6. 4. Datganiad: Yr Adolygiad Hazelkorn o Addysg yng Nghymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:38 pm ar 31 Ionawr 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Michelle Brown Michelle Brown UKIP 4:38, 31 Ionawr 2017

(Cyfieithwyd)

Diolch i chi am eich datganiad, Ysgrifennydd y Cabinet, a diolch hefyd i'r Athro Hazelkorn am ei holl waith. Rwyf wedi darllen yr adroddiad, yn amlwg. Mae'n adroddiad rhagorol, ac mae'n adroddiad diddorol iawn, iawn.

Mae'r problemau a nodir yn yr adroddiad hwn wedi eu codi mewn amrywiaeth o adroddiadau eraill ers 2001. Mae’r problemau hynny wedi eu gadael heb eu datrys er yr adeg honno. Mae adroddiad Hazelkorn yn gwneud llawer o argymhellion rhagorol, ac rwy’n cytuno y dylid sefydlu un awdurdod newydd, ond byddwn i’n dweud ei bod yn drueni nad yw'r blaid sy’n datgan mai hi yw’r blaid ar gyfer addysg wedi gwneud hynny'n barod. Rwyf hefyd yn cyd-fynd â'r angen am swyddogaethau sydd wedi’u hamlinellu’n glir ar gyfer y weithrediaeth—yr awdurdod addysg drydyddol newydd—Llywodraeth Cymru a’r sefydliadau, gan gynnwys cytundeb lefel gwasanaeth rhwng y TEA a Llywodraeth Cymru. Os byddwch chi’n gweithredu'r argymhelliad hwn, ac rwy’n credu y dylech chi, a fyddwn ni’n gweld y cytundeb lefel gwasanaeth cyn iddo gael ei weithredu?

Y cwestiwn mwyaf y mae’r adroddiad hwn yn ei godi i mi yw pam nad yw Llywodraeth Cymru wedi meddwl am y syniadau hyn yn barod. Pam na wnaeth gweinyddiaethau blaenorol Llafur Cymru wrando ar yr adroddiadau blaenorol? A yw Ysgrifennydd y Cabinet yn cytuno â mi bod y ffaith bod angen i'r Llywodraeth gael gwybod gan awduron yr adroddiad hwn bod yn rhaid iddyn nhw wneud mwy i greu polisïau ac arferion priodol i annog gwell meddylfryd hirdymor a chydgysylltiedig yn dangos mai Llywodraeth Cymru ddylai fod yn ôl yn yr ystafell ddosbarth? Siawns bod hynny'n ofyniad mor sylfaenol o Lywodraeth nad oes esgus dros beidio â’i chael yn iawn.

Mae eich plaid a'ch ffrindiau newydd yn y Blaid Lafur yn honni’n anwir y gallai cynlluniau UKIP i ddatblygu cenhedlaeth newydd o ysgolion gramadeg a thechnegol arwain at anghydraddoldeb o ran parch rhwng llwybrau galwedigaethol ac academaidd. Mae Llafur Cymru wedi eu dallu ac yn parhau i gael eu dallu gan obsesiwn gwrthgynhyrchiol Tony Blair â chael cynifer o bobl drwy ddrysau prifysgol ag y bo modd. Pam hynny, ac o ble mae hynny'n dod?

Mae'r adroddiad hwn yn cadarnhau bod Llafur ei hun wedi bod yn taflu’r bobl hynny nad oes ganddyn nhw feddwl academaidd ar y domen sbwriel. Mae'n dweud nad yw'r Llywodraeth yn gwneud digon i werthfawrogi a gwobrwyo parch cydradd rhwng llwybrau galwedigaethol ac academaidd. Tybed a fydd Ysgrifennydd y Cabinet gystal â chyfaddef rhagrith y rhai hynny sy'n ceisio ymddangos fel eu bod yn gwarchod buddiannau'r rhai a fyddai'n elwa fwyaf o lwybr dysgu galwedigaethol, gan fod yn euog ar yr un pryd o wneud fel arall.

Rwy’n gwerthfawrogi mai dim ond yn ddiweddar y mae Ysgrifennydd y Cabinet wedi dechrau yn ei swydd fel Ysgrifennydd y Cabinet dros Addysg, ond tybed a all hi ddweud wrthyf beth oedd Gweinidogion addysg Llafur cyn hyn yn ei chael yn anghywir am gymaint o amser ei bod wedi arwain at yr adroddiad braidd yn anffodus hwn.

A yw Ysgrifennydd y Cabinet yn cymeradwyo ac yn cytuno â'r adroddiad yn ei gyfanrwydd ac, os ddim, pam ddim? Os yw hi, pa gamau a fydd yn cael eu cymryd i weithredu ei argymhellion a beth yw'r amserlen? Hefyd, sut y byddwch chi’n sicrhau bod digon o adnoddau yn cael eu darparu i weithredu’r diwygiadau? Diolch.