Diolch i chi am eich datganiad, Ysgrifennydd y Cabinet. Mae strôc, yn anffodus, yn effeithio ar lawer gormod o bobl yng Nghymru—ac mae’n bosibl atal y rhan fwyaf ohonynt. Yma yng Nghymru, mae tua 7,000 o bobl yn cael strôc bob blwyddyn. Mae un o bob wyth strôc yn arwain at farwolaeth o fewn y 30 diwrnod cyntaf, ac mae un o bob pedwar yn arwain at farwolaeth o fewn y flwyddyn gyntaf. Mae strôc yn lladd dwywaith gymaint o fenywod â chanser y fron, a mwy o ddynion na chanser y prostad a chanser y ceilliau yn gyfunol. Rwy’n croesawu’r ffaith y bu gostyngiad i nifer y bobl sy'n marw o strôc yng Nghymru. Bu gwelliannau enfawr yn y gadwyn oroesi, a bydd y cynllun cyflawni ar gyfer strôc newydd gwell, rwy'n siŵr, yn parhau’r duedd hon.

Mae'r rhan fwyaf ohonom ni’n gwybod erbyn hyn sut i adnabod arwyddion strôc, sydd wedi ychwanegu at y canlyniadau strôc gwell. Mae hyn yn golygu bod mwy a mwy o bobl yn goroesi strôc, ond mae hynny’n arwain at heriau eraill. Mae gennym ni bron i 65,000 o bobl yng Nghymru yn byw ag effeithiau hirdymor strôc erbyn hyn. Mae'n rhaid i ni sicrhau bod gennym ni gynlluniau adsefydlu a gofal hirdymor priodol ar waith i gefnogi goroeswyr strôc. Strôc yw’r achos mwyaf o anabledd cymhleth, ac mae gan dros hanner y bobl sy’n goroesi strôc anabledd. O ystyried y pwyntiau hyn, Ysgrifennydd y Cabinet, mae gen i un neu ddau o gwestiynau i’w gofyn i chi.

Mae'r cynllun cyflawni newydd yn blaenoriaethu camau i atal strôc. Gan fod modd atal bron i dri o bob pedwar strôc, mae hyn yn allweddol i leihau nifer yr achosion o strôc yng Nghymru. Ysgrifennydd y Cabinet, y llynedd, cynhaliodd y Gymdeithas Strôc, ar y cyd â fferyllfeydd cymunedol, yr ymgyrch Gostyngwch Eich Risg o gael Strôc, a oedd yn annog pobl i fynd i gael archwiliad pwysedd gwaed, i gael archwiliad curiad calon ar gyfer unrhyw afreoleidd-dra, ac i adnabod arwyddion pwl o isgemia dros dro. A oes gan eich Llywodraeth unrhyw gynlluniau i adeiladu ar yr ymgyrch hon a’i chyflwyno ym mhob lleoliad iechyd yng Nghymru?

Mae'r cynllun cyflawni yn cydnabod yn briodol pwysigrwydd ymchwil i strôc. Er ei fod lladd mwy o bobl na chanser, pan ddaw i ymchwil meddygol i strôc, mae'r DU yn gwario un rhan o bump yn unig o'r swm y mae’n ei wario ar ymchwil i ganser. Pa gynlluniau sydd gan Lywodraeth Cymru i gynyddu'r swm o arian ar gyfer ymchwil i strôc yng Nghymru?

Ac, yn olaf, Ysgrifennydd y Cabinet, gall bywyd ar ôl strôc fod yn anodd i lawer, ac rwy’n croesawu'r gydnabyddiaeth bod angen mwy o gydweithredu rhwng meysydd iechyd, gofal cymdeithasol a'r trydydd sector i ddarparu gwasanaeth adsefydlu a chymorth. Mae tua hanner y rhai sy’n goroesi strôc yn cael anabledd yn ei sgil, felly pa gyllid ychwanegol fydd ar gael i ddarparu ar gyfer y cymorth parhaus sydd ei angen ar bobl sy’n goroesi strôc?

Unwaith eto, Ysgrifennydd y Cabinet, gadewch i mi groesawu'r cynllun cyflawni newydd ar gyfer strôc, ac rwy’n edrych ymlaen at weithio gyda chi i sicrhau ein bod yn gallu gostwng nifer yr achosion o strôc, a gwella'r canlyniadau i’r bobl hynny y mae’r salwch hwn yn amharu arnynt. Diolch.