6. Pa asesiad y mae’r Cwnsler Cyffredinol wedi’i wneud ynglŷn ag effaith deddfwriaeth Ewropeaidd ynglŷn â llygredd awyr ar Gymru? OAQ(5)0039(CG)[W]

Bydd yr Aelodau unwaith eto yn gwybod bod fy nghyngor yn gyfreithiol freintiedig ac yn amodol ar gonfensiwn sefydledig swyddogion y gyfraith, ond rwy’n llwyr gefnogi ymrwymiad Llywodraeth Cymru i wella ansawdd aer ledled Cymru a’i mentrau amrywiol i fynd i’r afael â llygredd aer.

Diolch yn fawr i’r Cwnsler Cyffredinol am ei ateb. Wrth gwrs, cawsom ddadl ynglŷn â hyn ddoe ar Fil Iechyd y Cyhoedd (Cymru), a chadarnhaodd y Gweinidog yn ystod y ddadl honno fod pwerau presennol Gweinidogion Cymru yn dod o dan adran 80 o Ddeddf yr Amgylchedd 1995. Credaf fod dwy broblem gyda hyn. Un yw bod y ddeddf honno wedi cael ei phasio yn y lle cyntaf, wrth gwrs, cyn datganoli, ac felly, mae’r pwerau sydd gan Weinidogion Cymru yn bwerau datganoli gweinyddol, yn hytrach na bod deddfwriaeth wedi’i datganoli. Ac yn ail, hyd y gwelaf, er ei bod yn gosod rhwymedigaeth ar Weinidogion i gynhyrchu strategaethau mewn perthynas â llygredd aer, nid yw Deddf yr Amgylchedd yn cynnwys unrhyw rwymedigaeth i leihau llygredd aer, neu i wella’r sefyllfa, mewn geiriau eraill. Felly, gallwch ymateb i’r ddeddfwriaeth heb wneud unrhyw beth amdani. Ac yn amlwg, roedd hynny 20 mlynedd yn ôl, a dyna pam rwyf mor awyddus i ni ailedrych ar hyn. Ac yn benodol, gyda’r wybodaeth sydd gennym y byddwn, wrth adael yr Undeb Ewropeaidd, yn colli’r fframwaith ehangach hwnnw o ddeddfwriaeth amgylcheddol Ewropeaidd, onid yw’r Cwnsler Cyffredinol o’r farn, yn ei waith parhaus ar godeiddio’r ddeddfwriaeth Gymreig, fod llygredd aer yn faes lle mae angen a lle rydym yn haeddu deddfwriaeth Gymreig benodol?

Wel, fel y bydd yr Aelod yn gwybod, nid yw’r broses o godeiddio, wrth gwrs, os caf ymdrin â’r pwynt olaf, yn ymwneud â diwygio’r gyfraith, mae’n ymwneud â chodeiddio’r gyfraith sy’n bodoli eisoes, ac mae’r angen i wneud unrhyw ddiwygiadau neu newidiadau yn fater hollol ar wahân ac wrth gwrs, byddai angen eu hystyried, ymgynghori yn eu cylch a chraffu arnynt ar lefel hollol wahanol.

O ran y mater polisi y mae’r Aelod yn ei godi, wel, wrth gwrs, mae hwnnw’n fater i Weinidog arall ac nid yw’n briodol i mi groesi i’r diriogaeth benodol honno. Yr hyn y gallaf ei ddweud, drwy ailadrodd rhai o’r pwyntiau a wnaed eisoes gan Weinidogion yn y maes hwn, rwy’n tybio, yw bod Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo’n gadarn i wella ansawdd yr aer ledled Cymru, a’i bod yn mynd i’r afael â llygredd aer mewn nifer o ffyrdd, ac wrth gwrs, amlinellwyd y rhain yn y ddadl ddoe ac maent yno yn y trawsgrifiad. Ac wrth gwrs, mae Llywodraeth Cymru yn gweithio ar welliannau i ‘Polisi Cynllunio Cymru’ ar hyn o bryd mewn perthynas ag ansawdd aer ac mae ymgynghoriad ar y gweill. Mae’n bosibl fod yr Aelod yn cyfeirio, wrth gwrs, at y materion sy’n ymwneud â nitrogen deuocsid, sy’n amlwg yn destun pryder, ac ers yr wythnos ddiwethaf, mae Llywodraeth Cymru yn ymgynghori ar y cyd â gweinyddiaethau eraill y DU ac yn ceisio barn ar gynllun diwygiedig i leihau lefelau nitrogen deuocsid ger ffyrdd mewn cyn lleied o amser ag sy’n bosibl. Rwy’n credu bod unrhyw feysydd eraill, mewn gwirionedd, yn faterion polisi, a dylid eu cyfeirio at y Gweinidog priodol.

Diolch i’r Cwnsler Cyffredinol.