8. Cwestiwn Brys: Tata

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:19 pm ar 15 Chwefror 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Ken Skates Ken Skates Labour 6:19, 15 Chwefror 2017

(Cyfieithwyd)

Credaf ei bod yn bwysig cydnabod y cam aruthrol y mae’r gweithwyr wedi ei gymryd yn pleidleisio fel y gwnaethant a hoffwn dalu teyrnged i weithwyr Tata yng Nghymru a hefyd i’r undebau llafur sydd wedi cyflawni ar ran y gweithwyr dros fisoedd lawer yn y ffordd orau y gallech ei dychmygu. Mae wedi bod yn gyfnod anodd iawn. Dyma’r cam diweddaraf, er yn gam i’w groesawu’n fawr, ond y cam diweddaraf yn unig mewn ymgyrch hir iawn i wneud y sector dur yn fwy cynaliadwy ar gyfer y dyfodol. Ond mae wedi bod yn ymgyrch a arweiniwyd gan Lywodraeth Cymru, nid oes amheuaeth am hynny. Rydym wedi gwneud ein rhan yn cynnig pecyn o £60 miliwn gydag amodau ynghlwm. Mae’r undebau llafur wedi gwneud eu rhan hwy, a heddiw clywsom fod y gweithwyr hefyd wedi aberthu er mwyn gwneud eu rhan a gwneud y sector yn fwy cynaliadwy i’w wneud yn fwy cystadleuol er mwyn cynnig dyfodol iddo.

Rydym bellach yn disgwyl i Tata gyflawni ei ran o’r fargen gyda gweithwyr, ond rydym hefyd bellach yn disgwyl i Lywodraeth y DU weithredu. Rwyf eisoes wedi siarad gydag Ysgrifennydd Gwladol Cymru a byddaf hefyd yn ysgrifennu at yr Ysgrifennydd Gwladol dros Fusnes, Ynni a Strategaeth Ddiwydiannol i gyfleu eto fy awydd i weld strategaeth ddiwydiannol y DU yn dangos ymagwedd ymyraethol fwy nerthol tuag at ddur. Ni allwn ond dymuno am rai o’r dulliau sydd ganddynt ar gael iddynt. Mae ganddynt y dulliau hynny. Rydym yn disgwyl iddynt eu defnyddio yn awr. Rydym yn disgwyl iddynt ddefnyddio’r strategaeth ddiwydiannol i gefnogi’r diwydiant dur. Rydym yn disgwyl iddynt roi camau ar waith o ran ymchwil a datblygu. Rydym yn disgwyl iddynt weithredu mewn perthynas â chostau ynni uchel, nid yn unig ar gyfer dur, ond yr holl weithfeydd ynni-ddwys.

O ran y ffrâm amser a grybwyllodd yr Aelod—cynhaliwyd trafodaethau rhwng y Prif Weinidog a minnau; rydym yn cyfarfod yn rheolaidd â phrif swyddogion Tata—fel y dywedais, rydym yn disgwyl yr addewid, y fargen y mae Tata wedi’i chynnig i gael ei chyflawni ar y cyfle cyntaf. Byddwn yn sicr yn gallu hwyluso rhai o’r cynigion a roddwyd i Tata fel rhan o’r pecyn £60 miliwn yn awr. Felly, rwy’n gobeithio gallu gwneud cyhoeddiadau cyn gynted ag y bo modd ar gymorth cyfalaf pellach ar gyfer safleoedd a hefyd prosiectau a fydd yn gwella effeithlonrwydd ynni.

O ran trafodaethau gyda ThyssenKrupp, mater masnachol i Tata yw hwn, ond bydd yr amodau a osodwn ar y cymorth a gynigiwn yn parhau, beth bynnag a ddaw yn y dyfodol. Rwyf hefyd wedi gofyn am gyfarfodydd gyda ThyssenKrupp i gael sicrwydd ganddynt ynglŷn â’r sector sgiliau yng Nghymru os yw’r gyd-fenter yn mynd rhagddi.

Rwy’n gadarn o’r farn fod gan y diwydiant dur yng Nghymru ddyfodol disglair iawn, ar yr amod ein bod yn cael y buddsoddiad a’r ymyriadau sy’n ofynnol ar lefel y DU ac y galwasom amdanynt ers misoedd lawer. Dros y pum mlynedd nesaf, gyda’r £1 biliwn o fuddsoddiad y disgwyliwn i Tata ei ddarparu yn awr, rwy’n credu y bydd y diwydiant, gyda’n cymorth ni, yn dod yn fwy cystadleuol, yn moderneiddio, yn dod yn fwy cynaliadwy, ac y bydd dyfodol hirdymor i ddur yng Nghymru.