1. 1. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a'r Seilwaith – Senedd Cymru ar 17 Mai 2017.
8. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet ddatganiad am gefnogaeth i fusnesau yn y diwydiant twristiaeth? OAQ(5)0165(EI)
Gwnaf. Mae ein strategaeth dwristiaeth, ‘Partneriaeth ar gyfer Twf’, yn nodi ein blaenoriaethau ar gyfer pob un o’r blynyddoedd hyd at ddiwedd y degawd er mwyn tyfu’r diwydiant twristiaeth ledled Cymru; i fuddsoddi yn y diwydiant; ac i sicrhau ein bod ni, fel partneriaeth, yn parhau i fwynhau datblygiadau o’r radd flaenaf a digwyddiadau sy’n denu miliynau ar filiynau o bobl bob blwyddyn.
Diolch, Ysgrifennydd y Cabinet. Wrth gwrs, daw’r diwydiant twristiaeth yng Nghymru â dros £6.2 biliwn i’n heconomi, 13 y cant o gymharu ag 8 y cant yn unig yn Lloegr, 10 y cant yn yr Alban a 4 y cant yn unig yng Ngogledd Iwerddon, cyfraniad uniongyrchol o £2.7 biliwn sy’n cyfateb i 6 y cant o’n cynnyrch domestig gros. Rhagwelir y bydd y ffigur hwnnw’n cynyddu i 7 y cant erbyn 2020, ac mae hynny, wrth gwrs, yn 14 y cant o ran cyflogaeth. Mae’n amlwg y dylech chi, fel Llywodraeth, fod yn gwerthfawrogi, yn annog ac yn cefnogi’r diwydiant gwerthfawr hwn. Ond mae llawer ohono, wrth gwrs, yn cael ei gyflawni gan y rhai sy’n gweithio yn y sector preifat gyda llawer o fuddsoddiad personol a llawer o waith caled. O ystyried y baich enfawr sydd bellach yn wynebu llawer o weithredwyr twristiaeth bach—a gwn am westywyr yn Llandudno sy’n wynebu codiadau diweddar o dros 83 cant—sut rydych chi’n gweithio fel Llywodraeth i edrych, unwaith eto, ar y lluosydd ardrethi busnes er mwyn atal ein busnesau, i bob pwrpas, rhag tuag at yn ôl, a mynd i’r wal o bosibl?
Credaf fod yr Aelod yn tynnu sylw at nifer o bwyntiau pwysig. Yn gyntaf oll, mae’r Llywodraeth yma i helpu busnesau sy’n ei chael hi’n anodd ar hyn o bryd oherwydd yr ailbrisio. Mae Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid a Llywodraeth Leol wedi rhoi manylion ynglŷn â’r cymorth a’r cynnydd yn yr adnoddau sydd ar gael i gefnogi busnesau bach, nid yn unig yn y sector twristiaeth, ond mewn llawer o sectorau eraill. Ond credaf ei bod hefyd yn bwysig inni gydnabod pwysigrwydd tyfu gwerth yr economi ymwelwyr. Trwy dyfu gwerth y tyfwn lefelau elw i raddau helaeth, ac yng ngogledd Cymru, rhan o’r wlad y mae’r Aelod yn ei chynrychioli, rydym wedi gweld twf eithaf syfrdanol yn nifer y bwytai, y gwestai ac atyniadau twristiaeth o safon uchel.
Roeddwn gyda Sean Taylor, yr entrepreneur a fu’n gyfrifol am sefydlu casgliad Zip World o atyniadau o’r radd flaenaf, yr wythnos diwethaf i weld y Fforest Coaster newydd: strwythur rhyfeddol—y strwythur cyntaf o’i fath yn y byd—a rhywbeth y byddai llawer yn ei ystyried yn ecsentrig iawn, ond mae o’r safon uchaf. Fel yr amlygodd yr Aelod yn ei chwestiwn, fe’i darperir gan entrepreneur â syniadau braidd yn ecsentrig, ond maent yn syniadau sy’n darparu’r hyn sydd ei angen. Pan fo pobl yn cynnig syniadau sy’n ymarferol, byddwn yn eu cefnogi. Fel y dangosodd Zip World, ar draws ardal o ogledd Cymru a oedd ag angen taer am fuddsoddiad mewn swyddi a gwasanaethau, mae wedi creu dros 200 o swyddi yn y cyfnod hwnnw. Mae hynny’n llwyddiant anhygoel. Felly, hoffwn weld y sector yn parhau i dyfu, nid yn unig o ran niferoedd—o ran niferoedd cyflogaeth—ond hefyd o ran ansawdd.
Byddaf yn gwneud cyhoeddiad yfory ynghylch y blynyddoedd thematig diweddar, a gobeithiaf y bydd yr Aelodau’n cyffroi yn ei gylch. Ond rwyf hefyd yn benderfynol o sicrhau ein bod yn defnyddio ein hadnoddau drwy’r gronfa arloesi cynnyrch twristiaeth a’r cynllun cymorth buddsoddi mewn twristiaeth i barhau i ddatblygu atyniadau o’r radd flaenaf sy’n gwneud enw iddynt eu hunain ac sy’n dod â mwy o bobl i Gymru, i wario mwy o arian, a chynyddu gwerth yr economi a sicrhau bod y busnesau sy’n gysylltiedig â’r economi ymwelwyr yn gynaliadwy yn y tymor hir.
Ac yn olaf, cwestiwn 9, Eluned Morgan.