Diolch am y gyfres o gwestiynau a sylwadau. Ar y pwynt am sgyrsiau am salwch difrifol, byddaf yn hapus i roi'r wybodaeth ddiweddaraf i’r Aelodau ynglŷn â faint o staff sydd wedi cael yr hyfforddiant yn y flwyddyn ddiwethaf a faint yn fwy yr ydym yn disgwyl iddynt gael yr hyfforddiant hwnnw yn ystod y flwyddyn nesaf a mwy, o ganlyniad i'r adnoddau ychwanegol yr ydym yn eu rhoi i mewn i hyn.

O ran eich pwynt am yr arolwg o deuluoedd mewn profedigaeth a/neu gleifion, byddwn yn hapus i ystyried a oes ffordd well ymlaen o'r arolwg iWantGreatCare, ond ar hyn o bryd, nid oes neb wedi awgrymu i mi, ac nid yw’r bwrdd wedi gofyn, bod arnom angen gwahanol ddulliau o ddeall adborth yn uniongyrchol gan bobl sy'n ymwneud â’r gofal a phobl sy'n ymwneud â derbyn gofal hefyd. Byddwn wedi disgwyl, pe byddai galw gwirioneddol am hynny a bod annigonolrwydd, y byddai hynny wedi dod drwy'r bwrdd, gan glinigwyr sy'n dal i fod yn hyrwyddwyr dros eu cleifion, yn ogystal â gan ymgyrchoedd y trydydd sector hefyd. Felly, os oes tystiolaeth wirioneddol bod angen inni wneud rhywbeth yn wahanol, mae gennyf feddwl agored am y peth, ond byddai angen fy mherswadio nad oes gennym ar hyn o bryd ffordd ddigonol o ddeall ansawdd ac effaith y gofal sy'n cael ei ddarparu.

Ar yr un nodyn, ar y pwynt a wnaethoch am drefnu gofal lliniarol, mae gennym fwy o bobl ar gael ar wahanol adegau o’r dydd nawr hefyd. Mae gennym wasanaeth sydd ar gael drwy gydol yr wythnos. Byddai angen fy mherswadio y dylid gwneud hynny mewn ffordd wahanol. Rhan o'r her, wrth gwrs, ac un o'r pwyntiau a wnaethoch yn gynharach, yw beth sy'n digwydd i'r bobl hynny sy'n marw ar eu pennau eu hunain yn eu cartrefi eu hunain. Mae’r digwyddiadau hynny, yn ffodus, yn brin iawn.

Mae her ehangach ynglŷn â sut yr ydym fel cymdeithas yn ymgysylltu o fewn ein cymunedau ein hunain, gyda'n cymdogion, a gyda'n hanwyliaid. Oherwydd, mewn gwirionedd, os nad yw aelodau o'r teulu’n ymgysylltu'n uniongyrchol â’r bobl hynny, mae'n anodd iawn, wedyn, dweud mai problem rhywun arall ydyw, boed hwnnw y Llywodraeth neu'r gwasanaeth iechyd. Mae her ynglŷn â sut y mae pobl yn ymwneud â’r gwasanaethau. Mae'r mwyafrif helaeth o bobl yn defnyddio gwasanaethau iechyd tuag at ddiwedd eu hoes. Mae'n gymharol anghyffredin i fywyd rhywun ddiweddu’n sydyn. Fel arfer, mae'n digwydd pan fydd pobl yn disgwyl mai dyna sy'n mynd i ddigwydd.

A dweud y gwir, mae’n fater o sut yr ydym yn cefnogi pobl sy'n ymwneud â gofalu am bobl ar ddiwedd eu hoes—mae’r bobl hynny’n deuluoedd, yn ffrindiau, ac wrth gwrs yn weithwyr proffesiynol yn y gwasanaethau iechyd a gofal. Dyna sut y mae’r gofrestr gofal sylfaenol yn cael ei llunio a'i chynnal. Mae'n union hynny: pobl sy'n ymwneud â gofal yn gwneud yn siŵr eu bod yn barod ac ar gael i wneud yn siŵr y gallwn dargedu’r adnoddau sydd gennym yn briodol i roi cefnogaeth briodol i’r gweithiwr proffesiynol ac i'r unigolyn.

Y peth olaf yr wyf yn mynd i’w ddweud, am eich pwynt am ymgysylltiad, neu fel arall, y trydydd sector ac unigolion, ac ymgysylltu â’r Llywodraeth am y dystiolaeth arolwg sy'n bodoli, yw: rydym yn gwybod mewn gwirionedd, o'r holl wahanol feysydd ymgysylltu, bod y mudiad hosbisau a mudiadau’r trydydd sector yn rhan o'r sefydliad sy'n cynllunio ac yn darparu’r cynlluniau hyn. Maen nhw’n rhan o'r bwrdd cyflenwi. Maen nhw’n siarad yn rheolaidd â’u sefydliadau gwasanaeth iechyd a chomisiynwyr unigol yn ogystal. Mae hynny’n rhan o gryfder y ffordd yr ydym yn cynllunio ac yn darparu ein cynlluniau cyflawni. Hoffwn weld hynny’n cael ei gynnal. Os oes gan bobl dystiolaeth wirioneddol o ffynhonnell wybodaeth annigonol, fe wnaf ystyried y peth. Ond, a dweud y gwir, nid ydym eisiau tanseilio cryfder y bwrdd yn y broses. Rydym yn gwybod bod hynny’n cyflwyno her real iawn, ac rwy’n credu bod hynny’n beth da.