Hoffwn ddiolch i Llyr am ei gwestiynau a'r cyd-ddealltwriaeth a chytundeb sydd gennym yn fy marn i ynglŷn â’r materion y mae angen i ni eu datrys o ran addysg ôl-orfodol. Rydych chi’n hollol gywir, mae'r system bresennol yn arwain at ddyblygu a chystadleuaeth mewn ffordd sy'n aml yn ddi-fudd. Nid yw'n darparu, fel y dywedodd Hazelkorn ei hun yn yr adroddiad, werth da am arian cyhoeddus, ac ar adeg o galedi mae angen i ni wneud yn siŵr bod y bunt yng Nghymru yn gweithio'n galed iawn, iawn ac yn cyflawni canlyniadau da. Mae angen i ni sicrhau bod cydweithio ar draws y sector, yn hytrach na chystadlu, gan nad yw hynny weithiau yn hyrwyddo budd gorau y myfyriwr unigol. O bryd i’w gilydd, yn ddealladwy, mae'n hyrwyddo budd gorau’r sefydliad yn hytrach na'r dysgwr, a dyna’r hyn y mae angen i ni fynd i'r afael ag ef yn y fan yma.

Felly, o ran yr awdurdod addysg drydyddol, a elwir yn TEA—ac os gallai rhywun feddwl am enw gwell ar ei gyfer yn ystod yr ymgynghoriad, byddwn i’n ddiolchgar, gan nad wyf o’r farn bod 'TEA' yn derm gwych, felly mae angen i ni ei alw’n rhywbeth arall, ond cyfeirir ato fel TEA yn yr adroddiad Hazelkorn. O ran y mater yn ymwneud â’r chweched dosbarth, mae’r Aelod yn dweud ar hyn o bryd bod y chweched dosbarth yn rhan o system ysgolion —mewn gwirionedd, nid yw’n rhan o'r system ysgolion o gwbl. Caiff y chweched dosbarth ei ariannu'n uniongyrchol gan Lywodraeth Cymru yng nghyd-destun dyraniadau i awdurdodau lleol. Nid yw’n rhan o'r grant cynnal refeniw. Nid yw’r chweched dosbarth mewn gwirionedd yn cael ei arolygu gan Estyn—efallai y bydd yn syndod i rai pobl, ond nid dyna beth y mae Estyn yn ei wneud o reidrwydd pan fydd yn arolygu darpariaeth chweched dosbarth mewn ysgolion. Gwaith Estyn yw arolygu’r system addysg orfodol, ac rwy’n credu bod hynny’n broblem.

Mae Hazelkorn ei hun yn dweud yn yr adolygiad nad oes penderfyniad wedi’i wneud ynghylch yr ateb gorau ar gyfer y chweched dosbarth yn y ddadl hon, ac mae rhinwedd mewn eu symud yn rhan o'r system addysg ôl-orfodol i fod yn rhan o’r TEA, ond mae yna rinwedd hefyd, fel sydd mewn rhai gwledydd yr wyf wedi’u crybwyll, lle mae’r chweched dosbarth yn rhan gadarn iawn o’r system addysg. Mae'r ymgynghoriad yn rhoi cyfle i ni ystyried manteision ac anfanteision y ddau ddewis. Mae gennyf feddwl agored tuag at hyn. Rwy'n credu bod rhinwedd o ran symlrwydd a swyddogaeth Estyn i gadw’r chweched dosbarth mewn ysgolion a’i gosod yn y fframwaith ysgolion. Ond ar yr un pryd, os ydym yn ceisio sicrhau nad oes unrhyw gystadleuaeth a bod cynllunio cyffredinol, mae yna reswm dros ei symud o dan ofal yr awdurdod addysg drydyddol. Ond mae'r ymgynghoriad hwn yn gyfle i drafod rhai o'r materion hynny yn fanylach.

O ystyried y 'coleg', fel y gwyddoch, mae'r grŵp gorchwyl a gorffen ar hyn o bryd yn ystyried cylch gwaith y 'coleg' ar gyfer y dyfodol. Mae’r 'coleg' wedi gwneud gwaith gwych wrth ehangu'r cyfleoedd mewn addysg uwch i astudio drwy gyfrwng y Gymraeg, ac mae'r ffaith ei fod wedi gwneud gwaith cystal yn rhoi rhywfaint o hyder i mi y gallwn ni, yn awr, ystyried ymestyn ei gylch gwaith i gynnwys addysg bellach. Gwyddom fod prinder darpariaeth o ran dysgu drwy gyfrwng y Gymraeg mewn AB, a bod y Llywodraeth hon yn awyddus i wneud rhywbeth yn ei gylch, felly mae angen i ni ystyried y ffyrdd mwyaf effeithiol o wneud hynny. Mae cylch gwaith yr hyn y bydd y ‘coleg’ yn ei wneud yn y dyfodol, wrth gwrs, yn amodol ar y grŵp adolygu gorchwyl a gorffen, ac nid wyf am achub y blaen ar unrhyw beth y bydd grŵp Delyth Evans yn ei gyflwyno. Ond, yn amlwg, bydd y gwaith o gomisiynu rhai o'r materion hyn yn y dyfodol, unwaith eto, yn rhan o'r ymgynghoriad yn ymwneud â’r TEA. Yr hyn a oedd yn bwysig i mi yn ystod y cyfnod hwn oedd sicrhau'r cyllid ar gyfer y 'coleg' wrth symud ymlaen yn y tymor byr a’r tymor canolig, fel bod rhywfaint o sicrwydd am ei waith.

Wrth ystyried cynrychiolaeth—unwaith eto, mae’r manylion am sut yn union y bydd y TEA a'r bwrdd yn edrych—byddwn i’n disgwyl, pe byddem yn cael sefydliad sy’n canolbwyntio’n wirioneddol ar y dysgwr, byddem yn dymuno bod yr holl randdeiliaid yn cyfrannu at hynny a gallu clywed gan y lleisiau hynny, a byddai hynny’n cynnwys llais y myfyriwr. Byddai hynny'n cynnwys llais y myfyrwyr yn y modd y caiff ei glywed yn CCAUC, o dan y trefniadau presennol, ac nid wyf yn ystyried hyn mewn unrhyw ffordd yn ymgais i ddistewi llais y myfyrwyr, neu i ddistewi llais y bobl sy'n darparu'r gwasanaethau.

O ran y materion eraill, bydd adolygiad yr Athro Graeme Reid yn nodi cryfderau ymchwil ac arloesi yng Nghymru, ac yn amlinellu sut y gall busnesau, cymunedau, ac, yn wir, y Llywodraeth ei hun, ddefnyddio’r asedau hyn yn fwy effeithiol. Gwyddom, oherwydd y newidiadau sy'n deillio o Fil Addysg Uwch ac Ymchwil 2016-17 yn Lloegr, fod yna faterion posibl ynglŷn â gwaith ymchwil a sut yr ydym yn trefnu ymchwil, felly rydym ni’n dymuno i Graeme Reid ystyried hyn i sicrhau, unwaith eto, ein bod yn cael y gwerth gorau am arian a sut y gallwn ni ddiogelu buddiannau Cymru yn ystod y cyfnod newidiol hwn.

Ynglŷn â’r adolygiad arall yn ymwneud â chanlyniadau, dyma’r broblem wrth i ni—. Mewn rhai ffyrdd, rydym yn monitro pob agwedd bosibl ar ysgolion. Rydym yn treulio llawer o amser yn poeni am lefel 2 gynhwysol ac uwch a chanlyniadau arholiadau TGAU plant a mesurau perfformiad. Rydym yn treulio llai o amser yn poeni am ganlyniadau Safon Uwch, ac rydym yn treulio llai o amser yn pwyso a mesur canlyniadau cyfleoedd dysgu yn seiliedig ar waith, felly mae hyn yn ymwneud â sicrhau y ceir yr un trylwyredd o ran cynnydd a symud ymlaen ym mhob agwedd ar ddysgu yn hytrach na dim ond y sectorau penodol y mae tuedd gennym i ganolbwyntio arnyn nhw ar hyn o bryd. Nid ymgais yw hon i gyflwyno TEF yng Nghymru. Byddwch yn ymwybodol nad wyf wedi diystyru prifysgolion a sefydliadau yng Nghymru sy'n cymryd rhan yn y TEF—eu penderfyniad nhw yw gwneud hynny—ond rwy'n nodi penderfyniad llawer o sefydliadau yn yr Alban yn ddiweddar i beidio â chymryd rhan yn y TEF oherwydd bod pryderon difrifol ynglŷn â’r ffordd y datblygir y fframwaith TEF yn Lloegr, a beth y mae hynny'n ei olygu i sefydliadau. Mater i sefydliadau unigol Cymru yw hwn, ond nid yw hon yn ymgais i gyflwyno’r TEF, ond i sicrhau bod gennym ni systemau trylwyr i wirio’r budd y mae dysgwyr yn ei gael ac y mae Llywodraeth Cymru yn ei gael am ei buddsoddiad.