Part of the debate – Senedd Cymru am 5:07 pm ar 3 Mai 2017.
Rydym yn ei hepgor oherwydd ein bod yn rhoi rhywbeth llawer gwell i mewn. Dyna yw gwelliant. Yr hyn rydym yn ei roi i mewn sy’n llawer gwell yw’r cyfeiriad at Ddeddf llesiant cenedlaethau’r dyfodol a Deddf yr amgylchedd, am mai dyna’r cysyniad cyfreithiol sy’n sail i’n dull datblygu cymunedol a datblygu cenedl gyfan. Nid oes unrhyw bwynt creu gorchmynion ar gyfer coed unigol a chwyno am hynny os nad ydych yn edrych ar y darlun mawr—os caf ei roi fel hyn, ni allwch weld y goedwig am fod y coed yn y ffordd.
Mae David Rowlands, yn y gorffennol, wedi dadlau; rwyf wedi ei glywed yn dadlau—ni wnaeth hynny heddiw, mae’n ddrwg gennyf ddweud, ond mae wedi dadlau dros fôr-lynnoedd llanw. Rwy’n cefnogi symud ymlaen gyda’r morlyn llanw ym mae Abertawe yn frwd iawn. Rwy’n credu y dylai hynny fod yn nodwedd o’r etholiad cyffredinol hwn yng Nghymru, ac rwy’n credu nad yw unrhyw blaid nad yw’n ymrwymo i symud ymlaen gyda’r morlyn llanw yn haeddu pleidlais pobl yng Nghymru. Ond gadewch i ni feddwl beth fydd y morlyn llanw ym mae Abertawe. Byddai’n brosiect braenaru; dyna y mae adroddiad Hendry yn ei ddweud yn glir iawn. Byddai wedyn yn arwain at forlyn llanw arall yng Nghaerdydd ac o bosibl, at drydydd cynllun yn aber Afon Hafren. Datblygiad cronnus yw hynny ac mae angen ei drin yn ofalus iawn, wrth gwrs. Ond pam fod ffermydd gwynt bob amser yn cael eu clustnodi fel datblygiadau cronnus drwg, a bod ychydig baneli solar bob amser yn ddrwg fel datblygiadau cronnus ac eto gallwn edrych ar ddwy orsaf ynni niwclear newydd, a rywsut, nid yw un ar bob pen i Gymru yn ddatblygu cronnus? Rwy’n credu bod angen rhywfaint o realiti yma.
Mae Plaid Cymru’n glir iawn, ac mae ein gwelliannau’n nodi’n glir iawn fod gennym lwybr y gallwn ei ddilyn sy’n mynd â ni, yn gyntaf oll, tuag at hunangynhaliaeth o ran trydan a gynhyrchir drwy ffynonellau adnewyddadwy erbyn 2035 ac yn ail, tuag at ddyfodol di-garbon. Nid wyf yn credu bod gwelliannau’r Llywodraeth i’r ddadl hon yn ddigon uchelgeisiol. Fe’u cefnogaf cyn belled ag y maent yn mynd, ond rwyf am ein gweld yn mynd ymhellach, ac mae hynny’n golygu bod yn rhaid i ni gael cynllun clir iawn sy’n ein galluogi i dorri allyriadau 40 y cant erbyn 2020 a’r toriad o 80 cant y mae’r Llywodraeth yn cyfeirio ato erbyn 2050. I gyflawni hynny, mae’n rhaid inni ei wneud hefyd gyda chyfiawnder cymdeithasol yn ganolog iddo, ac i Blaid Cymru, mae hynny hefyd yn golygu sefydlu ein cwmni ynni ein hunain yng Nghymru sy’n ein galluogi i greu cyfle ar gyfer cynhyrchu gwasgaredig, datblygiadau grid unigol, mwy o sylw i dlodi tanwydd a gweld mwy o fudd i bobl Caerffili, neu ble bynnag y mae ganddynt ddatblygiad ynni ar garreg eu drws—sy’n dwyn manteision uniongyrchol i’r gymuned honno. Dyma yw hanes Cymru: datblygwyd y pyllau glo gennym, a datblygwyd ein diwydiant mewn ffordd a chwalodd ein cymunedau’n llwyr. Wrth wynebu her newid yn yr hinsawdd, rhaid inni sicrhau nad ydym yn ailadrodd camgymeriadau’r gorffennol, ond mae’n rhaid inni, ar yr un pryd, sicrhau hefyd nad yw ynni Cymru yn y gorffennol yn llesteirio ein hateb o ran datblygu ynni.