Rwyf wrth fy modd yn siarad o blaid y cynnig hwn heddiw. Yn wir, gallaf wneud hynny o safbwynt unigryw, sef yr unig Aelod Cynulliad sy’n aelod o Bwyllgor yr Economi, Seilwaith a Sgiliau, a’r Pwyllgor Newid Hinsawdd, Amgylchedd a Materion Gwledig. Gyda’i gilydd, mae gwaith y pwyllgorau hyn yn rhoi trosolwg trawsbynciol o arwyddocâd economi las Cymru i mi.

Yn ystod y Cynulliad diwethaf, cafwyd adroddiad rhagorol gan y Pwyllgor Menter a Busnes ar botensial yr economi forol yng Nghymru. Mae ei gynnwys yn cefnogi’r cynnig heddiw’n rymus. Fel y dywed yr adroddiad, mae gan Gymru botensial sylweddol i dyfu ei heconomi forol, y gwyddom eisoes ei bod yn werth dros £2 biliwn, ac i fod yn arweinydd yr economi las yn ein rhan ni o’r byd. I ddyfynnu’r adroddiad:

‘Mae’r dŵr sy’n amgylchynu tair ochr Cymru yn adnodd naturiol a allai fod yr un mor werthfawr i Gymru yn y dyfodol ac yr oedd y glo yn ei chymoedd yn y gorffennol. Ond, nid drwy ddamwain y defnyddir y potensial hwnnw. Bydd angen i Lywodraeth Cymru feddwl yn strategol a dangos arweinyddiaeth, gan gydlynu camau gweithredu ar draws adrannau i gyflawni’r weledigaeth.’

Mae cynllun morol cryf ac uchelgeisiol yn hanfodol i gyflawni hyn. Rhaid i’r camau cydlynol hynny ddigwydd o fewn Llywodraeth Cymru, a rhaid iddynt ddigwydd hefyd ar draws a rhwng Llywodraethau a gwledydd. Er enghraifft, mae mynd i’r afael â’r rhwystrau sy’n wynebu datblygiad y sector ynni morol yn golygu bod angen dull mwy cydlynol ar draws ardal yr Iwerydd. Mae’n rhaid i ni hefyd weithio i barhau i weithio gyda chyrff Ewropeaidd, megis Cynhadledd y Rhanbarthau Morol Ymylol, a rhaid i’r gwaith hwn fod yn rhan allweddol o unrhyw drafodaeth Brexit.

Mae hyn hefyd yn sicrhau nad ydym yn colli’r cyfle i fabwysiadu ymagwedd gydgysylltiedig at ein stiwardiaeth ar y dyfroedd o’n cwmpas. Fel rhan o hyn, mae angen inni hefyd ddatblygu prosiectau casglu data cyfannol, fel y gallwn fonitro newidiadau yn ein hamgylchedd morol yn effeithiol. Fel y noda’r cynnig, mae ynni morol adnewyddadwy yn un maes lle y gall Cymru ddod yn arweinydd byd go iawn. Gallwn wneud hyn drwy fabwysiadu egwyddorion economaidd sylfaenol, a gwneud y gorau o’r adnoddau o’n cwmpas. Gall egwyddorion sylfaenol sefydlogrwydd economaidd hirdymor gyfrannu at fynd i’r afael â gwendid cymunedau arfordirol wrth wynebu newid economaidd.

Ond mae’r fantais o ddatblygu ffynonellau ynni adnewyddadwy morol yn ymestyn y tu hwnt i hyn. Er enghraifft, gallai cynlluniau ar gyfer rhwydwaith o chwe morlyn llanw o gwmpas y DU, gyda’r cynllun braenaru yn Abertawe, olygu buddsoddiad o £40 biliwn. Byddai hyn yn arwain at greu 6,500 o swyddi hirdymor, a gallai gynhyrchu bron i £3 biliwn o werth ychwanegol gros yn flynyddol. Er mwyn uchafu manteision y sector, mae angen ymgysylltiad rhagweithiol â chwmnïau Cymreig lleol o fewn y gadwyn gyflenwi.