Rwy’n cefnogi adroddiad y Pwyllgor Cyllid yn fawr iawn ac rwy'n credu bod y Pwyllgor Cyllid yn cydweithio'n dda iawn. Nid ydym i gyd o’r un farn wleidyddol—yn wir, mae rhai ohonynt yn gwbl groes i’w gilydd—ond credaf mai ymrwymiad pawb a oedd yno oedd ceisio cael yr adroddiad gorau y gallem er mwyn sicrhau’r ddeddfwriaeth orau bosibl ar gyfer pobl Cymru. Credaf fod yn rhaid i hynny fod yn ddyletswydd arnom. Efallai fod ein safbwyntiau gwleidyddol yn wahanol ond, mewn gwirionedd, sicrhau’r gorau a allwn i bobl Cymru yw’r rheswm dros fod yma. Mae Bil cyllid blynyddol yn anochel, p’un a yw Ysgrifennydd y Cabinet yn awyddus i wneud hynny yn awr neu mewn cwpl o flynyddoedd. Wrth i fwy o drethi gael eu datganoli, mae'n anochel. A gaf i hefyd ddweud pa mor falch yr wyf gan ymateb cadarnhaol Ysgrifennydd y Cabinet a'i barodrwydd i weithio gyda'r Pwyllgor Cyllid, nid yn unig ar hyn, ond ar ystod eang o eitemau sy'n bwysig i ni eu cael yn iawn ar gyfer pobl Cymru?

Rwy’n croesawu’n fawr iawn benderfyniad unfrydol y pwyllgor i gefnogi'r Bil i fynd ymlaen i Gyfnod 2 drwy argymhelliad 1, er nad ydw i, fwy na thebyg, mor falch ag yw Ysgrifennydd y Cabinet â’r argymhelliad unfrydol hwn.

Rwy'n falch hefyd o weld bod camau'n cael eu cymryd i drethu safleoedd anghyfreithlon. Dylai hyn roi terfyn ar yr arfer mewn rhai ardaloedd o safleoedd gwastraff yn cael eu hagor nad ydynt yn codi tâl tirlenwi ac yn parhau i wneud nes i lys eu hatal nhw, pan fydd llawer iawn o ddeunydd yn gallu cael ei adael ar y safle hwnnw. Bellach ni fydd unrhyw gymhelliant ariannol i ganiatáu'r math hwn o dipio anghyfreithlon ar rai tiroedd. Rydym hefyd yn gwybod bod incwm y dreth gwarediadau tirlenwi yn lleihau. Rydym yn disgwyl iddo barhau i ostwng. Mae pob rhagamcan yn dangos symudiad ar i lawr o ran tunelli a threth a godir. Mae cyngor Abertawe eisoes wedi lleihau 80 y cant o’i dirlenwi yn ei anterth. Ac os oes mwy o bobl yn dilyn egwyddorion 'lleihau, ailddefnyddio ac ailgylchu' yna rydym yn mynd i gael llai yn mynd i safleoedd tirlenwi ac rwy’n—ac rwy'n siŵr fod y rhan fwyaf o bobl, os nad pawb yn y Siambr hon heddiw—yn falch iawn ein bod yn mynd i gael llai yn mynd i safleoedd tirlenwi.

Ceir nifer o drethi ymddygiad a ddisgrifir gan rai fel 'trethi pechod’—mae treth tybaco ac alcohol yn ddau ohonynt. Er bod llawer o bobl hefyd yn eu gweld nid yn unig fel trethi i newid ymddygiad, ond hefyd yn ffynhonnell fawr o refeniw i'r Trysorlys, mae treth gwarediadau tirlenwi yn gwbl ymddygiadol; ychydig iawn o incwm a godir. Eto i gyd, mae ymhell dros hanner y dreth hon yn cael ei thalu gan y sector cyhoeddus, awdurdodau lleol yn bennaf. Mae'n cael effaith fawr ar ymddygiad. Beth sy'n digwydd pan, neu os, fydd y dreth yn codi llai nag y mae'n ei gostio i’w chasglu? Oherwydd dyna beth ddigwyddodd gyda thrwyddedau cŵn. Byddwn yn dadlau ei bod yn dreth er lles y cyhoedd ac y dylai barhau, hyd yn oed os yw'n costio i'w chasglu.  Os ydych yn diddymu’r dreth ar y cam hwnnw bydd tirlenwi yn dod yn ddewis buddiol yn ariannol, ac yna bydd rhai yn dewis yr opsiwn hwnnw a bydd y swm sy'n mynd i safleoedd tirlenwi yn cynyddu, ac ni fyddai hynny'n dda i'n hamgylchedd.  Gwnaeth y pwyllgor nifer o’r hyn a ystyriaf yn argymhellion allweddol. Yn gyntaf:

Mae'r Pwyllgor yn argymell bod Llywodraeth Cymru yn ystyried y diffiniad o waredu deunydd fel gwastraff yn adran 6 ... i sicrhau eglurder a symlrwydd.

Ac a gaf i ddweud ei bod yn bwysig iawn yr holl ffordd drwy'r Bil, ein bod yn cael eglurder a symlrwydd? Mae'n hawdd cymhlethu pethau. Y symlaf yr ydych yn ei gadw, yr hawsaf y mae i sicrhau y caiff ei ddilyn a’i ufuddhau. Yn ail:

Mae'r Pwyllgor yn argymell bod Llywodraeth Cymru yn ystyried geiriad adran 11 (mynwentydd anifeiliaid anwes) ynghylch gwaredu anifeiliaid anwes marw, gydag ystyriaeth arbennig i symleiddio'r gyfraith a sicrhau cysondeb yn ddwyieithog.

Mae cysondeb dwyieithog yn hynod o bwysig. Un o'r digwyddiadau cyntaf a ddigwyddodd yma oedd digwyddiad Aled Roberts, a ddigwyddodd oherwydd bod anghysondeb dwyieithog—bod yr hyn yr oedd pobl yn meddwl oedd yn mynd i ddigwydd heb ddigwydd. Rwy'n credu ei bod yn wirioneddol bwysig bod y Bil yn dweud yn union yr un peth yn Saesneg ac yn Gymraeg, ac os nad yw'n dweud yr un peth—os bydd y Gymraeg yn agored i ddehongliad gwahanol—yna bod esboniad o'r hyn y mae’r geiriau hynny yn ei olygu yn y Gymraeg yn cael ei roi yno, fel nad oes unrhyw amwysedd. Mae problem—mewn rhai deddfwrfeydd sy'n ddwyieithog, maent yn ysgrifennu’r ddeddfwriaeth mewn dwy iaith. Yma rydym yn tueddu i gyfieithu o'r Saesneg i'r Gymraeg, ac rwy’n credu bod peryglon difrifol yn hynny, ac nid yn unig ar gyfer y darn hwn o ddeddfwriaeth, ond deddfwriaeth yn gyffredinol. Rwy'n credu ei bod yn bwysig ein bod yn sicrhau nad ydym yn cael pethau'n anghywir, yn enwedig mewn deddfwriaeth treth, oherwydd bod y Gymraeg yn dweud rhywbeth ychydig yn wahanol neu fod modd ei ddehongli yn wahanol.

Mae'r Pwyllgor yn argymell bod Llywodraeth Cymru yn adolygu adran 26 (Deunydd a gaiff ei dynnu oddi ar wely afon, môr neu ddŵr arall) er mwyn sicrhau bod deunydd a dynnwyd yn ystod atal llifogydd yn ddarostyngedig i'r un rhyddhad â deunyddiau gaiff eu tynnu er lles mordwyo.

Fel arall, mae pobl yn mynd i esgus y gallwch hwylio i fyny afon na allwch ei hwylio oni bai mewn canŵ, er mwyn cael hynny. A phwy sy'n mynd i dalu?  Cyfoeth Naturiol Cymru yn bennaf, neu'r awdurdodau lleol, neu bobl sy'n atal llifogydd. A ydym eisiau trethu rhyddhad rhag llifogydd ac amddiffyn rhag llifogydd? Credaf ein bod yn sicr nad ydym eisiau gwneud hynny. Ac, yn olaf, y cyfan yr hoffwn ei ddweud yw y byddwn wrth fy modd o weld y cynllun cymunedol ar wyneb y Bil. Mae'r cynllun cymunedol yn eithriadol o bwysig—mae wedi helpu nifer fawr o bobl. Os gwelwch yn dda allwn ni ei gael ar wyneb y Bil?