywedodd oedd, 'Wel, mater i'r Unol Daleithiau yw hwn'? Pe byddai wedi bod yn unrhyw wlad arall, ni fyddai, yn fy marn i, wedi rhoi’r ymateb hwnnw. Pam y gwnaeth hi gymryd cyhyd i Boris Johnson fynd ar y ffôn i egluro'r sefyllfa, er ei bod hi’n ymddangos nad yw mor eglur ag y mae wedi ei awgrymu yn y Senedd? Mae'r rhain i gyd yn gwestiynau, rwy’n credu, y mae’n rhaid i’r Prif Weinidog eu hateb. Wrth gwrs mae'n rhaid i ni gael perthynas gyda Llywodraeth yr Unol Daleithiau. Wrth gwrs y byddwn ni’n parhau â'n perthynas â busnesau’r Unol Daleithiau sy'n buddsoddi yng Nghymru. Mae Cymru'n agored i fusnes yr Unol Daleithiau, ond nid yw hynny'n golygu na ddylem ni ddweud dim am bolisïau sy'n cael eu rhoi ar waith yr ydym ni’n anghytuno â nhw. Nid ydym wedi gwneud hynny gyda gwledydd fel Tsieina, nid ydym wedi gwneud hynny gyda gwledydd fel Rwsia. Mae'n iawn, felly, y dylem ni hefyd fynegi ein barn pan fyddwn yn anghytuno â rhywbeth y mae'r Unol Daleithiau yn ei wneud, yn hytrach na bod yn dawel ac eistedd yn y gornel. Nid dyna, yn fy marn i, yw'r ffordd iawn i’r DU gynnal ei busnes.